به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، بیست و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های دانشگاه خانه گفت‌وگو با موضوع «هم اندیشی پیرامون خیزش جدید علمی» عصر دیروز با حضور جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و همچنین تعدادی از اساتید که به صورت آنلاین این نشست را دنبال میکردند، در سازمان مرکزی این دانشگاه برگزار شد.
با توجه به اینکه رهبر انقلاب اسلامی در فرمایشات اخیرشان خطاب به جامعه نخبگانی فرمودند: «یک وظیفه‌ی مهمّی امروز در کشور وجود دارد و آن، «خیزش جدید علمی» است...ما یک خیزش جدید نیاز داریم، یک حرکت جدید نیاز داریم، یک نهضت جدید علمی نیاز داریم؛ این کار را چه کسی باید بکند؟ شما نخبگان. البتّه دانشگاه‌ها مسئولند، مراکز علمی گوناگون، پژوهشکده‌ها و امثال اینها همه مسئولند لکن عامل اصلی، فرد نخبه است. دنبال خیزش علمی باشید و این جهاد شما است»؛ از این رو موضوع بیست و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های دانشگاه خانه گفت‌وگو به خیزش جدید علمی اختصاص یافت.
جای خالی اخلاق و معنویت در دانشگاه‌ها
حجت‌الاسلام محمد شریفانی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه آزاد اسلامی در ابتدای این نشست اظهار کرد: به دنبال فرمایشات مقام معظم رهبری پیرامون خیزش جدید علمی و دستور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مبنی بر در دستور کار قرار گرفتن این موضوع در برنامه های معاونت‌های مختلف دانشگاه؛ جلسه ای را با حضور اساتید برگزار کردیم که صحبت های فراوانی شد و حاصل این جلسه تدوین ۱۶ نکته بود که ارائه میکنیم تا در برنامه‌ریزی‌ها قرار بگیرد.
وی ادامه داد: برای ضرورت های پیاده سازی خیزش جدید علمی از هوش مصنوعی کمک گرفتیم که این تکنولوژی بالغ بر ۴۰ نکته را به خوبی اشاره کرد. ترویج فرهنگ پرسشگری و کنجکاوی، تسهیل همکاری های بین رشته ای، توسعه فناوری های نوین، حمایت از شرکت های دانش بنیان، ترویج فرهنگ کارآفرینی، ارتباط موثر با جامعه، برگزای رویدادهای علمی مردمی، توجه به چالش های جهانی، توسعه فناری های پزشکی از جمله این نکات بود که در نهایت اشاره میکند برای ایجاد یک خیزش علمی نیازمند این هستیم تا سیاستمداران از اهمیت علم و فناوری آگاه باشند و حمایت کنند و دانشگاه ها به عنوان موتور محرک نوآوری عمل کنند و صنعت هم به دنبال همکاری با دانشگاه و مراکز تحقیقاتی باشد.
حجت الاسلام شریفانی با اشاره به داستان "عنوان بصری" خاطرنشان کرد: رابطه شاگردی و استادی در دانشگاه های ما مورد غفلت قرار گرفته است و چندان توجهی به آن نمیشود که این موضوع هم یک باب است که امام صادق میفرماید اگر میخواهی درهای جدیدی از علم به روی شما گشوده شود بندگی خدا را بکنید از این قبیل داستان ها بسیار داریم از جمله اینکه شهید طهرانی مقدم هم اشاره میکنند که کشف جدیدی که به آن دست پیدا کردند بعد از توسل به امام رضا(ع) بود.
وی با تاکید بر اینکه جای اخلاق و معنویت در دانشگاه ها خالی است، افزود: بسیاری از بزرگان حدیث عنوان بصری را به شاگردان خود توصیه میکردند که در پایان این حدیث امام اشاره میفرمایند باب پرسشگری را باز کنید و سوال کنیم تا بفهمیم.
در ادامه معصومه رشاد؛ عضو هیئت علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن نیز گفت: مخاطب خیزش جدید علمی هم دانشجویان هم اساتید و هم صاحب نظران و اهل فن هستند. این خیزش از وجود خود استاد باید ایجاد شود و اساتید باید حتما به روز باشند. هوش مصنوعی بحث جدیدی است اما کمتر اساتید به آن میپردازند.
وی ادامه داد: در کنار اساتید، دانش پژوهان و مسوولان باید خیزش جدید علمی را معنا کنند. باید زیرساخت‌های تکوینی در این زمینه را مشخص کنیم. دوره های آموزشی و ضمن خدمت معناهای ساختارهای بین الاذهانی بین اساتید ایجاد کند. باید گفتمان سازی کنیم در مرحله دوم از مسوولین باید خیزش جدید علمی معنا شود. دانشجو به روز است اگر من استاد به روز نباشم آن مرجعیت علمی را نخواهم داشت.
فاضلی، دیگر عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز تصریح کرد: در برخی رشته های علمی از جمله نانو، علوم پزشکی، صنایع دفاعی ما در مرزهای علم قرار داریم. برای خیزش جدید علمی باید چه کنیم؟ در علوم غیر پزشکی جدیت نداریم و باید به اعتباربخشی این علوم رسیدگی کنیم. انقلابات علمی یکی با هنجارها و ضوابط یکی نیز با الهامات شکل میگیرد. برای جهش علمی باید دانشگاه ها و مراکز علمی ما کیفیت داشته باشند.
