به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ استارلینک در واقع یک صورت فلکی اینترنتی مبتنی بر ماهواره است که دسترسی به اینترنت را برای بیش از ۴۰ کشور جهان فراهم کرده است.
به گزارش وب‌سایت «Informediang»، استارلینک در سال ۲۰۱۹ کلید خورد و ماهواره‌های کوچک آن پس از پرتاب به فضا در مدار پایین زمین یا «لئو» قرار گرفتند تا با فرستنده‌های گیرنده زمینی ارتباط برقرار کنند. حتی اگر بیشتر مردم برای سریع‌ترین سرعت اینترنت به اینترنت سیمی وابسته هستند، استارلینک بدون نیاز به استفاده از یک شرکت کابلی سنتی، دسترسی به یک اتصال اینترنتی سریع و مطمئن را برای افراد فراهم کند.
اسپیس‌ایکس در حال برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی یک سرویس تلفن همراه در چند سال آینده است.
جدال بر سر ماهواره‌هایی که احتمالا بسوزند
شمار زیاد ماهواره‌های استفاده شده توسط استارلینک ممکن است باعث ایجاد خطر طولانی‌مدت زباله‌های فضایی ناشی از قرار دادن هزاران ماهواره در مدار و ایجاد برخورد ماهواره‌ای شود که به ایجاد پدیده‌ای به نام «سندرم کسلر» منجر می‌شود. اسپیس ایکس گفته است که بیشتر ماهواره‌ها در ارتفاع‌های پایینی پرتاب می‌شوند و انتظار می‌رود که ماهواره‌های ناکارامد ظرف پنج سال بدون پیشرانه از مدار خارج شوند.
در سال ۲۰۲۱، مقامات چینی شکایتی را به سازمان ملل تسلیم و اظهار کردند که ایستگاه فضایی آنها در آن سال مانورهایی برای جلوگیری از برخورد با ماهواره‌های استارلینک انجام داده است. در این سند، نمایندگان چینی گفتند که ماهواره‌های استارلینک که به‌طور مداوم مانور می‌دهند، باعث به وجود آمدن خطر برخورد می‌شوند.
استارلینک کجاها در دسترس است؟
استارلینک در بیش از ۴۰ کشور در دسترس است. به عنوان مثال، آمریکا به این سرویس اینترنتی دسترسی دارد و این شامل پورتوریکو و جزایر ویرجین می‌شود. این سرویس اینترنتی در کانادا و چندین کشور اروپایی نیز موجود است که شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان می‌شود. افرادی که در استرالیا و نیوزلند زندگی می‌کنند نیز به استارلینک دسترسی دارند. در طول سال گذشته، کشورهای متعدد دیگری به آن اضافه شده است که شامل هلند، اتریش، بلژیک، ایرلند، دانمارک، سوئیس، پرتغال، لهستان، ایتالیا، سوئد، همه کشورهای حوزه بالتیک و چندین کشور در آمریکای جنوبی می‌شود.
کدام کشورها اول از همه به استارلینک دست یافتند؟
در لیستی که وب‌سایت «Infomediang» تحت عنوان لیست کامل کشورهایی که به استارلینک دسترسی دارند، منتشر کرده است کشور آمریکای شمالی اولین جایی بوده که به این اینترنت ماهواره‌ای در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۰ وصل شده است. بعد از آن بریتانیا و کانادا در ژانویه ۲۰۲۱، آلمان و نیوزیلند و استرالیا در مارس ۲۰۲۱، فرانسه، اتریش، هلند و بلژیک نیز در ماه مه ۲۰۲۱ به استارلینک وصل شدند.
به گزارش Infomediang، شیلی اولین کشور در قاره آمریکای جنوبی و ایران اولین کشور در آسیاست که در سپتامبر ۲۰۲۲ به استارلینک دسترسی پیدا کردند. نیجریه نیز اولین کشور آفریقایی است که از اتصال اینترنتی استارلینک برخوردار است که در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۳ شروع به کار کرد.
آیا استارلینک در اوکراین فعال است؟
در طول سال گذشته، استارلینک توجه زیادی را به خود جلب کرده است، زیرا اوکراین از ایلان ماسک درخواست کرد تا استارلینک را برای کمک به آنها مستقر کند. زیرا از زمانی که روسیه به اوکراین حمله کرده، بسیاری از خدمات اولیه در اوکراین از جمله دسترسی سنتی به اینترنت از بین رفته است. ایلان ماسک در تلاش برای کمک به شهروندان و ارتش اوکراین، استارلینک را در اوکراین فعال کرد و چندین ماهواره را اختصاص داد تا مطمئن شود همه افراد آنجا به اینترنت قابل اعتماد دسترسی دارند.
