به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، پس از تماس تلفنی ترامپ و پوتین در هفته گذشته، مقامات روسیه و آمریکا روز دوشنبه در هتل ریتز کارلتون ریاض، همان مکانی که یک روز پیش از آن هیئت آمریکایی با مقامات اوکراینی دیدار کرده بود، به گفتگو نشستند. در نهایت نیز مذاکرات صلح در عربستان سعودی به توافق آتش بس موقت در دریای سیاه منجر شد و بدین ترتیب دسترسی روسیه به بازار جهانی صادرات محصولات کشاورزی و کود از سر گرفته میشود.
کاخ سفید روز سه شنبه دو قرائت از گفتگوهای خود با روسیه و اوکراین را منتشر و اعلام کرد که هر دو طرف موافقت کردند که ناوبری ایمن در دریای سیاه را تضمین و استفاده از زور را حذف کنند و همچنین از استفاده از کشتیهای تجاری برای مقاصد نظامی در دریای سیاه جلوگیری نمایند. هر چند خود کلمه آتش بس در این بیانیه نیامده است.
بیشتر بخوانید:
ترامپ میخواهد مانع نزدیک شدن روسیه به رقبای آمریکا شود / امکان بازگشت روابط مسکو با غرب به قبل از 2022 وجود دارد؟
این بیانیه همچنین بر توسعه اقداماتی برای اجرای توافق قبلی برای خودداری از ضربه زدن به زیرساختهای انرژی نیز اشاره کرد. در بیانیههای ایالات متحده همچنین آمده است: اوکراین و روسیه همچنین «به کار خود برای دستیابی به یک صلح پایدار و پایدار ادامه خواهند داد».
با این وجود باید گفت بیاینههای صادر شده از سوی روسیه و اوکراین که در این خصوص صادر شده، مقداری با یکدیگر متفاوت است. همچنین تحلیل رسانههای غربی نیز بیشتر روی این تاکید دارد که توافق صورت گرفته بیشتر آرزوهای روسیه را برآورده ساخته تا خواستههای اوکراین.
ولودیمیر زلنسکی -رئیس جمهور اوکراین- در یک کنفرانس خبری در کییف تایید کرد که اوکراین با توقف استفاده از نیروی نظامی در دریای سیاه موافقت کرده است. با این حال، بیانیه کرملین میافزاید که با اطمینان از دریانوردی ایمن در دریای سیاه موافقت کرده است، اما تنها «پس از برآورده شدن شرایط»، از جمله لغو تحریمهای آمریکا بر بانک کشاورزی روسیه و سایر بانکهای دخیل در تجارت مواد غذایی.
همچنین کرملین اعلام کرد پالایشگاههای نفت، خطوط لوله نفت و گاز و ایستگاههای هستهای از جمله اهدافی هستند که روسیه و اوکراین برای توقف موقت حملات به آنها توافق کردهاند. رویترز گزارش داد که این فهرست همچنین شامل تأسیسات ذخیره سوخت، ایستگاههای پمپاژ، زیرساختهای تولید و انتقال برق مانند نیروگاهها، پستها، ترانسفورماتورها، توزیع کنندگان و سدهای برق آبی است.
در توافقات صورت گرفته هر دو کشور، آمریکا را ضامن این توافقات اعلام کرده و خواستار این شدند که در صورت نقض موارد توافق شده آمریکا دخالت کند.
بر اساس بیانیه صادر شده روسیه، تعلیق موقت به زیرساختهای انرژی از 18 مارس آغاز شده و به مدت 30 روز اعتبار دارد، اما با توافق دوجانبه قابل تمدید است. کرملین افزود: اگر توافق توسط یک طرف نقض شود، طرف دیگر نیز از پایبندی خارج می شود.
همچنین ولودیمیر زلنسکی نیز گفت: آتشبس فورا از روز سهشنبه اجرایی شد و اگر مسکو توافقها را زیر پا بگذارد، او به دنبال تسلیحات و تحریمهای بیشتری علیه روسیه از سوی دونالد ترامپ خواهد بود.
همچنین به گزارش رویترز، وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که نیروگاه هستهای زاپوریژژیا در اوکراین در کنترل روسیه باقی خواهد ماند. این وزارتخانه گفت که انتقال کنترل به اوکراین یا سایر کشورها و همچنین عملیات مشترک آن غیرممکن است، زیرا نگرانیهایی در مورد ایمنی فیزیکی و هستهای وجود دارد.
گفتنی است ترامپ قبلا پیشنهاد داده بود که آمریکا نیروگاههای هستهای اوکراین را در اختیار بگیرد، ایدهای که اوکراین آن را رد کرده است.
