به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، ۶ ناشر بزرگ دانشگاهی به اتهام «انحصاری کردن علم» از سوی محققان مورد شکایت قرار گرفتند. این ۶ ناشر ۵۳ درصد انتشارات آکادمیک را تشکیل می‌دهند.

در این شکایت مطرح شده است که این ناشران قانون ضدانحصار شرمن را نقض می‌کنند. قانون ضدانحصار شرمن ((The Sherman Antitrust Act) قانونی در آمریکا است که قاعده رقابت آزاد در میان آنها که در یک تجارت فعایت می‏‌کنند را تجویز می‌‏کند. این قانون توسط کنگره به تصویب رسید و به نام مولف اصلیش سناتور جان شرمن نامگذاری شد).

ناشرانی که در این شکایت متهم شده‌اند شامل الزویر (Elsevier)، وایلی (John Wiley & Sons)، انتشارات سیج (Sage Publications)، گروه تیلور و فرانسیس (Taylor & Francis Group)، اشپرینگر (Springer Nature) و STM است.

با وجود پیگیری رسانه‌ها، اغلب ناشران از اظهارنظر در مورد این پرونده اجتناب کردند. برای مثال وایلی با ایمیلی پاسخ داد: «ما از شکایتی که علیه ما و سایر ناشران ارائه شده است آگاه هستیم. در حال حاضر نمی‌توانیم درباره جزئیات ادعاها اظهار نظر کنیم، معتقدیم که این ادعاها بی‌اساس هستند. ما همچنان متعهد به حمایت از جامعه علمی با ارائه برتری در همه جنبه‌های انتشارات علمی هستیم.»

در این شکایت ادعا شده است که ناشران متهم طرحی با هدف افزایش سود و حفظ تسلط بر بازار تدوین کرده‌اند. بخش نخست این طرح شامل توافقنامه «عدم پرداخت به داوران همتا (ویراستاران)» است. به این معنا که کار داوران همتا نوعی کار داوطلبانه دیده می‌شود.

برخی انتشارات پا را فراتر گذاشته و به داوران تازه‌کار می‌گویند که باید برای همکاری با ناشران سپاسگزار باشند. چراکه دعوت شدن به عنوان داور همتا از سوی یک مجله به معنای پذیرفته شدن به عنوان یک متخصص بوده و پله‌ای برای محققان مبتدی است.

گزارش‌های مالی مجلات نشان می‌دهد که دوران همتا سالانه ۱.۹ میلیارد پوند (۲.۵ میلیارد دلار آمریکا) یا حدود هزار و ۲۰۰ پوند برای هر مقاله به صورت خدمات ارائه می‌دهند. برای مثال الزویر فقط در سال ۲۰۲۳ حدود ۳.۸ میلیارد دلار درآمد از مجلات بررسی شده خود به دست آورده است. این سود بیشتر از ۳۰ درصد اپل و ۲۵ درصد گوگل است.

درخواست شاکیان این است که پرداخت نکردن هزینه خدمات به ویراستاران متوقف شود.

یکی دیگر از قوانین این انتشارات این است که محققان فقط مجاز هستند مقاله خود را به یک انتشارات ارسال کنند. این موضوع یکی دیگر از موارد ضدتراست است که فعالیت محققان را محدود می‌کند. این انحصارطلبی پژوهشگران را ناامید کرده و در ادامه وادار می‌کند که مقالات خود را در مجلات با کیفیت پایین منتشر کنند.

انتهای پیام/