به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز؛ دانشجویان معترصند؛ یکی نتوانسته شهریه را پرداخت کند و از انتخاب واحد جامانده، یکی روز انتخاب واحد سیستم برایش باز نمی‌شود، یکی به خاطر قطع و وصل شدن سامانه نتوانسته درس را با استاد دلخواهش بردارد، یکی هم می‌خواهد فارغ‌التحصیل شود ولی گزینه فارغ‌التحصیلان هنوز در آموزشیار فعال نشده است.
آموزشیار قرار بود سیستم یکپارچه‌ای باشد که همه فرآیندهای آموزشی از جمله ثبت‌نام دانشجویان جدید، انتخاب واحد، پرداخت شهریه، صدور گواهی‌های موردنیاز دانشجویان، انتقالی دانشجویان و دیگر خدمات آموزشی از طریق آن انجام گیرد؛ اما بعد از گذشت ۶ ماه از اجرای آن هنوز ایراداتی دارد.
این سامانه روند برخی از خدمات را بهبود بخشیده؛ اما جدید بودن و ارائه خدمت به کل واحدهای دانشگاه آزاد به صورت همزمان باعث ایجاد مشکلاتی برای دانشجویان شده است. دانشجویان برای فارغ‌التحصیلی، انتخاب واحد یا پرداخت شهریه در استفاده از این سامانه دچار مشکل شده‌اند و نقدهای تند و تیزی در مورد آن بیان می‌کنند.
وقتی در گروه دانشجویان مدیریت نوشتم که خبرنگارم و می‌خواهم گزارشی درباره آموزشیار بنویسم؛ یکی از این دانشجویان نوشت که یکی از فانتزی‌هایش این است که با طراح آموزشیار درگیری فیزیکی داشته باشد؛ دانشجوی دیگری هم در پاسخ او گفت: من هم می‌آیم کمک!
ضرورت یکپارچگی سیستم آموزشی
صدای دانشجویان را باید شنید و در کنار آن برای رفع مشکلاتی که برای آنها ایجاد شده هم چاره‌اندیشی کرد. اما برای بررسی عملکرد این سامانه لازم است با یک نگاه کلان به اهداف آن و عملکرد سامانه توجه کرد.
پیش از این واحدهای مختلف دانشگاه آزاد از سامانه‌های مختلفی استفاده می‌کردند که این کار مشکلات زیادی را هم برای واحدها و هم برای دانشجویان به خصوص دانشجویان انتقالی و مهمان ایجاد می‌کرد.
طبق گفته طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، از ۵۰۰ واحد دانشگاه آزاد، ۳۲۰ واحد از سامانه سیدا استفاده می‌کردند در حالی که هیچ اتصالی هم بین آنها وجود نداشت. در واقع یکپارچگی حتی بین واحدهایی که از سیدا استفاده می‌کردند هم وجود نداشت و هر کدام با شکل و شمایل مختلف، بانک داده متفاوت و شرایط مختص به خود و به صورت متفرق کار می‌کردند.
این تفاوت‌سامانه‌ها برای دانشجویان انتقالی و مهمان و انتقال اطلاعات آنها از واحدی به واحد دیگر مشکلات زیادی ایجاد می‌کرد. ضمن اینکه روند فارغ‌التحصیلی دانشجویان نیز با ایراداتی روبرو می‌شد.
از دیگر اشکالات استفاده از سامانه‌های متفاوت، اعمال نشدن همزمان بخشنامه‌های آموزشی بود که این مسئله هم در نهایت برای دانشجویان اشکال ایجاد می‌کرد. به طور مثال برنامه درسی رشته‌های مهندسی در سال ۹۸ تغییراتی کرد که این تغییرات به واحدها بخشنامه شد اما برخی واحدها یا با تاخیر آن را اعمال کردند یا اصلا اعمال نکردند و دانشجویان این رشته‌ها در زمان فارغ‌التحصیلی با مشکل مواجه شدند.
ایمان عطارزاده مدیرکل توسعه شبکه علمی هوشمند دانشگاه آزاد در این باره گفته است: «قبلا نظارت کاملی بر اجرای بخشنامه‌های آموزشی، دانشجویی و حتی مالی دانشگاه نمی‌شد چراکه با ورود اطلاعات به صورت دستی، امکان هرخطایی وجود داشت و این امر هزینه های مادی و معنوی زیادی را برای دانشگاه ایجاد می کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی هم در این باره گفته بود: «اعمال مدیریت و حکمرانی دانشگاه در آن سیستم امکان‌پذیر نبود و ما نمی‌توانستیم به دانشجو پاسخگو باشیم.»
