به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، در سال‌های اخیر میزان نارضایتی از عملکرد آموزش و پرورش افزایش پیدا کرده و این نارضایتی هم در دانش‌آموزان و خانواده‌ها و هم در میان معلمان دیده می‌شود. در واقع معلم ناراضی نمی‌تواند، دانش‌آموز راضی تربیت کند و هر دو قربانی سیستمی می‌شوند که دچار نواقص بسیار است اما دلیل این نارضایتی ریشه دوانده میان معلمان چیست؟
مدارس دولتی قربانگاه استعداد دانش‌آموزان / کیفیت آموزشی فدای چه چیزی می‌شود؟
تفاوت حقوق معلمان و دیگر کارمندان دولت
احد نویدی استاد دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش در این باره به ایسکانیوز گفت: به واسطه روند مدیریت آموزش و پرورش و تصمیم‌گیری‌های انجام شده، نارضایتی فراگیری در میان معلمان وجود دارد و معلم ناراضی نمی‌تواند آموزش با کیفیتی هم ارائه دهد. بخشی از نارضایتی ناشی از تفاوت بسیار حقوق معلمان و دیگر کارمندان دولت است. نارضایتی میان معلمان افزایش پیدا کرده و هرچقدر هم افراد متعهدی باشند، احساس می‌کنند که تحت ظلم هستند و حقوقشان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
با رتبه بندی آبی برای معلمان گرم نشد
پس از افزایش نارضایتی‌ها میان معلمان به جهت مشکلات معیشتی و حقوق‌های نامناسب، طرح رتبه بنید معلمان اجرا شد تا هم انگیزه را افزایش دهد و هم در ارتقا سطح معیشتی موثر باشد اما انگار رتبه بندی هم نتوانسته به اهدافش پایبند باشد تغییر مثبتی ایجاد کند. محمدرضا نیک‌نژاد معلم و کارشناس آموزش و پرورش در این خصوص به ایسکانیوز گفت: رتبه بندی فضای بدی را ایجاد کرده است، برای مثال ۲ معلم در یک مدرسه حضور دارند و معلمی با سابقه بیشتر در رتبه پایین‌تر قرار گرفته و این معلم که از معلمان شاخص شهر است، می‌گوید با این رتبه من شرمنده دانش‌آموزان سابق، خانواده و همکارانم شدم. یا معلمی با دکتری جامعه‌شناسی که چهره‌ای شناخته شده است، در رتبه سه یا چهار قرار گرفته است.
وی افزود: من با ۳۰ سال سابقه درحالی که کتاب نوشته و مقالات چاپ شده متعددی دارم، در رتبه ۲ قرار گرفته‌ام. بخشی از ارزیابی‌ها با استناد بر مدارک بارگزاری شده است و بخشی دیگر بر مبنای نظر مدیر و ارزیاب صورت می‌گیرد. بخش دوم ارزیابی توصیفی است و عموما در این قسمت رتبه معلمان کم شده زیرا تنها بخشی است که ارزیابان می‌توانند دخالت کنند. من در سال‌های خدمتم معلمی مورد قبول مدیر و اولیا بودم اما چطور وقتی مدیر من را تائید کرده، ارزیابی که شناختی از من ندارد، من را رد کرده است. مشکل اینجاست که برخی شاخص‌ها در رتبه بندی مبهم هستند و افراد باید نظر بدهند و نمی‌توان سندی برای آن ارائه داد.
کارشناس آموزش و پرورش اضافه کرد: چطور از میان ۹۰۰ هزار معلم تنها حدود هزار نفر در رتبه پنج قرار گرفته‌اند؟ در میان معلمان افراد بااخلاق و زحمت‌کش کم نیستند اما چطور رتبه بندی نمی‌شوند؟ معلمی دیگر هزینه زندگی را تامین نمی‌کند و عموما مردان معلم بعد از ساعت کاری در اسنپ کار می‌کنند.
وی درخصوص وعده‌های محقق نشده مسئولان افزود: آقای منادی رئیس کمیسیون آموزش می‌گفت که با رتبه بندی حقوق معلمان هشت تا ۱۶ میلیون افزایش پیدا می‌کند اما امروز حقوق معلمان در بهترین حالت ۲ تا چهار میلیون افزایش پیدا کرده است. یعنی حقوق یک معلم با هشت میلیون دریافتی اگر در رتبه پنج قرار گرفته باشد، ۱۴ میلیون دریافت می‌کند. این نمی‌تواند گرهی از زندگی معلمان باز کند.