اگرچه برخی نگرانی‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه ایلان ماسک در اسپیس‌ایکس ممکن است نتواند خدمات استارلینک را ادامه دهد، فشار عمومی باعث شد که این خدمات همچنان در اوکراین فعال بماند و افرادی که در آنجا زندگی می‌کنند، هنوز به اینترنت سریع و قابل اعتماد دسترسی دارند. و می‌توانند از آن برای شکست دادن نیروهای مهاجم پوتین استفاده کنند.
آیا استارلینک اینترنت را تغییر می‌دهد؟
با توجه به اینکه ایلان ماسک سابقه راه اندازی شرکت‌هایی مانند پی‌پال و تسلا را دارد که دنیا را تغییر می‌دهندافراد زیادی هستند که معتقدند استارلینک در نهایت اینترنت را تغییر می‌دهد. عموماً اعتقاد بر این است که مردم در حال حاضر برای خدمات اینترنت و تلفن همراه بیش از حد هزینه پرداخت می‌کنند و این امکان وجود دارد که استارلینک بتواند اینترنت و خدمات تلفنی سریع و مطمئن را تقریباً به همه افراد در سراسر جهان ارائه دهد.
همانطور که افراد بیشتری به استارلینک دسترسی پیدا می‌کنند، فشار بیشتری بر شرکت‌های کابلی سنتی وارد می‌شود تا خدمات خود را بهبود بخشند و قیمت‌های خود را کاهش دهند.
استارلینک دست به گریبان رگولاتوری‌های آفریقا
ارائه خدمات ماهواره‌ای به هر کشوری طبق مقررات اتحادیه بین‌المللی مخابرات و معاهدات بین‌المللی، مستلزم اعطای مجوز توسط حوزه قضایی هر کشور است. در نتیجه، حتی اگر شبکه دسترسی به استارلینک در عرض‌های جغرافیایی زیر ۶۰ درجه تقریباً در سطح جهانی مقدور باشد، خدمات پهن‌باند به مناطق روستایی و محروم فقط تاکنون در چند کشور قابل ارائه است. اسپیس‌اکس همچنین می‌تواند ملاحظات اقتصادی و عملیاتی تجاری داشته باشد که باعث می‌شود کشورهایی که خدمات استارلینک در آنها ارائه خواهد شد با ترتیب و در زمان‌های متفاوتی این خدمات را دریافت کنند.
با این حال، ایلان ماسک برای ارائه سرویس اینترنتی استارلینک در آفریقا حسابی به چالش افتاده است، زیرا هر کدام از کشورهای این قاره ساز خود را برای این اینترنت ماهواره‌ای می‌زنند. به طور مثال، چند وقت پیش سرویس استارلینک در کامرون به دستور دولت این کشور قطع شد. زیرا رگولاتوری این کشور اعلام کرد که استارلینک بدون مجوز فعالیت می‌کند و تهدیدی برای امنیت ملی و رقابت منصفانه است. کارشناسان کامرون استدلال کردند که دولت قصد دارد با این کار از شرکت انحصاری مخابراتی دولتی Camtel حمایت کند. و این در حالی است که «کامتل» با خرید ظرفیت بسیار کم از کابل‌های زیر دریا و فروش مجدد با قیمت‌های گزاف به سایر شرکت‌های مخابراتی، پیشرفت صنعت را کند کرده است. کارشناسان می‌گویند: مسئولان دولتی می‌خواهند از طریق کامتل همچنان به کنترل اینترنت ادامه دهند و به میل خود آن را قطع کنند.
به طور کلی، استارلینک، با موانع نظارتی متعددی در آفریقا مواجه شده است. مجوز این شرکت در هفت کشور از جمله ساحل عاج، بورکینافاسو، جمهوری دموکراتیک کنگو، آفریقای جنوبی و سنگال مسدود شده است. اما بیشتر این ممنوعیت‌ها پس از تماس اسپیس‌ایکس با مقامات ارشد دولتی لغو شدند.
با توجه به اینکه بیش از نیمی از جمعیت آفریقا در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، ممکن است این انتظار وجود داشته باشد که پهنای باند ماهواره‌ای برای دولت‌هایی که تلاش می‌کنند همه شهروندان خود را به هم متصل کنند جذاب باشد. اما ماسک تمایل زیادی برای همکاری مستقیم با دولت‌های آفریقایی از جمله در کشور محل تولدش -پورتوریو- نشان نداده است.
قانونی که سد راه استارلینک در آفریقای جنوبی است، این است که استارلینک باید ۳۰ درصد از مالکیت یک شرکت مخابراتی را خریداری کند که به گروه‌های محروم خدمات ارائه می‌دهد. و چون هنوز استارلینک اقدامی برای این کار انجام نداده است، تنظیم کننده ارتباطات، سازمان مستقل ارتباطات آفریقای جنوبی (ICASA) خدمات استارلینک را ممنوع کرد. اما با وجود هشدار استارلینک مبنی بر قطع خدمات رومینگ «غیرقانونی» تا اول ماه مه، این سرویس همچنان آنلاین باقی مانده است.
