به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز،  امروز ۵ اسفند برابر با ۲۴ فوریه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۴ اسفند؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویداد ها:

۱۵۸۲ - تقویم میلادی گریگوری و جهانی شدن آن

گریگوری سیزدهم پاپ وقت ۲۴ فوریه ۱۵۸۲ ضمن صدور اعلامیه ای، براصلاحات تقویمی دکتر آلوسیوس لیلیوس صحه گذارد و تقویم تازه که مشکل قمری ـ شمسی ندارد و مسأله سال کبیسه در آن حل شده است جای تقویم ژولیان را گرفت و اینک جهانی (یونیورسال) شده است و تاریخ و قراردادهای بین المللی را به آن می نویسند. این سالنما به تقویم گریگوری (گریگوریان) معروف است.

ایتالیائی ها، اسپانیایی ها، پرتغالی ها و لهستانی ها بلافاصله پس از دریافت تاییدیه پاپ این تقویم را جانشین تقویم ژولیان (تهیه شده به دستور سزار ژولیوس در قرن یکم پیش از میلاد) کردند و کشورهای دیگر به تدریج آن را پذیرفتند و روز و ماه را برپایه آن تنظیم کردند. برای مثال؛ چهارم اکتبر، پانزدهم قرار گرفت.

۱۷۳۹ - نبرد کرنال، پیروزی ارتش ایران و تصرف هندوستان

به نوشته «میرزا مهدی» منشی و وقایع نگار نادرشاه که «لکهارت» مولف تاریخ این شاه ایرانزمین و مرد نیرومند شرق مطالب او را هم سند تالیف خود قرارداده است نبرد کرنال Karnal میان ارتش های دو امپراتوری ایران و هندوستان از پانزدهم ذیحجه (مصادف با ۲۴ فوریه ۱۷۳۹) آغاز شده بود. محل صف آرایی دو ارتش، دشت مجاور شهر کرنال (امروزه شهری ۲۲۰ هزار نفری) واقع در ایالت هاریانا و ۲۰ فرسنگی (۱۲۰ کیلومتری) شمال دهلی بود. محمدشاه امپراتور گورکانی (تیموری ـ مغول تبار) هندوستان شخصا در صحنه نبرد حضور داشت. خان دوران، سعادت خان و نظام الملک از فرماندهان نیروهای نظامی او و علیخان کیانی و احمدخان درّانی دو تن از ژنرالهای نادرشاه در نبرد کرنال بودند. به نظر مورخان نظامی معاصر، این نبرد را که بیش از یک روز و چند ساعت طول نکشید نبوغ نظامی نادر برنده شد و تاکیک های او و ازجمله دوانیدن شترهای حامل تنورهای سفری شعله ور به سوی ستون های هندی فیل جنگی. به علاوه، نادر در این نبرد از توپهای سبک قابل حمل بر پشت شتر معروف به "زنبورک" استفاده کرد که جا به جایی آنها سریع و آسان بود. شمار تلفات هندیان را در این جنگ؛ ده تا سی هزار تن نوشته اند. تلفات ارتش ایران به دو هزار نفر هم نرسید. بامداد هفدهم ذیحجه (۲۶ فوریه) محمدشاه به دیدار نادر شتافت و تاج سلطنت هند را به او تقدیم کرد و کناره گیری و تسلیم شدن خودرا اعلام داشت. با اینکه به نوروز ایرانیان ۲۴ روز مانده بود، نادرشاه تصمیم گرفت که در این روز ملی و سعد وارد دهلی شود و تا آن روز در اردوگاهش، خارج از شهر دهلی بسر برد.
   
علت لشکرکشی نادر به هندوستان، با اینکه قبلا ایالات غربی از جمله پنجاب داوطلبانه به قلمرو نادر پیوسته بودند و مناطق شمال غربی دره سند (نواحی پیشاور و راولیندی و ...) بخشی از ایران خاوری را تشکیل می دادند، این بود که شورشیان قندهار به قلمرو هندوستان فرار کرده بودند و امپراتور این کشور حاضر به استرداد آنان نبود. نادر قبلا این شورشیان را سرکوب و قلعه آنان در قندهار را ویران و در آنجا شهر تازه ای ساخته بود. نادر هنگامی به هندوستان لشکر کشیده بود که محمدشاه گرفتار فساد و نفاق داخلی و سرکشی برخی از راجه ها بود و انگلیسی ها مترصد افزایش ضعف داخلی جهت بسط نفوذ خود در آن شبه قاره.

نادرشاه قبل از بازگشت از دهلی (که هفته اول ماه مه آن سال صورت گرفت) محمدشاه را در سلطنت هندوستان ابقاء و به مناطق غرب رود سند و انتقال تخت طاووس و کوه نور به ایران بسنده کرد.
زیان عمومی حمله نظامی نادر به هندوستان این بود که امپراتور این کشور بیش از پیش تضعیف و راه بر تصرف تدریجی شبه قاره بر انگلیسی ها که قبلا تحت نام کمپانی هند شرقی و تجارت قدم به بنگال گذارده بودند هموار شد و ....   

مورخان مشرق زمین و روس ابراز نظر کرده اند که اگر نادر بخشی از نیروی نظامی خودرا در هند باقی گذارده و یا از ابقاء محمدشاه خودداری کرده بود؛ انگلیسی ها قادر به تصرف هندوستان و از آنجا دست اندازی به ایران خاوری (افغانستان) و اعمال نفوذ در ایران نمی شدند و تاریخ مشرق زمین مسیر دیگری را می پیمود.

