فرزانه گلبنی عضو هیات علمی دانشگاه و موسس انجمن مامایی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص مشکلات این گروه صنفی گفت: مامایی تبدیل به حلقه‌ای مفقوده در نظام سلامت شده است. در دهه ۶۰ بیش از ۷۰ درصد از زایمان‌ها طبیعی بوده و تعداد فرزندان زیادی هم داشتند اما کم کم با تخصص‌گرایی ما معکوس عمل کردیم و باعث شدیم تا زایمان سزارین افزایش پیدا کند.
بیشتر بخوانید
اعتراض جامعه مامایی به وضعیت معیشت / سیستم پزشک سالار عامل افزایش سزارین
وی افزود: من مشاور سازمان جهانی بهداشت بودم و برای سازمان جهانی بهداشت هم سوال است که چرا با رشد تخصص‌گرایی زایمان سزارین در کشور ما افزایش پیدا کرده است؟ زایمان فرآیندی طبیعی است و در گذشته مردم بچه‌های سالم‌تری هم به دنیا می‌آورند چراکه دستکاری پزشکی نمی‌شدند. دخالت‌های بسیار در امری طبیعی به ضرر نسل آینده است.
ایران پرچم‌دار سزارین در دنیا شده است
گلبنی با اشاره به اینکه ایران پرچم‌دار سزارین در دنیا شده است، عنوان کرد: ۶۰ درصد از زایمان‌ها در ایران سزارین هستند. میانگین جهانی ۲۳ درصد است و آن هم دلایل پزشکی دارد. دلیل این اتفاق نادیده گرفتن خدمات مامایی است، درحالی که در نیا خدمات مستمر مامایی ارائه می‌شود.
وی ادامه داد: یعنی یک خانم از شروع بارداری با یک ماما ارتباط می‌گیرد و می‌تواند به صورت شبانه‌روزی با او مشورت کند اما در کشور ما به دلیل زیاده‌خواهی برخی پزشک‌سالاران این مراقبت‌ها هرگز اتفاق نیفتادند. آسیب این موضوع هم برهم خوردن آرامش مادران باردار است. این خدمات باید بیمه باشند و چرا مردم باید برای خدمات بارداری هزینه کنند؟
مصرف بیش از اندازه مکمل باعث دیابت بارداری می‌شود
عضو هیات علمی دانشگاه بیان کرد: ماده ۴۵ قانون جوانی جمعیت می‌گوید که خدمات باید به شکل بیمه‌ای ارائه شود اما این امر به درستی اجرا نشده است. برخی مادران باردار تمکن مالی دارند و به مراکز تخصصی مراجعه کرده و هزینه هنگفت می‌پردازند و مجبور به خرید انواع مکمل‌های گران قیمت می‌شوند؛ درحالی که تحقیقات نشان داده مصرف بیش از اندازه مکمل باعث دیابت بارداری می‌شود.
وی افزود: مادر باردار به کسی نیاز دارد که مدام با او در ارتباط باشد اما چون کسی نیست از اطرافیان مشورت می‌گیرد و به پزشک اصرار می‌کند که برای او آزمایش بنویسد. چرا با وجود اینکه نیازمند افزایش جمعیت و زایمان طبیعی هستیم، خدمات مستمر مامایی ارائه نمی‌شود؟
همه کسانی که خدمات حوزه سلامت ارائه می‌دهند، باهم برابر هستند
موسس انجمن مامایی با انتقاد از نگاه‌های طبقاتی در نظام سلامت، گفت: پروتکل‌ها می‌گویند که همه کسانی که خدمات حوزه سلامت و بهداشت ارائه می‌دهند، باهم برابر هستند، چرا ماما را زیرمجموعه پزشک قرار داده‌اید؟ اگر تنها پزشک برای کشور کافی است، مابقی رشته‌ها را از دفترچه کنکور حذف کنید.
وی اضافه کرد: حرفه مامایی خدمات باکیفیت و قیمت کمتر برای سلامت مردم ارائه می‌دهد. به جز منافع صنفی چه مانعی وجود دارد که اجازه نمی‌دهد، خدمات ارائه شود. وقتی مشکلی پیش بیاید ماما محکوم می‌شود اما برای پرداخت کارانه می‌گویند مسئولیت با پزشک است.
وی افزود: ایران رتبه اول مامایی در ۲۲ کشور منطقه است و ۸۰۰ استاد متخصص داریم. چرا این رشته را به حاشیه می‌رانند؟ این رفتار صنفی به مردم ضربه می‌زند. سال گذشته ۸۰۰ ماما مهاجرت کردند. مامایی داریم که حداقل حقوق کارگری هم نمی‌گیرد. چرا خدمات مامایی به بهداشت عمومی سپرده شده و از ماماها هم خواسته شده که خدمات بهداشت عمومی را انجام دهند.
موسس انجمن مامایی توضیح داد: همه حرفه‌ها باید در جایگاه خودشان باشند و این طبقه‌بندی باید در بیمارستان‌ها کنار برود. همه محترم هستند و کسی اجازه ورود به رشته دیگری را ندارد. باید حس ارزشمندی به همه حرفه‌ها داد. نمی‌توان مردم را از خدمات تخصصی محروم کرد. آمریکا ۳۰ درصد سزارین دارد و در تحقیقاتی اعلام کرد که اگر در کشورش تا سال ۲۰۲۷ تنها ۸ درصد خدمات تخصصی مامایی را افزایش دهد، در سال چهار هزار تریلیون دلار صرفه‌جویی می‌کند. از مرگ چهار هزار نوزاد نارس هم جلوگیری می‌شود.
