به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، برای توسعه کشورها، دانشگاه‌ها و دانشجویان می‌توانند نقش موثری ایفا کنند. در این میان ارتقای کیفیت آموزش، توجه به اقدامات پژوهشی، کارآفرینی و صنعتی‌سازی، تحقیق‌ها و دیگر اقدامات علمی برای دانشجو، دانشگاه مبدا، اساتید و هیات علمی دانشگاه‌ها و ... از اهمیت زیادی برخوردار است.
متین باغانی، دانشجوی ترم ۱۰ پزشکی در حال گذراندن دوره کارآموزی (استاژری) است. این دانشجو حائز امتیاز دو و نیم درصد برتر در آزمون علوم پایه پزشکی کشوری در شهریور ۹۸ با رتبه ۳۳ کشوری و عضو زیرگروه جوانان گروه علوم پایه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران است. وی در زمینه پژوهش از سال ۹۸ تا اواخر سال ۹۹ زیرنظر اساتید در آزمایشگاه‌های دپارتمان فارماکولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه‌های افسردگی، اضطراب و درد در مدل‌های حیوانی کار کرده است.
این دانشجوی برتر هم‌چنین از سال ۹۹ تا ۱۴۰۰ در مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه شهید بهشتی در زمینه دردهای التهابی در مدل‌های حیوانی فعالیت داشته که در نهایت منجر به نگارش ۴ مقاله شده است. برخی مقالات این دانشجوی برتر هم در مجلات بین‌المللی منتشر شده است. اخیرا حدود سه‌ماه است که در مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی در بیمارستان شهدا در امر پژوهش همکاری داشته و سابقه چاپ سه کتاب در زمینه مراقبت‌های پیشرفته تروما، مدیریت زمان برای پزشکان و همگرایی در علوم پایه پزشکی را در کارنامه خود ثبت کرده است.
تلفیق آموزش‌های حضوری و مجازی موثر است
وی در پاسخ به این سوال که هم‌اکنون مشکلات موجود در بخش آموزش را در زمینه آموزش‌های مجازی و حضوری چگونه ارزیابی می‌کنید؟ افزود: بنده به عنوان فردی که آموزش‌های دانشگاهی را به هر دو شکل حضوری و مجازی را گذرانده‌ام، باور دارم که تلفیق این دو شیوه با یکدیگر از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چون برای بخشی از یادگیری نظری، نیازی به حضور فیزیکی نیست، بلکه با امکانات موجود و دسترسی به اینترنت و پخش‌های همزمان، می‌توان به سهولت در هر مکان و زمانی، تنها با داشتن یک گوشی همراه از محتوای علمی بهره‌مند شد.
باغانی تاکید کرد: بسیاری از آموزش‌ها را می‌توان بدون توجه به شرایط و موقعیت با استفاده از فناوری‌های موجود و صرفه‌جویی در زمان انجام داد. هم‌چنین می‌توان بسیاری از زمان‌های اتلافی ترافیک و شلوغی‌ها را برای خود ذخیره کرده و حتی تا حدودی، به کاهش آلودگی حاصل از حمل و نقل شهری کمک کرد. در برخی از آموزش‌ها باید فرد حتما حضور داشته باشد. برای مثال، در آموزش‌های مرتبط با مهارت آموزی همچون کسب مهارت در طبابت، تا زمانی که دانشجو با بخش‌های بیمارستانی یا بیمار از نزدیک مواجه نشده باشد و استاد به صورت میدانی درباره روند علمی و تجربی تشخیص و درمان به دانشجو توضیح ندهد، یادگیری دقیقی حاصل نمی‌شود.
به گفته وی آموزش مناسب اساسا با تمرین و ممارست اندوخته‌های علمی و تجربی محقق می‌شود. مقوله یادگیری فقط با مطالعه محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند انجام و اجرا است و در محیط واقعی باید انجام شود. تلفیق این دو با یکدیگر می‌تواند ادامه‌دار و حتی پرثمر تر از روش‌های سنتی باشد. البته آموزش‌های مجازی حتی بعد از کرونا هم کاربردی است ولی برخی از آموزش‌ها هم باید به شکل حضوری انجام شود.
