به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، سلامت روان علاوه بر بعد فردی می‌تواند ابعاد اجتماعی هم داشته باشد چراکه افزایش افسردگی و اختلالات روانی در جامعه زمینه‌ساز بروز آسیب‌های اجتماعی می‌شود. جامعه‌ای که افسردگی در آن جولان می‌دهد و مردمی شاد ندارد آمار بالایی از خشونت، نزاع و اعتیاد به انواع مواد مخدر را تجربه خواهد کرد. به همین واسطه توجه به سلامت روان اعضای جامعه باید در دستور کار مسئولان و نهادهای مختلف قرار گیرد.
بیشتر بخوانید
خودکشی‌های نمایشی نوجوانان برای جلب توجه / نبود مشاوران حاذق در مدارس و هزینه بالای خدمات روانشناسی
دفتر سلامت روانی وزارت بهداشت خبر داده که طبق نتایج یک پیمایش ملی که در سال ۱۳۹۹ انجام شده، تعداد مبتلایان اختلالات روان در کشور به ۲۹ درصد افزایش یافته است.
۳۰ درصد مردم مبتلا به نوعی اختلال روانشناختی هستند
وحید شریعت رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران هم درباره میزان شیوع اختلالات روانی در کشور گفته که طبق مطالعه سال ۱۴۰۰ که در کشور انجام گرفته است، حدود ۳۰ درصد مردم در معرض ابتلا یا مبتلا به نوعی اختلال روانشناختی هستند که این آمار در ۲۰ سال قبل ۲۱ درصد بوده است و بنابراین شیوع اختلالات روانی درصد قابل توجهی در سال‌های گذشته افزایش یافته که البته شیوع بیماری کرونا نیز باعث افزایش اختلالات روانشناختی شده است.
وی افزود: مطالعات نشان داد افرادی که عزیزان خود را بر اثر بیماری کرونا از دست داده‌اند و افرادی که به بیماری مبتلا شده‌اند بیشتر دچار این اختلالات شده بودند.
جولان افسردگی در تهران
رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران با بیان اینکه اضطراب و افسردگی بیشترین شیوع را در بین اختلالات روانشناختی داشته‌اند، گفت: میزان شیوع اختلالات روانپزشکی در استان تهران ۳۷ درصد بوده که حدود ۷ درصد بالاتر از میانگین کشوری است.
زنان بیشتر در معرض خطر هستند
شریعت بیان کرد: شیوع اختلالات روانپزشکی در زنان بالاتر از مردان و در اقشاری مانند افراد بیکار و افراد بی‌سواد و شهرنشین‌ها بیشتر است.
غلامرضا حاجتی، رییس انجمن روانشناسی ایران در نشست خبری سی‌ونهمین همایش سالانه انجمن علمی روانپزشکان ایران، اظهار کرد: اختلالات روانپزشکی در صورت عدم تشخیص، ۱۰ تا ۲۰ سال می‌توانند عمر افراد را کم کنند و طبق پیمایشی که در ایران انجام شده، ۶۰ درصد ایرانیان از وجود اختلال روان در خود اطلاع نداشتند.
یک ماه قبل هم جامعه‌شناسان کشور در گزارشی به مناسبت روز جهانی پیشگیری از خودکشی اعلام کردند که با استناد به گزارش‌های رسمی سازمان پزشکی قانونی کشور، در فاصله سال‌های ۸۰ تا ۹۸، تعداد قربانیان خودکشی از ۴.۲ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در سال ۸۰، با رشد حدود ۴۴ درصدی، به ۶.۲ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در سال ۹۸ رسیده که با این تعداد متوفای خودکشی در کشور، ایران در جایگاه پنجاه و هشتم بابت تعداد سالانه قربانیان خودکشی ایستاده است.