تحلیلگران صنعت می‌گویند که رگولاتوری‌ها در سراسر قاره نگران استارلینک هستند، زیرا می‌خواهند بر محتوای به اشتراک گذاشته شده کنترل داشته باشند. از زمان ظهور اینترنت و به ویژه رسانه‌های اجتماعی، این موضوع نگرانی مکرر دولت‌های آفریقایی بوده است.
ماهواره‌های استارلینک هیچ زیرساخت فیزیکی یا حضور رسمی در کشورها ندارند، به این معنی که امکان خاموش کردن اینترنت وجود ندارد. به طور مشابه، استارلینک نمی‌تواند توسط دولت‌ها در قبال محتوای ارسال شده از طریق سیگنال‌ها مسئول شناخته شود.
مقامات همچنین نگران دسترسی این شرکت به شهروندان خود بدون پرداخت مالیات یا هزینه‌های نظارتی هستند. در واقع این موضوع انتقادهایی را در خارج از آفریقا نیز برانگیخته است. استیو سانگ، مشاور سیاستگذاری در «بنیاد موزیلا» و حامی دسترسی به اینترنت، معتقد است که ماهواره‌های استارلینک از لحاظ اقتصادی کج‌رو هستند و بدون کمک به اقتصاد محلی ارزش استخراج می‌کنند.
با مشوق‌های مناسب، دولت‌های آفریقایی در حال اعطای مجوز هستند. به طور مثال رئیس جمهور زیمبابوه پس از موافقت استارلینک با شراکت انحصاری با یک شرکت مخابراتی متعلق به رقیبش مجوز اعطا کرد.
برگشت به عقب
جدا از هزینه‌ها، چندین ناظر آفریقایی این سوال را مطرح می‌کنند که آیا ماهواره‌ها راه‌حلی برای دسترسی به اینترنت به همه آفریقایی‌ها هستند یا خیر. به طور مثال، مدیر اجرایی یک سازمان غیردولتی فرا آفریقایی شامل دیجیتالی مستقر در نیجریه، گفت: مایه شرمساری است که ما به استارلینک برای دستیابی به پوشش جهانی تکیه می‌کنیم، در حالی که باید روی ایجاد زیرساخت‌های زمینی در سراسر کشور تمرکز کنیم. ما شرکت‌های زیادی داریم که کابل را در لاگوس فرود می‌آورند، اما هنوز از ۲۰ درصد از ظرفیت آنها هم استفاده نکرده‌ایم. چالش واقعی این است که این کابل‌ها را بکشیم و آنها را از طریق فیبر متصل کنیم، نه از طریق ماهواره.
آفریقای جنوبی همچنین معتقد نیست که استارلینک بهترین پاسخ برای بستن شکاف دیجیتال آفریقا است. دولتمردان آن می‌گویند: خدماتی مانند خدماتی که در حال حاضر توسط استارلینک ارائه می‌شود، عصای جادویی برای از بین بردن شکاف دیجیتالی نیست. هزینه تجهیزات مورد نیاز، همراه با قیمت اشتراک ماهانه، این خدمات را برای افراد فقیر غیر قابل دسترس می‌کند.
جنگ سر به سر چین با استارلینک
چین رسما شمشیر را از همان ابتدا برای استارلینک و اینترنت ماهواره‌ای‌اش از رو بست. در ابتدا یک شرکت چینی با حمایت دولت پکن یک نمونه اولیه ماهواره اینترنتی روی یک موشک حامل را از مرکز پرتاب ماهواره خود پرتاب کرد. از آن زمان این ماهواره وارد مدار تعیین شده شد تا چندین آزمایش برای اعتبارسنجی فناوری ماهواره‌ای و پهنای باند آن انجام شود.
هدف بلندمدت این پروژه ایجاد مجموعه‌ای متشکل از ۱۳ هزار ماهواره با اسم رمز «گوآ وانگ» است که در زبان ماندارین به معنای شبکه دولتی است و منعکس کننده دیدگاه پکن برای سهم دولتی از بازار اینترنت ماهواره‌ای است.
این پروژه توسط کمیسیون نظارت و مدیریت دارایی‌های دولتی چین تعریف شد که بر بزرگ‌ترین شرکت‌های دولتی چین نظارت دارد و توسط شرکت چینی SatNet هدایت می‌شود. بر اساس گزارش‌های صادر شده به اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU)، این شرکت در نظر دارد ۲ صورت فلکی دیگر نیز پرتاب کند. این صورت فلکی ماهواره‌ای بخشی از تلاش گسترده‌تر چین برای اثبات خود در بازار رو به رشد اینترنت ماهواره‌ای است.