درباره ضرورت ایجاد یک سامانه یکپارچه آموزشی اسماعیل عبدالهی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر هم در گفت‌وگویی که با ایسکانیوز داشت، گفت: «اینکه یک سامانه هوشمند و یکپارچه وجود داشته باشد که نظام دانشگاه آزاد اسلامی بتواند در سطح خرد و کلان، اطلاعات و آمارهای لازم را از طریق آن ارائه کند؛ بسیار ضروری بود»
در مجموع به نظر می‌رسد ایجاد یک سیستم یکپارچه آموزشی برای اتصال همه واحدهای دانشگاه یک ضرورت بوده است و حتی شاید خیلی زودتر از اینها باید این سامانه ایجاد می‌شد. با این همه مشکلات سامانه‌های قدیمی تنها در عدم یکپارچگی نبود.
جلوگیری از جعل مدرک دانشگاه
از دیگر مشکلاتی که سامانه‌های متفاوت در دانشگاه آزاد ایجاد کرده بود جعل مدرک این دانشگاه توسط برخی افراد سودجو بود. این افراد با دریافت مبالغی بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون یک کارنامه رسمی در سیسستم دانشگاه آزاد برای متقاضی ایجاد می‌کردند و او می‌توانست با گذراندن ۲۰ واحد درسی در یکی از واحدهای دانشگاه مدرک خود را دریافت کند.
طهرانچی با اشاره به همین امکان سودجویی از سامانه‌های گسسته عنوان کرده است: سامانه قبلی مشکلاتی داشت که جعل مدرک را برای افراد سودجو فراهم کرده بود و در این مدت مسائلی از این دست را با جدیت پیگیری کردیم و به نسخه نرم افزاری سامانه سیدا در بیرون از دانشگاه رسیدیم و برای صیانت از مدرک دانشگاه باید گام موثری برمی‌داشتم.
به گفته رئیس دانشگاه آزاد پیش از راه‌اندازی سامانه آموزشیار چون مجموعه متعهدی پشتیبانی از نرم‌افزار دانشگاه را انجام نمی‌داد؛ نسخه نرم‌افزاری بیرون از دانشگاه پیدا شده بود.
شفاف‌سازی روندها
به گفته مسئولان دانشگاه آزاد، شفاف‌سازی مسائل مالی از دیگر مزایای آموزشیار است. طهرانچی در ابتدای شروع به کار این سامانه گفته بود: «وجود سامانه‌های چند پارچه و جزیره‌ای یکی از ایرادهای بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی بود که توانستیم با ایجاد سامانه یکپارچه، شفاف سازی، کنترل پذیری و دقت را در حوزه آموزش و پژوهش افزایش دهیم».
عبدالهی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز، ساماندهی امور مالی را یکی از نقاط قوت سامانه آموزشیار دانست و گفت: «تا پیش از ایجاد این سامانه، هر واحد به طور جداگانه برای حل مسئله معوقات شهریه راهکاری داشت اما کنترل لازم بر میزان وصول شهریه و اینکه شهریه‌ها در کل کشور یکسان است یا نه وجود نداشت؛ اکنون سامانه این امکان را فراهم کرده است و میزان وصول شهریه در هر استان کاملا روشن است».
شفاف‌سازی فرایندها علاوه بر اینکه نحوه مدیریت بر یک مجموعه را آسان می‌کند برای خدمت‌پذیران هم آن مجموعه هم مفید است. روندهای پیچیده، بوراکراتیک و زمان‌بر انجام امور آموزشی و اداری در دانشگاه آزاد همیشه مورد نقد جدی دانشجویان بوده است.
بیژن رنجبر قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی درباره نقش آموزشیار در این شفاف‌سازی گفته است: «این سامانه علی‌رغم نوپایی، توانست در بسیاری موارد به شفاف‌سازی روند ثبت‌نام، انتخاب‌واحد، واریز شهریه و سایر امور مربوط به دانشجویان و اساتید کمک شایانی کند». البته باید به این موضوع هم توجه شود که این شفاف‌سازی و آسان‌شدن فرآیندها باید در عمل هم خود را نشان دهد و دانشجویان آن را حس کنند.
