محسن مطیعی رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه علامه طباطبائی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز، درباره جایگاه هوش مصنوعی در آموزش اظهار کرد: هوش مصنوعی جنبه‌های مختلفی از آموزش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و علاوه بر مزایا، مضراتی هم دارد. این سیستم نوپا شامل خطرات اخلاقی و کاربردهایی در علم نوین است. در زمینه آموزش از هوش مصنوعی می‌توان در طرح درس، فراهم کردن محتوای آموزشی، استفاده از شیوه‌های خلاق، آزمون‌سازی و حتی تصحیح اوراق استفاده کرد. در نهایت می‌توان حتی آموزش‌ها را اختصاصی‌سازی کرد. این آموزش‌ها با توجه به نیاز فرد و مخاطب صورت می‌گیرد. بازخوردها و تحلیل‌ها برای هر فردی با ویژگی‌های مربوط به خودش در نظر گرفته می‌شود.

وی افزود: هوش مصنوعی ممکن است باعث شود افراد به جای استفاده از قوه خلاقیت خود به استفاده از این ابزار بسنده کرده و به مرور جایگزین تفکر انسانی شود. اگر در سیستم آموزشی هم از این شیوه استفاده شود، عملا نه انتقال دانش صورت می‌گیرد و نه دانشجو و دانش‌آموز می‌تواند پیشرفتی در یادگیری داشته باشد. همچنین باعث عدم پرورش آموزش دهنده نیز می‌شود.

رئیس پارک علم و فناوری گفت: یکی از پیشنهاداتی که در جهت استفاده بهینه از هوش مصنوعی می‌توان عنوان کرد، در نظر گرفتن کدهای اخلاقی‌است. یعنی مدرس حق دارد که برای طرح درس از این ابزار استفاده کند اما اجازه ندارد به جای آموزش توسط خود، از هوش مصنوعی به عنوان آموزش‌دهنده استفاده کند. تعریف این استانداردها و کدهای اخلاقی حدود افراد را مشخص می‌کنند و مورد بهره‌برداری بهتری قرار می‌گیرد. هوش مصنوعی خود صاحب ایدئولوژی نیست و براساس محتوا و جزئیات تعریف شده ممکن است با خطا پاسخ دهد. برای مثال در برخی موارد به علت حریم شخصی پاسخگو نیست. این موارد متاثر از نویسنده و عملکرد برنامه است. این دو مطلب بر خروجی کار مورد نظر ما که به صورت خالص باید علمی باشد فاصله ایجاد می‌کند.

مطیعی تصریح کرد: چند موضوع درباره هوش مصنوعی مطرح می‌شود؛ اولین موضوع طریقه استفاده از هوش مصنوعی که قابل آموزش است. دومین موضوع، اعتماد به آن و اعتبارسنجی خروجی‌های هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی یک ابزار ماشینی است و برحسب اعلام نیاز افراد یکسری خروجی‌ها می‌دهد؛ اما فرد استفاده کننده باید اعتبارسنجی کند که چه میزان از آن درست است. اگر این آگاهی نباشد خروجی‌های به دست آمده اعتبار لازم را نخواهند داشت. برای اعتبارسنجی خروجی‌ها، باید منابع اصلی را چک کرد و دید آیا مورد تائید افراد است. همچنین به دنبال نمونه‌های لازم در آن بود. هوش مصنوعی تنها محتوای کار را در اختیار ما قرار می‌دهد و چک کردن خروجی به عهده افراد است. نکته دیگر، بر اساس فیدبک‌هایی که از افراد می‌گیرد، به ما خروجی‌های دیگر می دهد. نکته سوم این است که گاهی به اکانت افراد هم حساس شده و دچار سوگیری می‌شود.

وی درباره اینکه آیا در استفاده از هوش مصنوعی عقب هستیم، اظهار کرد: موضوعی که به لحاظ اکوسیستم و کارآفرینی مدنظر است استفاده از هوش مصنوعی است. پس چون از این تکنولوژی استفاده می‌شود نمی‌توان گفت که از دنیا عقب هستیم. همچنین هوش مصنوعی فناوری نوظهور است. یک موضوع دیگر که مطرح می‌شود این است که چقدر از طریق هوش مصنوعی تولید محتوا می‌کنیم؟ در این موضوع نیز از دنیا عقب نیستیم، چون در حال حاضر قادر به ساخت اپ‌های مختلف هستیم که در بستر هوش مصنوعی قابل بهره‌برداری است.

مطیعی گفت: نکته‌ دیگر این است که آیا ارزش افزوده‌ای به این بستر اضافه می‌کنیم و زیرساخت‌های آن در اختیار ما است، در این جا ما فاصله داریم. چون زیرساخت و بسترهای اصلی در اختیار ما نیست. یک دلیل عمده این است که هوش مصنوعی بر اساس دیتاهایی که دریافت می‌کند، کار می‌کند. عدم دسترسی برنامه‌نویسان به دیتاهای زیاد و زبان فارسی، موجب می‌شود کمتر به خروجی‌های بهتر دست پیدا کنیم. دیتاهای گوگل فراوانی‌های زیادی دارد که در اختیار ما نیستند. چون زیرساخت‌ها متعلق به ما نیست، طبیعتا نمی‌توانیم اثرگذار بوده و فقط بهره‌بردار هستیم. همچنین تلاش‌های ما کمک به کشوهای رتبه اول در این زمینه می‌کند. برای مثال، اگر استارتاپی راه‌اندازی شود و چند تن از افراد یک اپلیکیشن را استفاده کرده و در بستر هوش مصنوعی یکسری خروجی‌ها از آن می‌گیرند. ممکن است در چند سال آینده کسب درآمد هم کنیم؛ اما بعد از ۶ ماه تا یک سال این خدمات رایگان در Chatgpt یا باقی پلتفرم‌ها قرار می‌گیرد. در نتیجه همزمان با تلاش ما، کشورهای توسعه‌یافته زیرساخت‌های خود را توسعه می‌دهند.

وی در پایان ادامه داد: به گفته مقام معظم رهبری؛ باید به لایه‌های عمیق هوش مصنوعی پرداخت. وقتی زیرساخت‌ در اختیار نداشته باشیم ممکن است در کوتاه مدت با یکسری فعالیت‌ها، خروجی داشته باشیم، اما در بلندمدت کل این موارد در اختیار افراد دیگری قرار می‌گیرد که می‌توانند از آن بهره‌برداری کنند بیزنس‌های کوچک ما نیز نمی‌توانند کار کنند چون این خروجی‌ها رایگان در پلتفرم‌های دیگر قرار می‌گیرد و باعث می‌شود دیتایی به دست بیاید که خدمات ارزشمندی را به وسیله آن بدهد، که قیمت‌گذاری شود و در بلند مدت باید آن را خریداری کنیم.

انتهای پیام/