نیک‌نژاد توضیح داد: طرح اولیه رتبه بندی این بود که هر معلم در هر رتبه حداقل ۸۰ درصد از رتبه معادلش در دانشگاه را دریافت کند اما در نهایت به این شکل شد که معلمانی که رتبه بندی می‌شوند، ۸۵ درصد از پایین‌ترین رتبه دانشگاه را دریافت کنند. این یعنی عملا با رتبه بندی آبی برای معلمان گرم نشد.
تراکم بالای کلاس‌ها و افزایش فشار کاری
برخی هم ریشه این نارضایتی را در تنوع مدارس و تفکیک آن‌ها و نادیده گرفتن مدارس دولتی می‌دانند. کارشناسان معتقدند که با کمبود فضای آموزشی در مدارس و کمبود معلم، تراکم کلاس‌ها افزایش پیدا کرده و فشار کاری معلمان در مدارس دولتی بیشتر شده و این فشار کاری هم موجی از نارضایتی‌ها را به وجود آورده است. رضوان حکیم‌زاده؛ معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در این باره به ایسکانیوز گفت: براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در دوره ابتدایی نباید هیچ کلاسی بیش از ۲۶ دانش‌آموز داشته باشد اما ۶۰ درصد از دانش‌آموزان ابتدایی در کلاس‌های پرجمعیت هستند. حتی در شهر تهران، شهرستان‌های تهران و حاشیه شهرهای بزرگ مثل مشهد کلاس‌هایی با تراکم بالای ۴۰ نفر وجود دارند. این موضوع باعث افت کیفیت یادگیری خواهد شد.
آموزش و پرورش در هیات دولت امری دست دوم تلقی می‌شود
اما دلیل وجود چنین نواقصی در بدنه آموزش و پرورش چیست؟ عبدالهی کارشناس آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز به موضوع بی‌توجهی به امر آموزش در هیات دولت اشاره کرد و توضیح داد: مسئله آموزش در هیات دولت اولویت نیست. در این شرایط آموزش و پرورش مدام باید برای حل مشکلاتش مانند اختصاص ردیف استخدامی و مواردی از این دست چانه‌زنی کند.
وی اضافه کرد: براساس قانون باید به ازای هر ۲۰ دانشجو یک عضو هیات علمی در دانشگاه فرهنگیان وجود داشته باشد اما امروز به ازای هر ۱۱۱ دانشجو یک عضو هیات علمی حضور دارد. سخت‌گیری‌هایی از این دست مانع گسترش دانشگاه فرهنگیان به تعداد کافی می‌شود.
عبدالهی توضیح داد: نبود توجه کافی نسبت به نوسازی‌ها، یارانه کاغذ، بروزرسانی کتاب‌های درسی و غیره نشان می‌دهد که آموزش و پرورش اولویت هیات دولت نیست. وزن آموزش و پرورش باید در هیات دولت بالا برود و این با دو شرط ایجاد می‌شود؛ یکی از موارد ثبات مدیریتی در آموزش و پرورش است، چراکه در حال حاضر میانگین سال مدیریت وزرا یک سال و نیم است.
وی افزود: تا زمانی که آموزش و پرورش امری دست دوم تلقی شود، این مشکلات پابرجا خواهند ماند. شورای عالی آموزش و پرورش هم با همین روش وزن پیدا می‌کند و سیاست‌گذاری‌هایش محور قرار می‌گیرد و شورای دیگر ی برای آموزش و پرورش تعیین تکلیف نمی‌کند. این‌ها درکنار هم دیگر مشکلات را حل می‌کنند.
مراکز تربیت معلم هنوز با الگو دهه ۶۰ فعالیت می‌کنند
براساس نظر برخی کارشناسان هم، یک سر این نارضایتی‌ها از دانشگاه فرهنگیان نشات می‌گیرد. اسفندیار نظری مدرس دانشگاه و معاون اسبق آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایسکانیوز با اشاره به اینکه ریشه این مشکلات در ضعف آموزش صحیح در دانشگاه تربیت معلم است، گفت: فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان روحیه و شادابی لازم را در کلاس درس ندارند زیرا مراکز تربیت معلم تنها نام دانشگاه را یدک می‌کشند و هنوز با الگو دهه ۶۰ فعالیت می‌کنند. به همین دلیل معلمانی که از این دانشگاه‌ها می‌آیند، روحیه و شادابی کافی ندارند. به همین جهت نیازمند دگرگونی ساختاری و محتوایی در دانشگاه فرهنگیان و خروج از فضای دهه شصتی و استفاده از شیوه‌های نوین یادگیری هستیم.