ایجاد یکپارچگی در ارائه دروس از دیگر مزایای سامانه آموزشیار بیان شده است به گفته رئیس دانشگاه آزاد بوشهر تا پیش از این در تقویم آموزشی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد، سرفصل‌ها، تعداد واحدها و نحوه ارائه دروس اختلاف وجود داشت که در حال حاضر اینها یکسان شده است.
فرج‌اله براتی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز، بررسی شرایط واحدها از نظر نحوه ارائه دروس، تعداد کلاس، تعداد دانشجوی جذب شده، میزان شهریه پرداخت شده و مقایسه وضعیت کنونی با ترم‌های گذشته از نتایج مثبت این سامانه دانسته است.
کرونا و کاهش حضور دانشجویان
علاوه بر اینها شرایط ناشی از همه‌گیری کرونا هم وضعیت خاصی را پیس روی مسیر آموزش قرار داد. کلاس‌های درسی با شیوع کرونا به صورت غیرحضوری شد اما همچنان برای انجام امور اداری و ثبت‌نام دانشجویان جدیدالورود حضور دانشجویان در دانشگاه لازم بود. رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این باره گفته است: «اگر این سامانه راه‌اندازی نمی‌شد، امسال نمی‌توانستیم در فضای کرونایی ثبت نام دانشجویان را انجام دهیم».
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان هم در گفت‌گو با ایسکانیوز با اشاره به وضعیت قرمز کرونا همزمان با آغاز نیمسال دوم در استان خوزستان گفته بود: «اگر این سامانه نبود با مشکلاتی زیادی روبرو می‌شدیم. ثبت‌نام دانشجویان جدیدالورود در سیستم قبلی حضوری انجام می‌شد؛ این سامانه در کاهش مراجعات حضوری کمک زیادی به دانشگاه کرد».
یکی از فرصت‌هایی که همه‌گیری کرونا ایجاد کرده، حرکت سریعتر به سمت حکومت الکترونیک است. دانشگاه آزاد هم با راه‌اندازی آموزشیار قدم بزرگی برای پیش‌برد این کار در حوزه فعالیت خود برداشت اما برخی نواقص باعث کم‌رنگ شدن این کار شده است. اشکالاتی که در انتخاب واحد، پرداخت شهریه و همچنین فاغ‌التحصیلی دانشجویان به خصوص در نیمسال دوم تحصیلی همزمان با ثبت‌نام دانشجویان ایجاد شد قابل چشم‌پوشی نیست.
رفع نواقص یک ضرورت فوری
با وجود همه مزایایی که برای سامانه آموزشیاز عنوان شده است نمی‌توان نواقص و اشکالات آن را نادیده گرفت. انتظار می‌رود به جای مقصر دانستن دیگران یا انکار این اشکالات، مسئولان دانشگاه آزاد به دنبال رفع این نواقص باشند. همانطور که طهرانچی در ابتدای شروع به کار آموزشیار از فارغ‌التحصیلانی که به واسطه راه‌اندازی سامانه آموزشیار کارهای آنها با خلل مواجه شده بود عذرخواهی کرد و بعدها گفت: «اشکالاتی که درباره سامانه آموزشیار مطرح می شود، بزودی رفع خواهد شد».
ضرورت راه‌اندازی این سامانه یک موضوع انکارناپذیر است اما مدیریت و توسعه این سامانه در ادامه کار مهم‌تر است. رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان هم با تاکید بر اینکه بیان مزایای آموزشیار به معنای بی‌اشکال بودن آن نیست، به ایسکانیوز گفت: «سامانه ضعف‌هایی دارد که باید برطرف شود؛ اما وجود آن بسیار ضروری بود. البته نحوه مدیریت آن مهم است و مسئولان این سامانه باید کاری کنند که آموزشیار بتواند امکان پاسخگویی را به صورت کامل مهیا کند».
ایجاد رضایت دانشجو و مدیریت درست بر دانشگاه یک موضوع واحد است و نمی‌توان آنها را از هم جدا دانست. هویت دانشگاه به دانشجو وابسته است و بدون وجود دانشجو دانشگاهی هم نخواهد بود. سامانه آموزشیار مزایای زیادی هم برای دانشجو و هم برای دانشگاه به همراه دارد؛ اما نقد دانشجو را هم باید شنید و اشکالات را هر چه سریعتر برطرف کرد؛ به خصوص دانشجویانی که بابت تحصیل خود شهریه پرداخت می‌کنند و انتظار دارند بهترین خدمات را دریافت کنند.
انتهای پیام/
نظر شما