وی ادامه داد: تعرفه‌گذاری برای بخش زایمان اجرا می‌شود اما در اتاق زایمان که اصلی‌ترین کار آن‌جا انجام می‌شود، تعرفه‌ای در نظر نگرفته‌اند. همه ماماها به بخش زایمان و بعد از جراحی می‌روند و بلوک زایمان با کمبود نیرو مواجه است.
اطرافیان خانم باردار را سرزنش می‌کنند که چرا به ماما مراجعه کرده
گلبنی با اشاره به بی‌اعتمادی که در اثر فرهنگسازی غلط ایجاد شده، توضیح داد: اطرافیان خانم باردار را سرزنش می‌کنند که چرا به ماما مراجعه کرده و سراغ متخصص زنان نرفته است. مادر تصور می‌کند که با مراجعه به ماما در حق فرزند خود ظلم می‌کند. باداری بیماری نیست که به متخصص نیاز داشته باشد.
سزارین میزان شیردهی را ۵۰ درصد کاهش می‌دهد
وی افزود: در فیلم‌ها و سریال‌ها مدام زایمان سزارین را نشان می‌دهند. سزارین عوارض دارد و میزان شیردهی را ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. ۳۶ درصد مادران سزارینی می‌توانند به بچه شیر بدهند. شروع دردهای زایمان به معنی تکامل جنین است و خروج زودهنگام و بدون دلیل جنین آسیب رساندن به مادر و کودک است.
موسس انجمن مامایی عنوان کرد: تنها مامای صاحب امضا را سال گذشته از چارت وزارت بهداشت حذف کرند که حتی ماماها مدیر صاحب امضا نداشته باشند که توان تصمیم‌گیری داشته باشد. در قانون گفته شده که خدمات مامایی بیمه باشند اما سازمان‌های بیمه‌گر سرباز می‌زنند. قرار بود سزارین سالانه پنج درصد کم شود، این بودجه کجا هزینه شده که سزارین بیشتر شده است؟
وی ادامه داد: سیستم ارجاع باید به این صورت باشد که ابتدا مادر به ماما مراجعه کند و اگر نیاز به خدمات درمانی بیشتر داشت به متخصص ارجاع داده شود. اگر رشته‌های پیراپزشکی پاسخگوی نیاز شما نیست و حتما به پزشک نیاز است، این رشته‌ها را حذف کنید. مراقبت موازی درمان است؛ این تفکر درمان‌محور چرا وجود دارد؟ چرا ۲ قطب پزشک و غیرپزشک درست کرده‌اید که پر از بی‌احترامی است.
زایمان باید لذت‌بخش باشد
عضو هیات علمی دانشگاه بیان کرد: زایمان باید لذت‌بخش باشد و خدمات به قدری قوی ارائه شوند که اگر مادری بخواهد در خانه زایمان کند هم خدمات دریافت کند. این اتفاق در دنیا می‌افتد. ما ادعا می‌کنیم که شبکه بهداشت داریم اما با این تصمیمات هزینه سیستم را افزایش می‌دهیم. چرا انصاف باهم می‌جنگند؟ تا زمانی که نگاه از بالا به پایین وجود دارد، پزشک وماما نمی‌توانند کنار هم کار کنند.
وی اضافه کرد: طرح تحول سلامت در ابتدا بسیار خوب بود و هزینه مردم را کاهش داد اما در بخش بهداشت بسیار ضعیف بود. بودجه حوزه‌های درمانی مشخص نشده بود و در حوزه بهداشت هم چند پیشگی ایجاد کرد. عنوان مراقب سلامت با این طرح مطرح شد؛ قبلا همکاران بهداشت عمومی، تغذیه، روانشناسی و ماما هر کدام در خانه‌های بهداشت اتاق داشتند و خدمات ارائه می‌دادند اما احکام تمام ماماها به عنوان مراقب سلامت تغییر کرد. با این کار وظایفی هم برای آن‌ها تعیین شد که در حوزه تخصصشان نبود. در کنار آن ۶ ساعت دوره برای بهداشت عمومی برگزار کردند که آن‌ها هم کار مامایی را انجام دهند.
سرگردانی مادران باردار
گلبنی معتقد است که نتیجه این کار سرگردانی مادران باردار است که نمی‌دانند به کجا مراجعه کنند و مردم از این سیستم آسیب می‌بینند. وی توضیح داد: معضل وزارت بهداشت این است که هر کسی مدیر می‌شود، به منافع صنفی خود فکر می‌کند. وقتی نگاه از بالا به پایین به اصناف داریم، نمی‌توانیم انتظار عدالت در سلامت داشته باشیم. چرا نمی‌توانیم قانونی بنویسیم که اصناف باهم دوست باشند و احساس نکند که حقشان ضایع شده است؟
وی درخصوص جایگاه ماماها در پزشک خانواده بیان کرد: طرح پزشک خانواده در ۲ استان مازندران و فارس اجرا شد اما به قدری اجرای آن بد بود که بسیاری از ماماها از ادامه کار منصرف شدند. ماما منشی پزشک عمومی شده بود. بپذیریم که پزشک عمومی به اندازه ماما درباره بارداری اطلاع ندارد. هیچ نظمی در سیستم سلامت وجود ندارد. ما با این روش و این تعرفه‌ها حتی به پزشک و متخصص هم ظلم می‌کنیم.
موسس انجمن مامایی با اشاره به اینکه در این شرایط باید به مادران حق داد که از زایمان طبیعی بترسند، گفت: مادرهای ما به سمت سزارین هدایت می‌شوند. خدمات مامایی نمی‌گیرند و دیگران هم آن‌ها را از زایمان می‌ترسانند. مادر احساس می‌کند که با فردی بی‌سواد مواجه است. ما باید این سیستم را اصلاح کنیم در غیر این صورت مدیون نسل آینده خواهیم بود.
انتهای پیام /
نظر شما