به گزارش خبرنگار گروه استان‌های ایسکانیوز از اصفهان-خمینی‌شهر، با اعلام نتایج آزمون سراسری ۱۴۰۲، داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در مرحله سرنوشت‌ساز «انتخاب رشته» قرار گرفته‌اند. اهمیت انتخاب رشته، از آن جهت که مسیر شغلی و اجتماعی افراد در آینده را تعیین می‌کند، بسیار شایان توجه بوده و هرگونه تصمیم‌گیری نادرستی در این زمینه می‌تواند به قیمت بی‌اثر شدن استعداد علمی و مهارتی جوانان در ادامه زندگی تمام شود و یا در بهترین حالت به صرف سال‌ها زمان اضافه برای بازگشت به مسیر درست در رشته و دانشگاه مناسب، بیانجامد.
از این منظر، با توجه به اهمیت انتخاب رشته مقطع کارشناسی، ضمن گفتگو با علی حیدری یکی از مدیران دانشگاهی صاحب‌نظر در این زمینه و رئیس کنونی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر پرداختیم.
وی با سابقه تحصیل در دانشگاه صنعتی اصفهان و سپس ۱۶ سال عضویتِ هیأت علمی در گروه مکانیک دانشگاه آزاد خمینی‌شهر، تجربه معاونت آموزشی این دانشگاه را نیز در کارنامه داشته و طی ارتباط نزدیک با دانشجویان جدیدالورودِ موفق و صدالبته دانشجویانی که مجبور به انجام فرآیند انتقالی، انصراف و تغییر رشته شده‌اند، تجربه ارزشمندی در زمینه بایدها و نبایدهای «انتخاب رشته اصولی» دارد.
عدم توجه به علاقه و توانایی، به عدم موفقیت می‌انجامد
علی حیدری در رابطه با راهبردهای مؤثر در زمینه «انتخاب رشته» گفت: آینده‌پژوهی در انتخاب رشته تأثیر به‌سزایی دارد؛ زیرا با این ابزار می‌توانیم آینده مشاغل مختلف را ارزیابی کنیم و انتخاب بهتری داشته باشیم. هم‌چنین، متقاضیان باید ارزیابی دقیقی داشته باشند که آیا استعداد، علایق و توانمندی‌های خود را می‌شناسند؟ آیا تحت تأثیر وجهه اجتماعی رشته هستند؟ آیا رشته‌ای که انتخاب کرده‌اند با استعداد و علایق آنان منطبق است؟ این‌ها، مهم‌ترین سؤالاتی‌ست که هر داوطلبی باید از خود بپرسد. در هر جامعه‌ای، تعداد زیادی از انسان‌های ناموفق وجود دارد؛ تنها به این دلیل که مسیر را منطبق بر علاقه و توانایی خود انتخاب نکرده‌اند.
انتخاب رشته غلط، متضمن هزینه گزافِ مالی و زمانی
وی افزود: انتخاب رشته، جوانان را وارد مسیری می‌کند که تغییر آن مستلزم هزینه مالی و زمانیِ فراوانی است. از این منظر، باید از همین حالا درست انتخاب کنیم! باید فرصت‌های شغلی رشته موردنظر را بشناسیم، محیط شغلی را درست ارزیابی کنیم، به بُعد مسافت و راه‌های ارتباطی با دانشگاه فکر کنیم، مسأله اسکان و چالش‌های زندگی خوابگاهی و مشکلات زندگی دور از خانواده را خوب بدانیم و امکانات علمی و فرهنگی دانشگاه مقصد را هم به درستی ارزیابی کنیم.
