به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، بهداشت جسمی و روانی دانش‌آموزان از این جهت اهمیت دارد که افراد دوران کودکی و نوجوانی خود را در مدرسه می‌گذرانند و این دوران نقش اساسی در شکل‌گیری شخصیت یک انسان دارد و برای داشتن جامعه‌ای سالم و پویا در آینده به جوانان سالمی نیاز داریم که کودکی و نوجوانی را به سلامت پشت سر گذاشته باشند. به همین جهت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت باید برنامه مدونی برای حفاظت از سلامت جسم و روان کودکان و نوجوانان داشته باشند اما آنچه امروز در مدارس می‌بینیم، خلاف این موضوع است.
ردپای مافیای مدارس غیرانتفاعی حتی در انتخاب وزیر / تعلیم و تربیت کالا نیست
براساس بند ۱۳ ماده ۱۰ قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش انجام اقدامات لازم به منظور تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان کشور برعهده وزارت آموزش و پرورش است و این وزارت خانه باید آئین نامه اجرایی را با همکاری وزارت بهداشت تنظیم کند.
اما آموزش و پرورش در انجام این ماده قانونی چقدر موفق بوده است؟ بسیاری از اولیای دانش‌آموزان در پیام‌هایی به ایسکانیوز از وضعیت نامناسب سرویس‌های بهداشتی گلایه کردند. یکی از اولیا نوشته: فرزندم تمایلی به استفاده از سرویس‌های بهداشتی ندارد و همیشه با دل پیچه به خانه می‌آید.
یکی از معلمان در این خصوص به ایسکانیوز گفت: تعداد سرویس‌های بهداشتی مناسب جمعیت دانش‌آموزان نیست. در مدارسی که قدیمی هستند هم بیشتر مواقع سرویس‌ها خراب هستند و نمی‌توان از آنها استفاده کرد.
البته وضعیت سرویس‌های بهداشتی تنها یکی از موارد است و موضوعات دیگری مثل حضور مراقب سلامت، فضای فیزیکی کافی، وجود یک مشاور برای حفظ سلامت روانی دانش‌آموزان و حتی نور کافی از مواردی هستند که باید مطابق استانداردها باشند تا بتوان گفت که وضعیت بهداشت در یک مدرسه مناسب است.
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی وضعیت بهداشت در مدارس ایران پرداخته و آماری ارائه داده که جالب توجه است.
آمارهای نگران کننده از وضعیت مدارس
براساس این گزارش مدارس کشور با کمبود ۱۹۹۰۰ نیروی مراقب سلامت مواجه هستند. ۹۱۲۹۲ مدرسه فاقد پایگاه تغذیه سالم، ۷۰۱۷ مدرسه فاقد آب آشایدنی لوله‌کشی شهری یا روستایی، ۱۵۲۶۵ مدرسه فاقد آب‌خوری مجزا از روشویی، ۱۱۸۵۷ مدرسه فاقد سیستم دفع بهداشتی فاضلاب، ۱۰۳۶۱ مدرسه فاقد دست‌شویی، ۱۸۰۹۴ مدرسه فاقد لوله‌کشی صابون مایع، ۵۲۴۷۲ مدرسه فاقد اتاق بهداشت مجهز شده، ۳۳۹۴ مدرسه دارای سازه خشتی و گلی، چادر، کپر، کانکس و غیره هستند.
در این گزارش آمده است که از سال ۹۶ تا ۱۴۰۰ با وجود افزایش اعتبارات لازم برای بهداشت مدارس، تخصیص اعتبار روند کاهشی داشته است.
براساس این گزارش باید به ازای هر ۴۸۰ دانش‌آموز باید یک مراقب سلامت از میان پزشکان و سایر گروه‌های پیراپزشکی وجود داشته باشد اما در حال حاضر به ازای هر ۲۶۳۱ نفر یک مراقب سلامت وجود دارد.
علاوه بر این نداشتن ساعت رسمی بهداشت در مدارس ابتدایی و متوسطه اول هم از مواردی است که در قانون ذکر شده اما به اجرا نرسیده است.
بی‌توجهی به سلامت روان
علاوه بر موضوع سلامت جسمانی، توجه بهداشت روانی هم از مواردی است که در مدارس کمرنگ است. علیرضا واحدی روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در این باره گفت: سازمان‌های دولتی متاسفانه هیچ برنامه‌ای برای نسل نوجوان ندارند. وزارت آموزش پرورش هنوز در دهه شصت مانده و نوآوری فکری و عقیدتی و تربیتی نشده است. خانواده و مدرسه مهم‌ترین نهاد تربیتی افراد در جامعه است.
