به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، در قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مشوق‌هایی برای فرزندآوری در نظر گرفته شده است تا کمکی باشد به زوج‌هایی که تصمیم دارند خانواده خود را بزرگ‌تر کنند اما این تسهیلات در عمل چطور اجرا می‌شوند؟

بیشتر بخوانید

بی‌توجهی به امنیت روانی مادران باردار در بیمارستان‌ها / از توهین‌های کلامی تا حضور پرتعداد مردان در اتاق زایمان

براساس ماده ۱۰ این قانون بانک‌ها موظف هستند که برای متولین سال ۱۴۰۰ به بعد، از محل پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی تسهیلاتی را پرداخت کنند. طبق قانون بودجه ۱۴۰۲ هم تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری به ازای فرزند اول ۳۰ میلیون تومان، به ازای فرزند دوم ۶۰ میلیون تومان، به ازای فرزند سوم ۹۰ میلیون تومان، به ازای فرزند چهارم ۱۲۰ میلیون تومان و به ازای فرزند پنجم و به بعد ۱۵۰ میلیون تومان است.

برخی مخاطبان ایسکانیوز در پیام‌هایی از شرایط سخت بانک‌ها برای پرداخت این تسهیلات و یا تاخیرهای طولانی مدت گلایه کرده‌اند. سعیده احمدی از جمله این مخاطبان است و در این باره به ایسکانیوز گفت: فرزند من اکنون بیش از یک سال دارد و هنوز نتوانسته‌ام که وام ۲۰ میلیونی فرزندآوری را دریافت کنم. من از طریق بانک ملت اقدام کردم و توجیحشان برای این تاخیر کمبود بودجه است.

شرایط عجیب بانک‌ها برای پرداخت وام فرزندآوری

مخاطب دیگری هم درباره شرایط سخت دریافت وام گفت: من چندان برای دریافت وام معتل نشدم اما بانک از من و ضامنم سند ملک خواست و این همه سخت‌گیری تنها برای ۲۰ میلیون بود.

به نظر می‌رسد که هر بانک شرایط خاص خود را دارد و بیش از آن که ساز و کار مشخصی باشد، سلیقه‌ای عمل می‌شود. یکی از مخاطبان در این باره به ایسکانیوز گفت: من برای تولد فرزند دومم از این وام استفاده کردم، مبلغ وام ۴۰ میلیون بود و از طریق بانک صادرات اقدام کردم. این بانک از من سفته به اندازه مبلغ وام و ۲ ضامن درخواست کرد.

یکی دیگر از مخاطبان هم به شرط عجیب بانک‌ها مبنی بر همشهری بودن فرد ضامن اشاره کرد و گفت: ما ساکن تهران هستیم و از طریق بانک صادرات اقدام کردیم و بعد از چند روز پیامکی مبنی بر تکمیل مدارک برای ما ارسال شد. ۱۰ روز فرصت داشتیم که مدارک را تکمیل و با یک ضامن به بانک مراجعه کنیم اما بانک اعلام کرد که ضامن باید ساکن تهران باشد و چون ما کسی را در تهران نداشتیم و مهلت ۱۰ روزه هم تمام شده بود، موفق به دریافت وام نشدیم. علاوه بر این سایت ثبت‌نام هم مشکلات بسیاری دارد و مدام دچار اختلال می‌شود. دلیل این شرایط سخت برای وامی که مبلغ زیادی هم ندارد، چیست؟

هشدار سازمان بازرسی به بانک‌ها

این درحالی است که ۱۶مهر ۱۴۰۲ ستار شیرعالی بازرس‌کل بانک‌ها و بیمه این سازمان در نامه‌ای هشداری که خطاب به مدیران عامل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری صادر شده است، اجرای کامل و دقیق تکالیف قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را یادآور شد.

در بخشی از این نامه آمده که بر اساس آمار و اطلاعات دریافتی از سامانه‌های مرتبط در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ملاحظه شد بیشتر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در ٦ ماهه اول سال جاری در پرداخت تسهیلات یادشده عملکرد قابل قبولی نداشته و سهمیه ابلاغی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را رعایت نکرده‌اند.

در ادامه تاکید شده است که بررسی‌های میدانی بازرسان حاکی از آن است که بسیاری از شعب بانکی، به انحای مختلف از جمله ادعای خلافِ کمبود منابع و کنترل مقداری ترازنامه، درخواست مازاد و غیرقانونی در مورد تضامین و وثایق بر خلاف نص صریح قانون و مفاد بخشنامه‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در مواردی از پرداخت تسهیلات موصوف امتناع کرده و موجبات نارضایتی و سردرگمی متقاضیان را ایجاد کرده‌اند.

در این نامه تاکید شده که بانک‌ها و مؤسسات اعتباری بر اساس بند (ب-٢) تبصره (١٦) قانون بودجه سال ١٤٠٢ کل کشور، در صورت تکافوی اعتبار متقاضی (پس از انجام اعتبارسنجی) مجاز به اخذ ضامن برای تسهیلات یادشده نیستند و در غیر آن صورت نیز مکلفند حداکثر با دریافت یک فقره سفته و یک ضامن نسبت به پرداخت تسهیلات موصوف اقدام کنند.

خلف وعده خودروسازها

علاوه بر وام‌های فرزندآوری در قانون جوانی جمعیت شرایطی پیش‌بینی شده که خودروسازان بخشی از تولیدات خود را به مادرانی اختصاص بدهند که بیش از ۲ فرزند دارند. یکی مشوق‌های درنظر گرفته شده این بود که متقاضیان طرح جوانی جمعیت بتوانند زودتر از دیگران خودرو خود را تحویل بگیرند اما در عمل این اتفاق نیفتاد.

