به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری ایسکانیوز، مهارت و کارآفرینی پیوند ناگسستنی با یکدیگر دارند. کارآفرینی، مفهومی است که همواره همراه بشر بوده و به عنوان پدیده ای نوین، نقش موثری در توسعه اقتصادی کشورها ایفا کرده، به طوری که در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروز دارای نقش کلیدی است؛ اما جامعه کنونی ما مملو از جوانان تحصیل کرده ای است که به جای کارآفرینی به دنبال کار هستند. شاید چرایی این اتفاق را باید در نداشتن مهارت این فارغ التحصیلان دانست. اقدام اخیر دانشگاه آزاد اسلامی در ایجاد دانشکده مهارت و کارآفرینی و همچنین آغاز هفته مهارت، ما را بر آن داشت تا مصاحبه ای با بهنام آزادی، معاون آموزشهای عمومی و مهارتی واحد اردبیل که رئیس دانشکده مهارت و کارآفرینی این دانشگاه است، ترتیب دهیم.

 دانشکده مهارت و کارآفرینی واحد اردبیل یکی از فعال‌ترین و از اولین دانشکده هایی است که به صورت جدی وارد مقوله مهارت شده است. چه دلیلی باعث این جدیت در مجموعه شما شده است؟                       
 توسعه آموزش‌های فنی و حرفه ای در شرایط کنونی برای رشد اقتصادی کشور و به‌ویژه شتاب دهی به فرایند تولید و ایجاد اشتغال پایدار، امری حیاتی است؛ زیرا سرمایه گذاری های زیربنایی و افزایش ابزار و تجهیزات و به طور کلی سرمایه فیزیکی بدون سرمایه انسانی بلا استفاده مانده و یا به نحو اقتصادی و کارآمد، مورد بهره برداری قرار نمی گیرد. لذا، این هفته بهترین فرصت برای ترویج فرهنگ آموزش، مهارت آموزی و معرفی آموزش های فنی و حرفه ای به جامعه است.

بازار کار ایران در سالهای اخیر از نظر تعادل در بازار از دو مشکل ساختاری رنج می برد بخشی از مشکلات بازار کار ناشی از عدم تعادل و توازن بین ورودی های بازار کار با فرصت‌های شغلی ایجاد شده است. به طوری که هر ساله نزدیک به یک میلیون نفر وارد بازار کار می شوند و برای تعادل در بازار کار باید به همین میزان نیز فرصت های شغلی جدید ایجاد شود تا نرخ بیکاری افزایش پیدا نکند. این درحالی است که بخاطر کمبود پس انداز و مشکلات متعدد فضای کسب و کار، پس اندازهای ناکافی فعلی به سختی به سرمایه گذاری تبدیل می‌شوند. شرایط به گونه ای در سالهای اخیر پیش رفته است که حتی در بخش صنعت، استهلاک سرمایه های موجود بیش از سرمایه گذاری جدید بوده است. سرمایه گذاری منفی نشانی از این مسئله خطرناک محسوب می‌شود. طبیعی است که ایجاد فرصت های شغلی جدید تابعی از سرمایه گذاری است و در این شرایط کاملا واضح است که فرصت های شغلی ایجاد شده پاسخگوی نیاز بازار کار نبوده و مشکل اشتغال هر ساله پیچیده تر می شود.

  آیا این مشکل با افزایش نقدینگی قابل حل است؟

خیر! مشکل دیگر بازار کار ایران به عدم تناسب نیازهای بازار کار با تخصص جوانان و تحصیل‌کردگان مرتبط است. واقعیت این است که جوانان با امید و آرزو وارد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی می‌شوند ولی جامعه به تخصص‌های آنها کمتر نیاز دارد. نیاز بازار غالبا به مهارتها و تخصص های کاربردی است؛ ولی دانشگاهها براساس الگوی دانش محوری به تعلیم جوانان می پردازند .به طوری که شرکت‌ها، کارخانجات و بنگاهها کاملا یقین پیدا کرده اند که فارغ التحصیلان دانشگاهی توانایی پاسخ به نیازهای آنان را ندارند.
 