واحدی عنوان کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد حضورت معلم‌ها و دبیرانی هستیم که هیچ توجهی به تربیت دانش‌آموزان ندارند و گاها خود بحران‌سازی می‌کنند. باید این افراد شناسایی شوند و تذکر گرفته یا در مشاغل دیگر به کار گرفته شوند. به این دلیل که تربیت یک نسل تاثیرگذارترین اتفاق درجامعه است.
وی افزود: تصور کنید، دانش‌آموزی در محیط پرخاشگر و ناامن خانواده به مدرسه می‌آید و انتظار می‌رود در آنجا محیطی امن داشته باشد اما دوباره با محیط ناامن مواجه می‌شود، تکلیف چیست؟ معلوم است که آسیب‌های متعدد در انتظار او است.
واحدی عنوان کرد: مراجعین زیادی با سنین نوجوان و جوان دارم که به شدت ناامید هستند، هدف و برنامه‌ای برای آینده ندارند و یکی از شاخص‌های آنها دوری از خانواده و فرار از تحصیل است.
وی ادامه داد: وقتی نهادهای دولتی نه برای خانواده‌ها برنامه مناسب دارند و نه برای دانش‌آموزان برنامه صحیح و مفید تدوین شده و در قسمت دیگر بدون هیچ توجهی دبیران و معلمانی که صلاحیت تربیتی ندارند را وارد مدرسه می‌کنند، چنین بحرانی در خانواده و نوجوانان قابل پیش‌بینی است.
مدارس کوچک و کم نور
شاخص دیگری که در حوزه بهداشت کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، فضای فیزیکی مناسب و کافی است. وجود مدرسه‌های کوچک، کلاس‌هایی که نور کافی ندارند ومواردی از این دست می‌تواند در کیفیت آموزش موثر باشد. حسین صادقی کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایسکانیوز با بین اینکه امروزه طراحی و معماری فضاهای آموزشی، را می‌توان به مثابه معلم سوم، در خدمت آموزش و یادگیری مهارت‌های زندگی دانست، باره توضیح داد: به‌گونه‌ای که کالبد مدرسه، معماری و تزئینات آن، به مانند یک معلم، تبدیل به عاملی برای تدریس اثربخش محتواهای آموزشی می‌شود.
وی ادامه داد: بین ابعاد فیزیکی ـ معماری و رفتاری، رابطه خاصی وجود داشته و حتی طراحی نیمکت‌های کلاس درس، چیدمان و جنس آنها بر رفتار و یادگیری دانش‌آموزان مؤثرند. با این توصیف برای فردی که به طور میانگین حدود ۱۴ هزار ساعت از عمر خود را از دوره ابتدایی تا پایان متوسطه در مدرسه می‌گذراند، محیط مدرسه باید به گونه ای طراحی شده باشد که بتواند جاذبه‌های لازم برای حضور مفید و مؤثر وی را فراهم کند.
کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به اینکه بسیار ساده انگارانه است که تصور کنیم مدرسه تنها به کلاس درس محدود می‌شود، عنوان کرد: مجموعه‌ای از عناصر کالبدی همگون و فضای پیرامون آن، نظیر میز، نیمکت، تخته، راهرو، حیاط، زمین و غیره در کنار کتاب، معلم و دانش‌آموز است که هر یک با فرهنگ و روح حاکم بر خود، تارو پود یک مدرسه را شکل می‌دهند.
وی افزود: بی‌شک در یک محیط کالبدی آموزنده، جوانب علمی و فنی متنوع و متعددی در هم می‌آمیزد تا قابلیت یادگیری ایجاد کند و دستیابی به این محیط کالبدی متنوع، نیازمند پشتوانه علمی و هنری قابل‌توجهی از سوی معلمان و متخصصان رشته‌های مرتبط در مرحله طراحی و اجراست تا بنایی ایجاد شود که علاوه بر حض بصری، آثار فرهنگی و تربیتی و آموزشی را در روح و کالبد خود به نمایش گذارد.
صادقی عنوان کرد: از این روی نقش معماری مدارس و کلاس‌های درس را در جذاب و اثربخش کردن آموزش و یادگیری نباید نادیده گرفت؛ چراکه در میان فضاهایی که دانش‌آموزان بخش اعظمی از عمر خود را در آن سپری می‌کند، مدارس به عنوان یکی از مهم‌ترین فضاهای شهری، بیشترین و مهم‌ترین سهم را در شکل گیری ابعاد مختلف وجودی آنها به خود اختصاص می‌دهند.
به گزارش ایسکانیوز، رعایت بهداشت در آموزش و پرورش وظیفه دو نهاد آموزش و پرورش و بهداشت است که براساس قانون باید فضای مناسبی برای دانش‌آموزان فراهم کنند تا در سلامت جسمی و روانی آموزش ببینند اما آمارها نشان می‌دهد که این نهاد در عمل به قوانین کوتاهی کرده است.
انتهای پیام /
انتهای پیام /
نظر شما