بازار اینترنت برای چین بسیار مهم است، زیرا ارزش بازار اینترنت ماهواره‌ای در سال ۲۰۲۲ به ۸/۲۳ میلیارد دلار رسید و انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۳۰ به ۲۲/۵۷ میلیارد دلار هم برسد.در این صورت تعداد کاربران اینترنت ماهواره‌ای در سراسر جهان از ۴۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ (تقریبا یک درصد از کاربران جهانی اینترنت) تا پایان دهه به ۱۱۰ میلیون نفر (تقریباً ۱/۴ درصد از کاربران جهانی) برسد. علیرغم موفقیت آنها، سهم بازار استارلینک تنها حدود ۳/۵ درصد است و انتظار می‌رود رشد آینده توسط کشورهای در حال توسعه آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین رقم بخورد.
دولت چین در سال ۲۰۱۴ بازار اینترنت ماهواره‌ای را به روی سرمایه‌گذاری خصوصی باز کرد و از آن زمان اجرای پروژه‌ها آغاز شده است. این پروژه‌ها شامل «گلکسی‌اسپیس» است که اولین توسعه‌دهنده اینترنت ماهواره‌ای در چین به شمار می‌رود. این پروژه به لطف تامین مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شرکت بین‌المللی سرمایه بین‌المللی چین - که تا حدی تحت رهبری دولت است- به ارزش ۱/۵ میلیارد دلار در سال گذشته رسید.
این پروژه‌ها فقط بخشی از برنامه‌های دولت چین برای رقابت با استارلینک است. این کشور حتی پروژه‌هایی را در دست دارد که ماهواره‌های استارلینک را از کار بیندازد.
طبق پژوهش محققان ارتش آزادی بخش خلق چین، زیردریایی‌های این کشور به لیزر مجهز می‌شوند تا بتوانند ماهواره‌های استارلینک شرکت اسپیس ایکس را از کار بیندازند.
براساس این گزارش، احتمالا یک نوع زیردریایی جنگی مجهز به لیزر به طور انبوه تولید شود و در اقیانوس‌های مختلف برای مقابله با تهدیدهای نظامی علیه چین به کار گرفته شود.
هند هم پشت چین درآمد
ایلان ماسک خیلی مشتاق بود که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را به هند هم ببرد، اما با مقاومت شدید «موکش آمبانی» روبروست که ثروتمندترین مرد آسیاست و غول مخابراتی هندی «ریلانس جیو» را اداره می‌کند.
ایلان ماسک سال گذشته پس از دیدار با «نارندرا مودی»، نخست وزیر هند در آمریکا، گفت که مایل است استارلینک را در هند راه‌اندازی کند تا به روستاهای دورافتاده اینترنت ارسال کند. آنچه ماسک درباره آن صحبت نکرد، این است که چطور استارلینک در تضاد با موضع شرکت ریلانس آمبانی در خصوص توزیع طیف پهنای باند ماهواره‌ای دولت بوده و زمینه را برای نبرد بین دو مرد ثروتمند جهان برای خدمات ماهواره‌ای در پرجمعیت‌ترین کشور جهان فراهم می‌کند.
استارلینک در حال لابی کردن نزد دولت هند است تا برای طیف امواج، مزایده برگزار نشود و فقط مجوزها مطابق با یک روند جهانی، صادر شود و می‌گوید این یک منبع طبیعی است که باید به صورت اشتراکی توسط شرکت‌ها استفاده شود. در نامه‌ای که از سوی دولت هند علنی شد، این شرکت اعلام کرده بود: این مزایده ممکن است محدودیت‌های جغرافیایی ایجاد کند که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.
اما ریلاینس مخالف بوده و خواستار برگزاری مزایده شده است. او معتقد است که ارائه دهندگان خدمات ماهواره‌ای خارجی می‌توانند خدمات صوتی و دیتا عرضه و با بازیگران مخابراتی سنتی رقابت کنند. بنابراین، باید مزایده برگزار شود.
طبق اظهارات یک منبع آگاه، ریلاینس همچنان دولت هند را برای برگزاری مزایده طیف امواج ماهواره‌ای و عدم موافقت با درخواست‌های شرکت‌های خارجی، تحت فشار قرار داده است.
این موضوع اهمیت زیادی برای ماسک دارد. تلاش او پس از تلاش ناموفق در سال ۲۰۲۱ برای راه‌اندازی استارلینک در هند روی می‌دهد. در مقابل، اگر آمبانی موفق شود مانع حضور رقبای خارجی در این بخش شود، یک موفقیت برای او خواهد بود. شرکت ریلاینس جیو ۴۳۹ میلیون کاربر مخابراتی دارد و از این رو، بازیگر شماره یک بازار است و با داشتن هشت میلیون اشتراک پهنای باند ثابت، سهم بازار ۲۵ درصدی دارد.
انتهای پیام/
نظر شما