یکی از مخاطبان در این باره به ایسکانیوز گفت: تاریخ تحویل خودروها معمولا یک سال بعد است و هزینه درنظر گرفته شده هم تفاوت چندانی با بازار ندارد، در حقیقت انگار تنها نام طرح را تغییر داده‌اند، وگرنه فرقی بین ما و طرح‌های عادی نیست. علاوه بر این خودروهایی را در این طرح قرار دادند که هزینه میلیاردی دارند و از توان ما خارج هستند.

تامین زمین یا واحد مسکونی حداکثر ۲۰۰ متری به قیمت تمام شده با ۲ سال تنفس و ۸ سال قسط بندی پس از تولد فرزند سوم هم بخش دیگری از مشوق‌های فرزندآوری در قانون جوانی جمعیت است. براساس این قانون ساکنان روستا یا شهر کمتر از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت در همان شهر و ساکنان شهرهایی با بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت در شهرهای همجوار یا محل تولد والدین می‌‎توانند بعد از تولد فرزند سوم (۲۴ مهر ماه ۱۴۰۰ به بعد) از این تسهیلات استفاده کنند اما در پیام‌های مخاطبان این موضوع مطرح شده که روند ارائه زمین در مرحله ثبت‌نام متوقف شده است.

اقساط عجیب برای وام مسکن

یکی دیگر از مشوق‌های درنظر گرفته شده در قانون افزایش سقف تسهیلات مسکن به ازای هر فرزند بود اما در عمل اقساط درنظر گرفته شده به قدری رقم بالایی دارند که عملا دست قشر ضعیف را از دریافت این تسهیلات کوتاه می‌کنند.

آبان ۱۴۰۲ بانک مسکن از افزایش سقف وام خرید اوراق حق‌تقدم مسکن (تسه) تا یک میلیارد و ۹۲۰ میلیون تومان برای خانوارهای دارای ۴ فرزرند خبر داد. بر این اساس در راستای اجرای قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت»، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافت.

به‌ازای یک فرزند زیر ۲۰ سال سن ۲۵ درصد، دو فرزند زیر ۲۰ سال ۵۰ درصد، سه فرزند زیر ۲۰ سال ۷۵ درصد و ۴ فرزند زیر ۲۰ سال سن ۱۰۰ درصد به سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن اضافه می‌شود.

دوره بازپرداخت تسهیلات موضوع این دستورالعمل در تقسیط به‌روش ساده، به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال سن، به‌میزان ۲ سال (در مجموع برای ۵ فرزند و حداکثر تا سقف ۱۰ سال) قابل افزایش است.

در زمان حاضر سقف تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق ممتاز برای متقاضیان در شهر تهران به‌صورت انفرادی ۴۰۰ میلیون تومان و برای زوجین ۸۰۰ میلیون تومان و سقف تسهیلات جعاله (تعمیر) مسکن در تمامی شهرهای کشور ۱۶۰ میلیون تومان است.

چنانچه خانواده‌ای دارای ۴ فرزند زیر ۲۰ سال سن باشند و پدر به‌همراه فرزندان متولد شهر تهران باشند؛ براساس قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» این خانواده در حالت انفرادی می‌تواند علاوه بر ۴۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن به‌ازای هر فرزند ۱۰۰ میلیون دیگر و در مجموع تا سقف ۸۰۰ میلیون تومان برای خرید مسکن و همچنین برای تعمیر مسکن علاوه بر ۱۶۰ میلیون تومان، به‌ازای هر فرزند ۴۰ میلیون تومان و به‌عبارتی تا ۳۲۰ میلیون تومان درقالب تسهیلات جعاله از محل اوراق ممتاز بانک مسکن استفاده کند.

سقف تسهیلات قابل استفاده زوجین در شهر تهران از محل اوراق ممتاز برای خرید مسکن یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان و جعاله مسکن ۳۲۰ میلیون تومان است.

برای دریافت وام جدید خرید مسکن، متقاضی تهرانی باید معادل ۲ برابر مبلغ وام یعنی ۳۸۴۰ برگه اوراق حق تقدم را خریداری کند. با وجود ریزش ۵۰هزارواحدی شاخص بورس، اما نرخ اوراق حق‌تقدم وام مسکن روند افزایشی داشته و به‌طور متوسط به حدود ۹۹ هزار تومان افزایش یافته است، به این ترتیب در ابتدا متقاضی وام جدید مسکن باید ۳۸۰ میلیون تومان هزینه کند. از سوی دیگر با توجه به جزئیات اعلام‌شده از سوی بانک مسکن به‌ازای هر فرزند و تا ۵ فرزند ۱۰ سال به دوره بازپرداخت اقساط وام افزوده می‌شود، یعنی بازپرداخت کنونی از ۱۲ سال در روش ساده به ۲۲ سال افزایش می‌یابد. در این روش اقساط ماهانه کمی بیش از ۳۷ میلیون تومان است، جمع کل اقساط حدود ۹ میلیارد و ۷۸۰ میلیون تومان خواهد بود.

به گزارش ایسکانیوز، با توجه به اینکه یکی از موانع مهم بر سر راه فرزندآوری مسائل اقتصادی است اگر نظارت جدی در اجرای قوانین و تسهیلات پیش بینی شده وجود نداشته باشد، عملا قانون جوانی جمعیت در همین قدم‌های ابتدایی شکست می‌خورد.

انتهای پیام /