واکنش تحلیلگران
بنا به برخی تحلیلهای رسانهای به نظر میرسد که ایالات متحده به کییف و مسکو پاداشهای متفاوتی برای پایبندی به طرف معامله ارائه کرده است. تحلیلگران شرط روسیه برای دسترسی روسیه به بازار جهانی صادرات محصولات کشاورزی و کود را نشانههای از تمایل آمریکا برای لغو تحریمهای سختگیرانه اقتصادی میدانند.
البته زلنسکی گفت که اوکراین با قرار دادن این مورد در بیانیه خود با طرف آمریکایی موافقت نکرده است. وی گفت: ما معتقدیم که این تضعیف موقعیت و تحریم است. همچنین نکته دیگر اینکه زلنسکی تأکید کرده که «زیرساختهای غیرنظامی در توافق گنجانده نخواهد شد».
در قبال این امتیازات به روسیه، سهمی که اوکراین میگیرد را میتوان از بیانیه کاخ سفید که نتایج مذاکرات با اوکراین را آورده، یافت. در بیانیه آمده: ایالات متحده به کمک به تبادل اسیران جنگی، آزادی زندانیان غیرنظامی و بازگرداندن کودکان اوکراینی به اجبار منتقل شده، متعهد است.
روزنامه گاردین از زبان دکتر یانیس کلوگه -محققی که بر اقتصاد روسیه در مؤسسه آلمانی امور بینالملل و امنیت متمرکز است- نوشت: «هنر روسی معامله» این است که خواستههای روسیه را به عنوان امتیاز روسیه به آمریکاییها میفروشد و سپس خواستار رفع تحریمها میشود و در اینجا خواسته این است که اوکراین دیگر اجازه حمله به کشتیهای جنگی روسیه را نداشته باشد و روسیه مجبور شود کشتیهای اوکراینی را بازرسی کند.
دیوید بلوینز -خبرنگار اسکای نیوز- نیز معتقد است: «برنده بزرگ اینجا ولادیمیر پوتین است. جزئیات آتش بس مبهم است. اما جزئیات مربوط به لغو تحریمها، چندان مبهم نیست». او اشاره کرد که تفاوت زیادی بین دو بیانیه صادر شده از سوی اوکراین و روسیه وجود دارد. بلوینز میگوید: زلنسکی میخواهد بر استفاده از کشورهای ثالث برای اجرا و نظارت بر آتش بس تمرکز کند. این نشان میدهد که او نه تنها به ولادیمیر پوتین اعتماد ندارد، بلکه به دونالد ترامپ نیز اعتماد ندارد.
در بریتانیا، لیبرال دموکراتها از دولت خواستهاند تا با وجود نشانههایی مبنی بر کاهش محدودیتها بر مسکو، تحریمهای روسیه را محکم نگه دارد. کالوم میلر-سخنگوی روابط خارجی لیبرال دموکراتها- معتقد است: اگر ترامپ فکر میکند که این معامله دریای سیاه یک مبادله عادلانه برای لغو تحریمهای روسیه است، چشمانش را بسته است. او گفت: در دنیای ترامپ، پوتین میتواند کیک خود را بخورد: دسترسی روسیه به بازارهای جهانی بازگردانده میشود در حالی که روسیه همچنان اوکراین را با خاک یکسان میکند.
سر بیل برودر به عنوان سرمایهدار آمریکایی که از زمان اخراج از روسیه به دلیل مخالفت در سال 2005 به یک فعال علیه حکومت پوتین تبدیل شدهاست، پس از اشاره آمریکا به کاهش تحریمها علیه روسیه گفت: «مطمئنا چیزی برای جشن گرفتن» در توافق دریای سیاه وجود ندارد.
برودر میگوید: «روسیه میتواند به حمله به اهداف غیرنظامی مانند بیمارستانها، مدارس و ساختمانهای آپارتمانی ادامه دهد و من مطمئن هستم که آنها این کار را خواهند کرد و با گرفتن این امتیاز، پالایشگاههای نفت روسیه را که یکی از موتورهای کلیدی تأمین مالی جنگ آنها هستند، نجات میدهد».
مایکل کلارک -تحلیلگر امنیتی و دفاعی اسکای نیوز- نیز توضیح داد که روسیه فقط با معاملاتی به نفع خود موافقت میکند و مایل است تجهیزات خود را از دریای سیاه خارج کند. روسیه خوشحال است که به نبرد در خشکی ادامه میدهد، جایی که به آرامی در حال پیشرفت است، در حالی که چیزی را امضا میکند که از کشتیهایش در دریا محافظت کند، جایی که اوکراین اعتماد به نفس خود را افزایش داده و به کشتیهای روسی آسیب رسانده است.
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/
نظر شما