استانداردهای «دانشگاه» بسیار فراتر از مراکز و مؤسسات علمی‌است
رئیس دانشگاه آزاد خمینی‌شهر اظهار داشت: نهادهای آموزش عالی که در حال حاضر در کشور ما فعالیت دارند، الزاماً همگی «دانشگاه» یا university نیستند؛ بلکه بسیاری از آن‌ها «مرکز علمی» یا institute محسوب می‌شوند. تفاوت میان دانشگاه و یک مرکز علمی، عین تفاوتی است که بین یک بانک و مؤسسه مالی-اعتباری وجود دارد! دانشگاه برای ارائه خدمات آموزش عالی، باید از ابزارهای گسترده فرهنگی، فناوری، مهارتی، کارآفرینی، آموزشی، پژوهشی و شاخص‌های مناسب اقتصادی برخوردار باشد. درحالی‌که مؤسسات و مراکز علمی کوچک‌تر، از چنین امکاناتی برخوردار نیستند و متقاضیان انتخاب رشته باید حتماً نسبت به این تفاوت‌ها حساسیت به‌خرج دهند.
«قدرت اقتصادی دانشگاه» معیار مهمی برای انتخاب رشته است
حیدری افزود: دانشگاه‌های معتبر، از امکانات پیشرفته آزمایشگاهی، استادان متعدد و برجسته که قابلیت ارائه دروس متنوعی را به دانشگاه می‌دهد و دست دانشجو را در زمان انتخاب واحد باز می‌گذارد، خدمات متنوع پژوهشی و فرهنگی و هم‌چنین حمایت‌های مالی ضابطه‌مند از طرح‌های فناورانه، بهره می‌برند. با وجود این تفاوت محسوس میان امکاناتِ یک دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی، شهریه سالانه تحصیل در مقطع کارشناسی در مجموعه معتبری چون «دانشگاه آزاد اسلامی» حدود ۵ إلی ۱۳-۱۲ میلیون تومان [بر اساس رشته انتخابی] است! در حالی که می‌بینیم در همین کشور خودمان مدارس ابتدایی با یک معلم ساده و کم‌ترین تجهیزات آموزشی، ممکن است سالانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان شهریه دریافت کنند! این موضوع، نشانه قدرت اقتصادی دانشگاهی‌ست که دانشجو برای تحصیل خود انتخاب می‌کند.
تحلیل بازار کار رشته‌ها، نه مقطعی، بلکه آینده‌نگرانه باشد
عضو شورای دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۰ پیک جمعیت بین ۲۵ تا ۳۰ سال بوده است. علم آینده‌پژوهی به ما می‌گوید برای دانشجویان جدیدالورودِ کنونی در پیک اشتغالِ آنان در سال ۱۴۳۰، جمعیت ایران مُسن خواهد بود. این کهولت سن، نیازهای متفاوتی برای کشور ایجاد می‌کند؛ زیرا نیاز یک شهروند سالمند نسبت به جوانان متفاوت است. در آن دوره، روابط خانوادگی به‌سوی مجازی شدن می‌رود، تولید و فروش اندام‌های مصنوعی رونق پیدا می‌کند، مسأله نگهداری از سالمندان و مددکاری اجتماعی اهمیت خواهد یافت، مدیریت تأسیسات خانه‌ها و تجهیزات زندگی به‌سوی هوشمندسازی پیش می‌رود و در مجموع با فضای متفاوتی نسبت به امروز -یعنی سال ۱۴۰۲- مواجه خواهیم بود. پس جوانان باید با چشم باز رشته خود را برگزینند و قضاوت‌شان بر اساس بازار کارِ مقطعی و کنونیِ رشته‌ها نباشد.
وی بیان کرد: موضوع دیگری که برای انتخاب یک دانشگاه باکیفیت مطرح است، سطح «نوآوری و کارآفرینی» است که می‌توان این موضوع را با بررسی آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها، پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی، شرکت‌ها و هسته‌های دانش‌بنیان زیرنظر مرکز رشد، طرح‌های تحقیقی، انتشارات علمی و ... تشخیص داد. اگر دانشگاه بر اساس این شاخص‌ها وضعیت خوبی نداشته باشد، دانشجو اولاً مجبور می‌شود دروس عملی خود را در فضاهای آزمایشگاهی اجاره‌ای بیرون از دانشگاه بگذراند، و ثانیاً برای طرح‌های تحقیقاتی، انتشار آثار علمی و انجام فعالیت‌های فناورانه نیز دانشگاه نمی‌تواند به خوبی از او به عمل آورد.
رتبه خوب به تنهایی شرط موفقیت نیست!
این عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: محیط دانشگاه نسبت به مدارس متفاوت است. در دانشگاه، جوانان به‌جای معلم با «استاد» سر و کار دارند. در بین استادان نیز رتبه‌بندی بسیار مهم است؛ زیرا مدرسان دانشگاه می‌توانند درجه علمی متفاوتی -از مربی گرفته تا استادیار، دانشیار و در نهایت پروفسور- داشته باشد. بنابراین باید بررسی کرد که دانشگاه مقصد چه تعداد مدرس با درجه علمی بالا دارد. دانشگاهی که خدمات آموزشی را غالباً توسط مربیان و مدرسان حق‌التدریس ارائه می‌کند، قطعاً نمی‌تواند مقصد ایده‌آلی باشد. تصمیم‌گیری درست، به اندازه رتبه خوب، اهمیت دارد! فردی که در کنکور نتوانسته رتبه خوبی کسب کند، می‌تواند با انتخاب رشته درست، به مسیر بازگردد؛ اما اگر داوطلبی که حتی رتبه خوبی هم دارد، انتخاب رشته را بدون توجه به جزئیاتی که بیان شد انجام دهد قطعاً به مشکل برمی‌خورد.
امکانات و استادان درجه یک دانشگاه آزاد به گواه رده‌بندی‌های جهانی
رئیس شورای فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد خمینی‌شهر ادامه داد: مجموعه بزرگ دانشگاه آزاد امروز دارای بیش‌ترین تعداد دانشجو و اعضای هیأت علمی در کشور بوده و طبق شاخص ISC از بسیاری از دانشگاه‌های دولتی جلوتر است. ذیل این مجموعه عظیم علمی، دانشگاه آزاد خمینی‌شهر به‌عنوان رتبه هفتم ایران طبق رده‌بندی بین‌المللی سایماگو در سال ۲۰۲۱، دارای ۷۸۰۰ دانشجوی فعال، ۱۰۰،۰۰۰ مترمربع فضای رفاهی، ۱۳۷۷ مترمربع کتابخانه، ۱۰۰۰ مترمربع شرکت‌های دانش‌بنیان، بیش از ۴۵،۰۰۰ نفر فارغ‌التحصیل موفق و دارای کادر آموزشی مجربی است که بیش از ۷۰ درصد آنان دارای حداقل مرتبه علمی «استادیار» بوده و شخصیت‌های برجسته‌ای چون دکتر داود طغرایی جزو لیست یک درصد دانشمندان برتر جهان قرار دارند. این سطح ممتازِ بهره‌مندی از امکانات سخت‌افزاری و انسانی در واحدهای برتر دانشگاه آزاد استان اصفهان از جمله دانشگاه آزاد خمینی‌شهر، انتخابی ایده‌آل برای متقاضیان ورود به دانشگاه است.
۸۰ درصد موفقیت، به خود دانشجویان بستگی دارد!
علی حیدری در پایان تصریح کرد: با تمام این اوصاف، جوانان باید بیینند دانشگاه چه‌قدر می‌تواند در سه شاخص «اشتغال»، «ادامه تحصیل» و «خلق ثروت» به آن‌ها کمک کند. به نظر می‌رسد سهم دانشگاه در این زمینه نهایتاً ۲۰ درصد است و ۸۰ درصد مسیر موفقیت را خود دانشجو ترسیم می‌کند. جوانان باید مهارت زندگی را در خود تقویت کنند؛ باید مدیریت احساس، مدیریت رابطه، تفکر نقاد، مهارت حل مسأله و سایر توانمندی‌ها را داشته باشند تا بتوانند به موفقیتی که مایل هستند دست یابند. پس، انتخاب رشته و ورود به دانشگاه هرچند بسیار مهم است، اما تلاش و مهارت‌آموزی اهمیت بیش‌تری دارد و شروع به تحصیل در یک رشته و دانشگاهِ خوب، گام اول برای بهره‌برداری حداکثری از دوران تحصیل در دانشگاه می‌باشد.
خبرنگار: عرفان رمضانی
انتهای پیام./
نظر شما