خیزش جدید علمی موضوع پایان‌نامه‌های دانشجویی شود
حسن بنیانیان، مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان میهمان این نشست اظهار کرد: خیزش جدید علمی و ابعاد آن باید موضوع رساله و پایان نامه شود تا دانشجو با موضوع درگیر شود.
وی افزود: اقتصاد ما برون زا است یعنی بیش از ۱۶۰ سال است درآمد نفتی دارد که علی رغم مزایا آفت های زیادی هم دارد و راجع به این آفت ها در دانشگاه ها کار زیادی نشده است. نفت و گاز تا به علم و خدمت و توسعه تبدیل شود مسیر طولانی میطلبد. یکی از آفت درآمد نفتی بی توجهی مدیران به نیروهای انسانی است و هیچ مدیری به این فکر نمیکند من اگر رفتارم را با پرسنل اصلاح کنم بهره وری بالا میرود وقتی نیروی انسانی در سازمانهای ما مورد توجه نبوده به سه متغیر علم، مهارت و فرهنگ این نیروی انسانی چه در سازمان خصوصی چه دولتی توجهی نمیشود. چون مشکل فرهنگی است.
بنیانیان خاطرنشان کرد: چه مسائل سیاسی چه مسائل اقتصادیِ نفت به ما آسیب زیادی وارد کرده است با دانشگاهی که دانشجوی آن تشنه نیست و به دنبال مدرک است خیزش علمی اتفاق نمی افتد. عقل حکم میکند قبل از اتمام منابع نفتی به دنبال آسیب شناسی باشیم. پول مفت نفت بسیاری از عیب ها را برای ما عادی سازی کرده است یکی از سازوکارهای مهمی که باید به روی آن فکر کنیم، سازو کار نظارتی است.
پرتوی زاده عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز گفت: در حال حاضر دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد اسلامی تحت عنوان دستیار آموزشی در مقطع کارشناسی در حال همکاری هستند و این یک نگاه مثبت است اما دانشجویان کارشناسی اغلب میگویند فن بیان و هنر مدیریت کلاس و هنر معلمی را ندارد که پیشنهاد میکنم دستیاران آموزشی دوره تدریس را بگذرانند و بعد وارد کلاس شوند و خلا را پر کنیم.
«خیزش جدید علمی» نیازمند جریان‌سازی و شبکه‌سازی است
وی ادامه داد: اطلاع رسانی دانشگاه های بین المللی آنقدر قوی که بعد از ۲۰سال ارتباط ایمیلی برقرار است پس اطلاع رسانی برای ارتقای سطح علمی اساتید یک ضرورت است. در حوزه کنفرانس های بین المللی دانشگاه آزاد میتواند سرآمد باشد که پیشنهاد میشود میان رشته ای ها راه اندازی شوند.
زرنگار عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در ادامه تصریح کرد: خیزش جدید علمی نیازمند جریان سازی و شبکه سازی است که برای این موضوع ۴مولفه کارآمدسازی، مدیریت جهادی و فسادستیزی، کادرسازی و جوان گرایی و روزآمد سازی اطلاعات و نظارت راهبردی و عملیاتی با رصد هوشمندانه و اقدام بهنگام و پژوهش و مشاوره در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و انعکاس آن به مسوولین را درنظر گرفتیم. البته دانشگاه آزاد با برگزاری "خانه گفت و گو" گام بزرگی در گفتمان سازی برداشته است.
حجت‌الاسلام احمدزاده از دانشگاه آزاد رودهن گفت: باید از خود سوال کنیم چرا به جای پیشرفت علمی سیر نزولی را طی میکنیم؟ ما از نظر کمی چیزی کم نداریم اما این دریا در حد چند وجب بیشتر عمق ندارد ما باید تولید علم کنیم تا دیگران بیایند و منابع ما را ترجمه و تفسیر کنند.
کیفیت انتصابات در مجامع علمی؛ مانع مهم تحقق خیزش علمی
حجت‌الاسلام نجفی از حوزه علمیه نیز خاطرنشان کرد: منظور ما از علم، کدام علم است؟ برداشت من این است که بیشتر ناظر بر علومی است که متکی بر تکنولوژی است. سپس باید دنبال راه حل های این موضوع باشیم. ضمن اینکه باید سوال کنیم از خیزش فردی حرف میزنیم یا خیزش جامعه علمی و کشور؟ چه کنیم جامعه به سمت خیزش برود؟ موانع مهم خیزش علمی، کیفیت انتصابات ما در مجامع علمی است ضمن اینکه ایجاد اختلاف و بهانه های واهی که دانشگاهیان در حاشیه غیرعلمی درگیر شود از دیگر موارد است.
