به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، سراغ چند کارشناس این حوزه رفتیم تا چالش‌های دولت چهاردهم در حوزه معلولان را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید

رنج معلولیت برای زنان دوچندان است

تشکیل کارگروهی برای رسیدگی به امور معلولان

رامک حیدری مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص اینکه دولت چهاردهم باید چه اولویت‌هایی در حوزه معلولان داشته باشد، گفت: دولت آینده باید در قدم اول کارگروهی تشکیل دهد چراکه بدون تشکیل این کارگروه، رسیدگی به امور معلولان غیرممکن است. حوزه معلولان مسائل و مشکلات متعددی دارد که به اجرا نشدن قانون حمایت از معلولان این مشکلات روی هم انباشته شده‌اند.

حیدری عنوان کرد: اگر قانون اجرا می‌شد، امروزمی‌توانستیم حول محور آن صحبت کنیم اما امروز با قانون ناقصی که متناسب با شرایط جامعه بروزرسانی نشده و همان تکالیف سابق هم به اجرا نرسیده است، طرف هستیم.

مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی توضیح داد: امروز معلولان مشکلات متعددی مانند مناسب‌سازی نشدن معابر، بیکاری، مشکلات تحصیلی و غیره رو به رو هستند که ناشی از اجرا نشدن قانون است. در کارگروهی که دولت آینده تشکیل می‌دهد باید هر کدام از این مسائل به صورت تخصصی بررسی شوند.

وی ادامه داد: در قدم اول باید پیشهاد پیش‌نویس اصلاح قانون از سوی دولت، به مجلس ارائه شود. قانون فعلی به دلیل نواقصی که دارد، ضمانت اجرایی ندارد. پس از تصویب قانون باید آئین‌نامه‌های اجرایی توسط کمیسیون‌های تخصصی نوشته و به سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها ابلاغ شود. نظارت خوبی هم باید بر اجرای این قانون وجود داشته باشد تا مشکلات پیشین تکرار نشود.

حیدری با تاکید بر اهمیت نظارت بر عملکرد ارگان‌های مسئول بیان کرد: نظارت‌ها باید طوری باشد که اگر هر ارگانی تخطی کرد، جریمه شود و قوه قضائیه آئین دادرسی کاملی برای رسیدگی به تخلفات سازمان‌ها در حوزه معلولان داشته باشد.

مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی توضیح داد: اجرای هر قانونی نیازمند بودجه است و سازمان برنامه و بودجه در دولت چهاردهم باید به این امر توجه کند تا قوانین به درستی اجرا شوند. ما سال‌ها برای اجرای قانون حمایت از معلولان تلاش کردیم اما در سال‌های اخیر ردیف بودجه آن حذف و با بودجه بهزیستی ادغام شد.

آموزش و پرورش افراد با نیازهای ویژه را ستخدام نمی‌کند

میرحافظ حسینی معلم نمونه کشوری که روشن دل است با گلایه از برخورد آموزش و پرورش با کودکان دارای نیازهای ویژه به ایسکانیوز گفت: من ۱۲ سال در این سیستم آموزشی تدریس کردم، در این سال‌ها متوجه شدم که یکی از مشکلات دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، مورد بی‌توجهی قرار گرفتن و ناتوان انگاردن آنها است. آموزش و پرورش افراد با نیازهای ویژه را ستخدام نمی‌کند. من بارها آزمون استخدامی دادم و رد شدم و در نهایت با شکایت به دیوان عدالت اداری توانستم جذب آموزش و پرورش شوم.

وی افزود: در دیگر ارگان‌ها هم شرایط به همین شکل است و این کودکان وقتی می‌بینند بعد از فارغ التحصیلی جامعه آنها را قبول نمی‌کند، انگیزه خود برای تحصیل را از دست می‌دهند. برای تحصیل این افراد هزینه شده است اما به جای اینکه از آنها استفاده شود، در حقشان کم لطفی می‌شود. دولت نباید نگاه منفعلانه به افراد با نیازهای ویژه داشته باشد.

معلم نمونه کشوری با تاکید بر لزوم مناسب‌سازی فضای شهری برای افراد با نیازهای ویژه گفت: مناسب‌سازی فضای شهری و حتی اپلیکیشن‌های داخلی برای افرادی با نیازهای ویژه به ویژه نابینایان یک مطالبه اساسی ما از دولت است. در حوزه اشتغال هم باید به این افراد بیشتر توجه کرد چراکه آنها استعداد دارند و می‌توانند نقش مهمی در چرخه اقتصاد کشور داشته باشند اما مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند.

نبود نظارت در اجرای قوانین مرتبط با معلولان

سیدمهدی صادقی مدرس دانشگاه و فعال حوزه معلولان هم معتقد است که اگر قانون حمایت از معلولان به درستی اجرا شود، بخش مهمی از مشکلات معلولان حذف می‌شود. وی درباره دلایل اجرا نشدن درست این قانون به ایسکانیوز گفت: تنها دلیل اجرا نشدن این قانون کمبود بودجه نیست بلکه بسیاری از نهادها ماده قانونی مربوط به اختصاص سه درصد از سهم استخدام به معلولان را هم اجرا نمی‌کنند. درواقع نظارت کافی بر اجرای این قانون وجود ندارد.