مسیر پژوهش را باید از نو ترسیم کرد
باغانی افزود:به جای ارج نهادن به ژست‌های تبلیغاتی پژوهشی و آمارگرایی‌ها و تولید مقالات بی‌حاصل و بعضا غیرواقعی، باید مسیر پژوهش را از نو ترسیم کرد. با هدایت پژوهش‌ها به سمت نیازهای واقعی و دارای بازده اقتصادی، انگیزه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری سودآور در پروژه‌های دانش‌بنیان افزایش یافته و اولویت پیشبرد اقتصاد دانش‌بنیان و کارآفرینی علمی، به مرور جایگاه خود را در دانشگاه‌ها و مراکز علمی-پژوهشی ما پیدا خواهد کرد.
پژوهش‌ها با چنگ و دندان پیش می‌رود
باغانی درباره حمایت از پژوهش‌های ارائه شده از سوی نخبگان جوان ادامه داد: بنده به عنوان فردی فعال در زمینه اقدامات پژوهشی به صورت میدانی، باید تاکید کنم که میل به کار پژوهش در محققان جوان و اساتید رو به افزایش بوده و در سطح مناسبی قرار دارد و روز به روز بر میزان همکاری و نزدیکی ارتباط میان دانشجو و اساتید افزوده می‌شود؛ هرچند حمایت‌ها از سوی مقامات بالاتر و تصمیم‌گیر، فراهم‌آوری امکانات پژوهشی مناسب، تجهیز آزمایشگاه‌ها، تامین داروها و نیاز به تسهیلات مالی در اولویت است. معمولا برای افراد بالادستی پژوهش در اولویت نیست و پژوهش‌های ما به واسطه سرسختی و پشتکار بالای اساتید و دانشجویان، با چنگ و دندان پیش می‌رود!
برای برخی پژوهشگران دانشگاه همچون فرودگاه است!
این پژوهشگر برتر افزود: از طریق همراهی با اساتید و محققان می‌توان رشد علمی شگرفی را شاهد بود، در غیر این صورت اوضاع همچون شرایط کنونی سخت می‌شود. برای دانشجویان و پژوهشگران، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها به یک فرودگاه به مقصد کشورهای پیشرفته‌تر یا مهاجر پذیر تبدیل شده است. تاکنون در کشور برای جلوگیری از مهاجرت، اقدامات بازدارنده از جمله افزایش فزاینده هزینه‌های مربوط به اقدامات لازم جهت آماده شدن فرد برای مهاجرت انجام شده که فقط با نتیجه عکس در جهت صیانت از سرمایه‌های انسانی ما همراه بوده است.
پژوهش باید جزو اولویت‌های اول و متناسب با نیازهای بومی کشور قرار بگیرد
باغانی در پاسخ به این سوال که برای پویایی و توسعه باید چه اقداماتی از سوی تصمیم‌گیران مورد توجه قرار بگیرد؟ گفت: فعلا در زمینه سرمایه‌های انسانی امکانات لازم تا قبل از بروز بحران منابع انسانی در چند سال آینده فراهم است. پژوهش باید جزو اولویت‌های اول و متناسب با نیازهای بومی کشور قرار بگیرد تا در زمینه‌های ارزآوری مالی، کاهش وابستگی کشور به منابع خارجی و رفع نیازهای داخلی موثر باشد. برای این امر می‌توان تسهیلات مالی و حمایت‌های حقوقی بهتری (مانند توجه به صیانت از حق ثبت نوآوری‌ها) لحاظ کرد تا این اوضاع به مرور با انجام پژوهش‌های قوی و اثرگذار بهبود یابد، این بستر کم‌کم خود را ترمیم کرده و در طی زمان بتواند به رشد و بالندگی برسد.