خلیلی همرزم شهید سید حسن نصرالله در سفارت لبنان و از میهمانان این نشست نیز گفت: دانشگاه آزاد ضمن سهم عظیم در علم آموزی در جای دیگری کوتاهی کرده است. در عربستان دانشگاه ملک عبدالعزیز ۲۵۰ اختراع به ثبت رسیده است در ایران اما دانشگاه آزاد توجه نکرده است.
وی ادامه داد: طرح و اجرای بی آر تی تهران و ایران نتیجه طرح بنده است که ابتدا این طرح را به دانشگاه آزاد دادم تا از سوی این دانشگاه مطرح شود اما حتی نامه‌ام بی جواب ماند. انتظار دارم به عنوان هیئت علمی بخشی از انرژی را بگذاریم که تبدیل به عمل و اجرا و به اقتصاد کمک کند نه فقط اینکه مقاله بنویسیم.
علوی؛ دیگر عضو هیئت علمی اظهار کرد: علم آموزی، مهارت آموزی در کنار هویت و آزادگی یکی از شاخص هایی است که اساتید ما به آن نیاز دارند و باور کنیم حس خودتحقیری از سوی دشمنان به ما القا میشود. اگر پیرو راه اهل بیت(ع) هستیم، بهانه های مختلف نیاوریم. در حوزه دانشگاه دغدغه اساتید نباید صرف موضوعات مالی و معیشتی باشد و اقناع علمی دغدغه باشد. علم شمشیر دولبه است و باید در اختیار کسانی باشد که به تقوا مجهز باشند.
سهرابی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی هم تصریح کرد: فرمایشات رهبری سیستماتیک است در زمینه خیزش علمی سال ۸۴ برای اولین بار بحث مرجعیت علمی را مطرح کردند که تولید علم، تربیت عالم و جهت دادن به آن شاخصه های آن است و در قسمت سوم یعنی جهت دادن به علم کار لنگ است که اگر اتفاق بیافتد، خیزش جدید علمی رخ خواهد داد و چون سرعت ما کم است نیازمند خیزش هستیم تا عقب افتادگی ها را جبران کنیم.
طبیب زاده دیگر عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی هم گفت: یکی از راهکارهای خیزش علمی، کیفی کردن وضعیت فعلی اساتید از طریق شیوه های مختلف مدنظر است تا بهره وری ساختار دانشمندان را بالا ببریم.
وی با طرح این سوال که چقدر به روی شاخصه های خیزش علمی کار کرده ایم؟ افزود: جایگاه هنر در این خیزش کجاست؟ به دلیل تاثیر بالای هنر، هنرِ کاربردی در هر قالبی به عنوان شاخص پیشرفت استفاده شود.
نمیتوانیم علم را کاربردی کنیم
منصوره کرمی همسر شهید مسعود علیمحمدی؛ دانشمند هسته‌ای کشورمان که فارغ‌التحصیل دکتری رشته جامعه‌شناسی سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی است، اظهار کرد: به عنوان کسی که همسرش شهید راه علم است این سخنان را اینجا مطرح میکنم. دهه، ۶۰ دولت یک فراخوان داد. یکی از آن افراد همسر من بود و در آن زمان چون جنگ بود به گوش رسیده بود که آمریکا سلاح هسته ای به صدام میدهد برای همین فراخوان داده شد و به همین دلیل دانشمندان ما کارهای بزرگی انجام دادند.
وی ادامه داد: شهید علیمحمدی همواره میگفت که یکی از مشکلات اساسی کشور ما این است که نمیتوانیم علم را کاربردی بکنیم اگر نه دانشمند کم نداریم و پیشنهاد میکنم در این برهه زمانی هم یکبار دیگر فراخوان داده شود.
ضرورت تصویب قوانین مشخص درباره تحقق خیزش علمی
حجت‌الاسلام رستمی نیز در پایان این نشست در خصوص خیزش علمی گفت: بیست سال قبل رتبه علمی ایران ۵۸ بود که الان یا ۱۵ یا ۱۶ است و در منطقه هم ترکیه و هم عربستان سعودی در حال پیشی گرفتن از ما هستند به همین دلیل رهبر انقلاب برای اهل علم پیام دارند.
وی ادامه داد: در آئین ما در ارتباط با تحصیل علم هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد عنوان علم و تحصیل علم قاعدتا مقدس است. علم به معنای توسعه و پیشرفت است که نیازمند زیرساخت است. مجلس در رابطه با خیزش علمی حتما باید قوانینی را به تصویب برساند به صورت خاص آیین نامه های دانشگاه اگر به این موضوع پاسخ نداده تا به حال باید اصلاح شود.
حجت‌الاسلام رستمی تصریح کرد: مسئله بعدی بودجه و نظارت اساسی در ارتباط با بودجه های پژوهشی است که در کجا هزینه میشود؟ اولویت کشور ما در رابطه با پژوهش چه هست؟ به نگهداری نیروهای متخصص باید توجه شود.
وی بر شناسایی نخبگان در جامعه تاکید کرد و گفت: بسیاری از نخبگان و متخصصان خارج از کشور مایلند به کشور برگردند. هماهنگی بین مجموعه های علمی کم است که هر کدام جزیره ای عمل میکنند و باید تدبیر شود.
انتهای پیام/
نظر شما