فعال حوزه معلولان توضیح داد: ممکن است که بودجه بهزیستی افزایش داشته باشد اما باید درنظر داشت که بهزیستی تنها مسئولیت رسیدگی به وضعیت معلولان را برعهده ندارد و مجموعه‌های دیگری هم از این سیستم خدمات می‌گیرند. بنابراین افزایش بودجه بهزیستی مستقیما در وضعیت معلولان اثرگذار نیست.

مشکل کمبود بودجه را چطور می‌توان حل کرد؟

وی ادامه داد: برای حل مشکل افراد دارای معلولیت نیازمند تغییرات بنیادین در حوزه خیریه‌ها و انجمن‌ها و بخش دولتی هستیم. یعنی وقتی بودجه کمتری داریم باید موضوعات را اولویت‌بندی کنیم. امروز برخی از افراد دارای معلولیت پشت نوبتی هستند یعنی حتی سهم کوچکی از پرداخت‌ها هم ندارند.

مدرس دانشگاه عنوان کرد: اکثر انجمن‌ها و خیریه‌ها در شهرهای بزرگ قرار دارند و شهرهای کوچک و روستاها از این امکانات بی‌بهره هستند. گاهی برخی افراد از چندین خیریه خدمات می‌گیرند اما درمقابل برخی هم به هیچ امکاناتی دست‌رسی ندارند. درواقع باید فرصت‌های برابری وجود داشته و خیریه‌ها و انجمن‌ها به سیستم اطلاعاتی یکسانی دسترسی داشته باشند تا بتوانند شناسایی کنند که یک فرد از چه مراکزی خدمات می‌گیرد.

وی اضافه کرد: برای جلوگیری از آشفتگی در هزینه‌کرد بودجه باید ابتدا آمار درستی از تعداد معلولان و شدت معلولیت آن‌ها داشته باشیم. سال ۱۴۰۰ قرار بود که سرشماری نفوس و مسکن انجام شود که با دستور آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور وقت این موضوع منتفی شد.

صادقی با بیان اینکه نبود اطلاعات آماری درست از معلولان زمینه‌ساز بسیاری از مشکلات شده است، گفت: به دلیل اینکه سرشماری دقیقی از معلولان انجام نشده، سازمان برنامه و مجلس هم نمی‌توانند تصمیم‌گیری‌های درستی داشته باشند. ما با خلا اطلاعاتی مواجه هستیم و نهادهای تصمیم‌گیر تنها به آمار بهزیستی اکتفا می‌کنند.

وی ادامه داد: از طرفی باید نظارت دقیق‌تری در هزینه‌کرد بودجه وجود داشته باشد. وقتی بودجه محدود می‌شود، باید اولویت‌ها درست‌تر مشخص شوند و نظارت افزایش پیدا کند.

مدرس دانشگاه با بیان اینکه خیریه‌ها باید به سمت آموزش‌های مبتنی بر شغل بروند، عنوان کرد: هرچقدر هم افزایش بودجه داشته باشیم، اگر تولیدی وجود نداشته باشد، مشکلات حل نمی‌شود. اگر بتوانیم فرد دارای معلولیت را به حدی از بهره‌وری برسانیم که خود کسب درآمد کند، بیشتر به او کمک کرده‌ایم. اگر بخش خصوصی سازمان یافته‌تر شود و به سمت آموزش مهارت و ایجاد فضای اشتغال برود، مشکلات حوزه معلولان کاهش پیدا خواهد کرد. می‌توان وقف‌ها و نذورات را به سمت ایجاد کارگاه‌های مهارت‌آموزی سوق داد.

وی افزود: به طور کلی توجه ویژه مسئولان به اجرای قانون حمایت از معلولان، فرهنگسازی و یادآوری مسئولیت‌های اجتماعی افراد و سازمان‌های غیردولتی می‌تواند در توانمندسازی معلولان موثر باشد. علاوه بر این مناسب‌سازی و تسهیل در تردد معلولان در اجتماع نقش مهمی در حضور فعال آن‌ها خواهد داشت. مناسب‌سازی باید به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد و حمل و نقل عمومی و اماکن برای حضور افراد دارای معلولیت آماده شوند.

سیاست‌ها به جای توجه به بسته‌های معیشتی به سمت افزایش مهارت‌آموزی معلولان برود

صادقی توضیح داد: بهتر است که سیاست‌ها به جای توجه به بسته‌های معیشتی به سمت افزایش مهارت‌آموزی معلولان برود. با این کار کرامت انسانی افراد مورد توجه قرار می‌گیرد و اعتماد به نفس آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. فرهنگسازی در میان جامعه دارای معلولیت هم اهمیت دارد چراکه بسیاری از آن‌ها به توانمندی‌های خود واقف نیستند.

به گزارش ایسکانیوز، مهمترین چالش حوزه معلولان مسئله عمل کردن به قانون است. قانون حمایت از معلولان سال‌هاست که تصویب شده اما همه بندهای آن اجرا نشده و شاید اگ دولت چهاردهم عزمی جدی در عمل به قانون داشته باشد، مشکلات متعدد معلولان هم حل شود.

انتهای پیام /