باغانی درباره مطالبات دانشجویی در حوزه‌های مختلف گفت: ارتباط بین دانشجویان و مقامات تصمیم‌گیر نزدیک نیست و این مقوله می‌تواند با توسعه انجمن‌ها، تشکل‌های دانشجویی و افزایش ارتباطات بین دو طرف اختلاف نظر‌ها برطرف شود و شرایط بهبود پیدا کند؛ چون در برخی مواقع، تصمیمات گرفته شده با بهبود وضعیت دانشجویان مغایرت داشته و به نظر می‌آید شناخت کافی از وضعیت حقیقی دانشجویان وجود ندارد. این نارسایی به دلیل ارتباطات نه چندان نزدیک و صمیمانه میان دو گروه تصمیم‌گیران کم‌انگیزه و محافظه‌کار و دانشجویان جوان و مطالبه‌گر بروز کرده است. وقتی به عزت‌نفس دانشجو در کشور خودش توجه نشود، او با وجود تمام سختی‌های روحی و درونی، نهایتا خواستار مهاجرت برای ارتقای شرایطش خواهد شد.
باغانی تاکید کرد: اگر در سال‌های اخیر می‌توانستیم بخشی از نخبگانمان را دوباره به کشور برگردانیم یا حتی شرایط را به گونه‌ای بهبود بدهیم که این میل شدید به رفتن کاهش یابد، شاید شرایط به گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد. کشورهای پیشرفته توانایی‌های جوانان ما را بهتر از خودمان می‌شناسند و خوب می‌دانند چه توانمندی‌های فکری و اجرایی شگرفی در وجودشان نهفته است. به قول یکی از اساتید، اگر روزی مهاجرت معکوس رخ دهد، ایران گلستان می‌شود!
وی افزود: مهاجرت و فرار نخبگان به‌دلیل عدم رسیدگی‌ها بروز کرده است. در کشور ما، به طور عجیبی تمام هزینه‌ها برای پرورش نخبگان صرف می‌شود؛ اما نفع حاصل از این پرورش دادن‌ها به دیگر نقاط دنیا می‌رسد. هیچ دانشجوی ایرانی دوست ندارد از خانواده و خاک خود دل بکند، مگر آنکه دیگر چاره‌ای نداشته باشد.
آیین‌نامه‌های حمایتی بازبینی شود
باغانی با بیان اینکه آیین‌نامه‌های حمایتی باید بازبینی شود، اظهار کرد: وقتی فردی در امر پژوهش ورود کند باید اطمینان خاطر پیدا کند که اقداماتش مشاهده می‌شود و اثرات مثبت فرهنگی، علمی و اقتصادی برای جامعه و فرد پژوهشگر خواهد داشت که انگیزه آفرین است. وقف زمان و تمرکز پژوهشگران در معیشت آن‌ها نیز تاثیرگذار است. این افراد برای پیشبرد اهداف علمی قوی و اثرگذار نیازمند حمایت‌های مالی هستند. نمی‌شود انتظار داشت هم شاهد دستاورد‌های علمی شگرف باشیم و در عین حال پژوهشگر نگران نان شبش هم باشد! باید به حمایت‌های مالی مناسب از پژوهشگران توجه شده و تسهیلات مناسب در اختیار این افراد قرار بگیرد.
اندوخته سرمایه انسانی ما نخ‌نما خواهد شد
این پژوهشگر برتر گفت: بسیاری از افراد برای حضور در عرصه پژوهش هراس دارند، چون روز به روز سرمایه‌های انسانی ما از دست می‌رود و با این وضع اندوخته سرمایه انسانی ما نخ‌نما خواهد شد. باید به دنبال راه حل و حق‌خواهی باشیم. با استفاده از امکانات موجود فعالیت کردن تا حدودی میسر اما سخت است. دانشجویان در بدو ورود به دانشگاه به دنبال مشارکت در کارهای تحقیقاتی، پژوهشی و ... هستند تا در پروژه‌های علمی نقش داشته باشند؛ بیش از همه به خاطر آنکه رزومه کاری مناسبی را از همان اول برای خود بسازند و هر وقت میسر شد، خود را برای رفتن آماده کنند. عجیب است که این نخ‌نما شدن اندوخته‌های استعدادی ما دیده می‌شود اما اقدامات بازدارنده ناکارآمد ادامه می‌یابد و حتی ذره‌ای از حمایت‌های بیشتر خبری نیست و دست آخر گناهش به گردن نخبه بی‌پناه و سرخورده از شرایط می‌افتد!
انتهای پیام/
نظر شما