نارضایتی معلمان غیرانتفاعی
قصه آموزش و پرورش و نارضایتی معلمان تنها محدود به مدارس دولتی نمی‌شود و معلمان شاغل در مدارس غیرانتفاعی که با نظارت آموزش و پرورش فعالیت می‌کنند هم از شرایط موجود راضی نیستند. این معلمان در پیام‌های متعددی به ایسکانیوز از حقوق‌هایی کم که گاهی حتی کمتر از حداقل وزارت کار است، نداشتن بیمه و قرارداد گلایه کرده‌اند.یکی از معلمان غیرانتفاعی در این باره به خبرنگار ایسکانیوز گفت: درحال حاضر قراردادهایی که موسسان در سامانه مورد نظر مدارس غیرانتفاعی بارگذاری می‌کنند، غیرواقعی است؛ مثلا در سامانه حقوق معلم ۱۰ میلیون تومان عنوان شده اما دریافتی او ۲ میلیون تومان است. علاوه بر این مدارس به بهانه نداشتن توان مالی همکاران را بیمه نمی‌کنند. حقوق مقطع ابتدایی ۲ تا سه میلیون برای کار تمام وقت است و غالبا هم بدون بیمه هستند. معلمان متوسطه هم ساعتی کار می‌کنند و از ۱۰ هزار تومان تا ۲۰هزار تومان برای هر ساعت تدریس حقوق می‌گیرند.
بازنشستگان هم ناراضی هستند
بازنشستگان هم دل خوشی از این وزارت‌خانه ندارند و عمدتا از همسان‌سازی نشدن حقوق‌ها و مشکلات معیشتی و ناکارآمد بودن بیمه‌ها گلایه می‌کنند. ابراهیم سحرخیز کارشناس مسائل آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز با انتقاد از بیمه فرهنگیان بازنشسته گفت: فرهنگیان امروز به خدمات دندان‌پزشکی و برخی خدمات گران مانند آنژیو، سیتی اسکن و ام آر آی نیاز دارند اما بیمه می‌گوید که تو باید ابتدا هزینه را بپردازی بعد به دنبال گرفتن پول آن از بیمه باشی!
این کارشناس آموزش و پرورش بیان کرد: ما در آموزش و پرورش شبیه کوزه‌گری هستیم که از کوزه شکسته آب میخورد؛ صندوق ذخیره فرهنگیان یکی از سرمایه‌گذاران بیمه معلم است اما این بیمه به خود معلمان خدمات نمی‌دهد!
سحرخیز بیان کرد: بسیاری از مراکز با بیمه آتیه‌سازان حافظ قرارداد ندارند. درمانگاه‌های فرهنگیان هم با تحقیر با معلم برخورد می‌کنند. وضعیت درمانگاه‌های فرهنگیان در استان‌های مختلف متفاوت است و اینطور نیست که همه استان‌ها از درمانگاه و تیم متخصصی برخوردار باشند. تا جایی که من اطلاع دارم در برخی مناطق تهران فرهنگیان از سرویس‌دهی راضی نبودند و امکانات درمانگاه پاسخگوی نیاز آن‌ها نبود.
به گزارش ایسکانیوز، برآیند گفت‌وگو با معلمان و کارشناسان این حوزه نشان می‌دهد که نارضایتی عمیقی در میان معلمان وجود دارد که بخش مهمی از این نارضایتی ریشه در مشکلات معیشتی و فاصله حقوقی بسیار معلمان و کارمندان دولت دارد. بخشی از مشکل هم از کمبود نیرو و نبود فضای آموزشی کافی و تراکم کلاس‌ها نشات می‌گیرد که در اثر آن فشار کاری روی معلمان بیشتر شده و منجر به نارضایتی آن‌ها می‌شود. از جهتی افزایش تعداد مدارس غیرانتفاعی و ضعف شدید نظارتی به این مدارس باعث شده تا عدالت آموزشی کمرنگ شوند و شاهد افزایش نارضایتی هم در معلمان مدارس دولتی و هم میان معلمان مدارس غیرانتفاعی باشیم. این درحالی است که آموزش‌وپرورش کارآمدی که معلم و دانش‌آموز هر دو در آن رشد می‌کنند و انگیزه دارند، به توسعه کشور کمک می‌کند و اگر مسئولان این وزارت‌خانه را در اولویت قرار ندهند، شاهد آسیب‌های این بی‌توجهی در سطح جامعه خواهیم بود.
انتهای پیام /
نظر شما