۱۸۲۱ - مکزیک (اسپانیای نوین) استقلال یافت. تا آن زمان، مکزیک بزرگترین متعلقه اسپانیا در قاره آمریکا بود. با وجود این، مکزیک زبان و فرهنگ اسپانیایی و مذهب کاتولیک را حفظ کرده است.

۱۹۴۵ - ترور احمد ماهر پاشا در پارلمان مصر

احمد ماهر پاشا نخست وزیر وقت مصر ۲۴ فوریه سال ۱۹۴۵ پس از قرائت متن اعلان جنگ مصر به کشورهای محور (آلمان و متحدانش) در پارلمان آن کشور، همانجا به ضرب گلوله کشته شد.

در ماههای پیش از پایان جنگ جهانی دوم، بسیاری از کشورها برای این که از قافله فاتحان جنگ عقب نمانند، و یا به توصیه انگلستان و آمریکا به آلمان و متحدانش و نیز ژاپن اعلان جنگ دادند که جنبه سمبولیک داشت.   
یک روز پیش از مصر، ترکیه و دو روز بعد سوریه، فنلاند و... به آلمان اعلان جنگ داده بودند. جنگ جهانی دوم در جبهه های اروپا دو ماه و چند روز بعد و در خاور دور (جبهه ژاپن) در ماه اوت (امردادماه) پایان یافت.

۱۹۴۹ - امضای قرارداد آتش‏ بس و متارکه جنگ بین مصر و رژیم صهیونیستی

جنگ مصر با رژیم صهیونیستی پس از تشکیل دولت این رژیم در فلسطین در سال ۱۹۴۸م آغاز شد. در آن زمان، مصر به همراه برخی دیگر از کشورهای عربی دراعتراض به اشغال سرزمین اسلامی فلسطین به دست صهیونیست‏های نژادپرست وارد جنگ با اسرائیل شدند. اما نیروهای رژیم صهیونیستی در ضد حمله به قوای پراکنده اعراب که فاقد تجهیزات پیشرفته نظامی بودند، به داخل خاک مصر و لبنان نفوذ کردند و نیروهای کشورهای عربی را شکست دادند. با پایان اولین جنگ اعراب و اسرائیل، قرارداد ترک مخاصمه بین دو طرف درگیر در ۲۴ فوریه ۱۹۴۹م منعقد شد و مورد توافق کشورهای عربی نیز قرار گرفت. بر اساس این قرارداد که در جزیره "رودِس" واقع در دریای اژه امضا شد، منطقه نوار غزّه در غرب فلسطین اشغالی به حاکمیت مصر در آمد.

۱۹۶۶ - وقوع کودتا در غنا و سرنگونی قوام نکرومه رئیس جمهور این کشور

پس از آن که در اول ژوئیه سال ۱۹۶۰م کشور افریقایی غنا، استقلال کامل خود را از انگلستان به دست آورد، قوام نکرومه قهرمان استقلال این کشور، به ریاست جمهوری آن برگزیده شد. نکرومه از سال ۱۹۶۲م حکومت تک حزبی را در کشور برقرار کرد و توانست چندین شبکه کودتا در کشور را شناسایی و سرکوب نماید. هنگامی که نکرومه در ۲۴ فوریه ۱۹۶۶م، در جریان یک سفر رسمی، جهت میانجی‏گری بین چین و امریکا و پایان صلح‏آمیز جنگ ویتنام عازم پکن شده بود، در غیاب وی، یک کودتای نظامی هوادار غرب توسط ژنرال آنکرا وی را از قدرت خلع کرد و شورای آزادی‏بخش ملی به ریاست آنکرا قدرت را در دست گرفت. در این میان، کادر ریاست جمهوری در برابر کودتاگران مقاومت کردند، اما این مقاومت بی‏فایده بود و نظامیان هوادار کودتا بر اوضاع مسلط شدند. نکرومه زمانی که تازه به چین رسیده بود از این حادثه باخبر شد، اما آن چه بیشتر موجب سرخوردگی و یأس وی گردید آن بود که مائوتسه تونگ و دیگر مقامات بلندپایه چین، ملاقات خود را با او لغو کردند و او را فردی عادی و فاقد سمت رسمی دانستند. در حالی که وی یکی از بیدارگران و متفکران انقلابی بزرگ افریقا بود و قربانی توطئه‏های امریکا به شمار می‏رفت. نکرومه از آن پس به صورت مسافری عادی از پکن به مسکو و سپس به گینه رفت و چندی بعد عازم رومانی شد. وی در ۲۷ آوریل ۱۹۷۱ در سن ۶۲ سالگی درگذشت و در ژوئیه همان سال، جسدش رادر زادگاهش در غنا، دفن نمودند.

۱۹۷۴ - دولت پاکستان بالاخره بنگلادش را برسمیت شناخت. بنگلادش تا سال ۱۹۷۱ بخش شرقی پاکستان بود که در این سال باکمک نظامی هند استقلال به دست آورد و نام بنگلادش بر خود نهاد.

۱۳۴۰ - شروع فعالیت شرکت هواپیمایی ملی ایران و روز هما

در آستانه سالروز فعالیت « هما » هواپیمائی جمهوری اسلامی ایران هستیم ، همایی که روزگاری در اوج قدرت و افتخار آفرین برای کشورمان بود و در طول دوران پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در خط مقدم و پس از آن نیز علیرغم تحریمهای گسترده دشمنان به موفقیت های چشمگیری در زمینه های مختلف از جمله جایگزینی نیروهای کارآمد به جای پرسنل خارجی و سپس به ساخت قطعات و تعمیرات اساسی هواپیماها دست یافته است.

انتهای پیام/