لایحه مربوط به حمایت از بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی به کجا رسید؟
این درحالی است که لایحه مربوط به حمایت از بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی از سال ۹۸ به مجلس رفته و همچنان در انتظار ورود به صحن علنی است. احمد حاجبی مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در این خصوص عنوان کرد: لایحه بعد از اینکه از وزارت بهداشت به دولت ارسال شد، در کمیسیون اجتماعی مراحل خود را طی کرد و جلسات متعددی با حضور نمایندگان کلیه دستگاه‌ها برگزار شد و در نهایت در اسفند ماه سال ۱۳۹۸ از دولت به مجلس رفت. از اواسط سال ۱۳۹۹ از آنجایی که کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به‌عنوان کمیسیون اصلی لایحه منظور شده بود، جلسات در کمیسیون بهداشت و درمان با حضور نمایندگان دستگاه‌های ذی‌نقش تشکیل شد و تغییراتی در لایحه ایجاد شد.
وی افزود: اکنون لایحه از کمیسیون بهداشت و درمان به سطحی بالاتر در مجلس شورای اسلامی ارجاع شد و در حال طی مراحل اداری است و بعد از آن در صحن علنی مجلس جهت بحث و تبادل نظر نمایندگان مجلس مطرح خواهد شد. امیدواریم سال ۱۴۰۰ سالی باشد که شاهد باشیم که بالاخره لایحه حمایت از بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی شدید که ۱۸ سال است که روی آن کار می‌شود، به سرانجام رسد، هرچند که برخی معتقدند نواقصی دارد که باید در طول زمان تکامل پیدا کند.
هزینه بالای خدمات روانشناسی
بخش مهمی از افزایش اختلالات روانی ناشی از مراجعه نکردن مردم به روانشناسان به واسطه هزینه بالای این خدمات است. فتحی آشتیانی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور در پاسخ به سوالی درباره تعرفه‌های خدمات روانشناسی و مشاوره، توضیح داد: در حال حاضر تعرفه خدمات روانشناسی و مشاوره از سوی متخصص دارای مدرک ارشد ۲۳۰ هزار تومان و از سوی متخصص دارای مدرک دکتری ۲۷۰ هزار تومان مصوب شده است اما این تعرفه ها جوابگوی مخارج دفتر و مراکز نیست. این واقعیت است و باید به فکر همکاران باشیم تا بتوانند هزینه‌های دفتر را تامین کنند. از سوی دیگر همین مبالغ برای مردم زیاد است که باید در صدد محقق شدن بیمه این خدمات باشیم. با این حال درصد قابل توجهی از همکارن ما همین تعرفه‌ها را هم رعایت نمی‌کنند. سعی می‌کنیم شرایط مناسب تری را فراهم کنیم تا تعرفه‌های غیر معمول در مراکز دریافت نشود.
تحت پوشش بیمه قرار نگرفتن این خدمات به مانع بزرگی تبدیل شده که هم نارضایتی روانشناسان را در پی داشته و هم مردم را از این خدمات محروم کرده است. حسین روزبهانی روانشناس بالینی و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در این باره عنوان کرد: تا جایی که من اطلاع دارم، فقط پنج درصد از هزینه‌های روانشناسی توسط ۲ بیمه تحت پوشش قرار گرفته‌اند که آن‌ها هم بیمه شهرداری و ملت هستند. ولی بقیه بیمهها به خصوص بیمه‌های مهمی مانند بیمه تامین اجتماعی و خدمات درمانی و نیروهای مسلح هنوز هزینه درمان‌های روانشناسی را تحت پوشش خود قرار نداده‌اند. در حالی که در کشورهای پیشرفته تمامی هزینه‌های روانشناسی تحت پوشش بیمه هستند.
وی افزود: متاسفانه بیشتر بیماری‌های جسمی ناشی از مشکلات روانی است که اصطلاحا سایکوسوماتیک نامیده می‌شوند که یعنی روان فرد باعث ایجاد مشکلات جسمی در او می‌شود.