  راه حل در چه چیزی است؟

پاسخ این است که مثل همه کشورهای پیشرفته باید بخشی از جوانان را برای تولید علم، پژوهش، تحقیق، اندیشه‌ورزی و تئوری‌سازی آماده کرده و بخشی از آنان را هم برای کار عملی و حرفه ای در بنگاه‌های تولیدی و تجاری و خدماتی مهیا کنیم؛ یعنی مهارت آموزی!
آزادی مثلا کارشناسی معماری، عمران یا بازرگانی را در نظر بگیرید. از دو جنبه می‌توان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به این رشته ها توجه کرد. هم می توان جوانان را با نگرش دانش محوری آموزش داد هم می توان با نگرش مهارت محوری و پاسخ به نیازهای کاربردی و عملی بازار به تعلیم جوانان اقدام کرد. در مهارت محوری بین 60 تا 85 درصد از دروس و سر فصل های آموزشی براساس مهارت محوری خواهد بود؛ طوری که فارغ التحصیل رشته به راحتی وارد بازار کار شده و چون به نیاز خانواده ها و بنگاهها می تواند پاسخ دهد به راحتی جذب بازار می شود.
 

 وضعیت ایران در مهارت آموزی چگونه است؟

در کشور ما به این موضوع مهم کم توجهی شده و در مقطع کاردانی در دانشگاه علمی کاربردی و دانشگاه فنی و حرفه‌ای کارهای خوبی انجام شده است. در مقطع کاردانی به کارشناسی هم کارهایی در جهت مهارت آموزی فعالیت هایی صورت گرفته و دوره هایی تعریف شده ولی در مقطع دیپلم به کارشناسی(کارشناسی پیوسته) نیازمند تعریف سر فصلهای جدید هستیم. برای مقاطع ارشد و دکترا متاسفانه کاری صورت نگرفته و نیازمند نگرشی جدید براساس مهارت‌محوری و تعیین سر فصل و تعریف رشته‌ها هستیم. قطعا کم کاری شده و بی انصافی است که غالبا مشکل بیکاری به کم سوادی جوانان فارغ التحصیل و ضعف دانشگاهها گذاشته می شود. بخش اعظمی از مشکلات ناشی از بی توجهی به مسئله مهارت آموزی و کارآفرینی در سرفصلها و رشته ها است.
 

 دانشگاه آزاد در این بین چه وظیفه ای برعهده گرفته است؟

دانشگاه آزاد اسلامی در کنار توجه به تحقیق و پژوهش، در سالهای اخیر به مقوله مهارت آموزی توجه داشته و پس از بررسی ها، وظیفه مهارت محوری را برعهده معاونت آموزش های عمومی و مهارتی گذاشته است که تحت عنوان معاونت سما آن را می شناسیم. این معاونت در دو سطح مدارس و آموزش عالی فعالیت دارد که سطح آموزش عالی آن با نام آموزشکده‌های فنی‌وحرفه ای کار می کردند. از سال 1399 طبق مصوبه شورای دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده مهارت و کارآفرینی تاسیس و آموزشکده ها در این دانشکده ادغام و وظایف جدیدی برعهده گرفتند.

کلیه رشته های آن منطبق بر مهارت آموزی شدند. مقرر شده که کلیه رشته های کاردانی واحدهای دانشگاهی به دانشکده مهارت و کارآفرینی منتقل و براساس سیستم مهارت آموزی به آموزش جوانان بپردازد و طبق برنامه پیش بینی شده، به زودی رشته های کاردانی به کارشناسی ناپیوسته نیز به دانشکده جدید منتقل خواهند شد. همانطور که عرض کردم رشته های مهارتی بیش از 65 درصد براساس کسب مهارت و رفع نیاز بازار کار طراحی می شوند و این مهم اساس کار دانشکده های مهارت و کارآفرینی خواهند بود. دانشگاه آزاد اسلامی، رشته های مهارت محوری را در مقاطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد در برنامه کاری خود دارد.
 

 در محورهای فعالیت دانشکده مهارت و کارآفرینی دوره های کوتاه مدت نیز دیده می شود. منظور از آن دوره ها چیست؟

بخشی دیگر از برنامه جدید دانشکده مهارت و کارآفرینی ورود به دوره های تخصصی و کوتاه مدت و نیز مدارس عالی مهارتی است. طوری که دانشجویان و فارغ التحصیلان بتوانند در کنار تحصیل و حتی بعد از فارغ التحصیلی با مهارتهای تخصصی آشنایی کامل پیدا کنند. تفاهم نامه هایی با فنی و حرفه ای و دیگر ارگانها و سازمانها در این ارتباط منعقد و بستر لازم برای ارتقای توانمندی جوانان مشتاق مهارت فراهم شده است. طرحی نیز تحت عنوان طرح پویش در دستور کار این دانشکده قرار دارد که تلاش می کند دانشجویان را حین تحصیل وارد چرخه کار در بنگاه‌ها کند تا هم به مهارت های لازم دست یابند و هم بخشی از شهریه خود را تامین کنند.

انتهای پیام/