افزایش روانشناسی زرد در فضای مجازی
در چنین شرایطی که مراجعه به روانشناس کم است، شاهد افزایش روانشناسان زرد در جامعه هستیم و هر بلاگری به خود اجازه می‌دهد که اطلاعات غلط به مردم بدهد و خود را روانشناس معرفی کند. فاطمه محمدصادق روانشناس در گفت‌وگو با ایسکانیوز در رابطه با روانشناسی زرد گفت: آسیب‌هایی که روانشناسی زرد می‌زند، در دراز مدت پدیدار می‌شود چراکه این نوع روانشناسی مانند مسکن عمل می‌کند موقتا باعث حال خوب افراد می‌شود؛ این روانشناسی فرد را از مشکل دور می‌کند و در واقع آگاهی‌هایی که فرد می‌تواند راجب شرایط فعلی‌اش به دست آورد تا بتواند به بهبود زندگی‌اش کمک کند را به دست نیاورده و در حال خوب موقتی خود غرق می‌شود و در آینده‌ای نه خیلی دور شرایط بدتر می‌شود و ممکن است که آن زمان برای اقدام کردن دیر باشد و خیلی از موقعیت‌های بهتری که می‌توانست به دست آورد را از دست بدهد.
وی افزود: اکثر افراد برای حال خوبی که موقتا از روانشناسان زرد دریافت می‌کنند، طرفدار آن‌ها هستند ولی تبعات آن را بعد از مدتی می‌بینند.
روانشناس در رابطه با این که چگونه می‌شود با روانشناسی زرد مقابله کرد گفت: می‌توان با اطلاع رسانی و آگاه سازی با افزایش روانشناسان زرد مقابله کرد. تا چند سال پیش اسم روانشناسان زرد به گوش کسی نخورده بود اما الان با آگاه‌سازی‌هایی که صورت گرفته است، این وضعیت بهتر شده است. اینکه حداقل مردم بدانند در کنار روانشناسی علمی گزینه دیگری نیز وجود دارد، بیشتر دقت می‌کنند.
محمدصادق اظهار کرد: در فضای مجازی بلاگرها در رابطه با مباحث روانشناسی مانند فرزند پروری، همسرداری و غیره که هیچ تخصصی در آن ندارند نظر می‌دهند که اگر در این باره گاه سازی شود، بسیار کمک کننده است.
روانشناس علت مراجعه مردم به روانشناسان زرد را تمایل به درمان فوری دانست و گفت: مردم بیشتر اوقات به دنبال درمان فوری هستند به طوری که آن مشکل در رازمدت در زندگی‌شان پیش آمده است اما به دنبال این هستند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن این مشکل را حل کنند که این شدنی نیست. روانشناسی زرد پیشنهاداتی دارد که در کوتاه مدت می‌توانید مشکلاتتان را حل کنید مثلا می‌گویند با انجام این ۱۰ کار دچار اضطراب نمی‌شوید.
وی تصریح کرد: نکته دیگری که در روانشناسی زرد وجود دارد، نادیده گرفتن تفاوت‌های فردی است. در روانشناسی علمی هر درمان برای یک فرد است زیرا که شرایط هرکس مختص به خود آن شخص است.
محمدصادق گفت: توقع بهبود در چند جلسه خودش زمینه‌ساز گرفتاری در روانشناسی زرد است. مسئله‌ای که ۱۰سال است با آن درگیر هستید را که نمی‌شود با یک یا ۲ جلسه حل کرد. برای حل کردن این مشکل حداقل یک دهم زمانی که با مشکل درگیر هستید نیاز است.
به گزارش ایسکانیوز، افزایش هزینه‌های خدمات روانشناسی و تحت پوشش بیمه نبودن و وجود برخی موانع فرهنگی باعث شده تا بخش زیادی از مردم از این خدمات استفاده نکنند و به همین جهت اختلالات روانی به مرور شدت پیدا می‌کند و تبدیل به مشکلات حل نشدنی می‌شوند که گریبان جامعه را می‌گیرند.
انتهای پیام /
نظر شما