به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، شرایط در قفقاز جنوبی بسیار پیچیده شده و تلاش ارمنستان برای درگیر کردن کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در این مناقشه نه تنها کمکی به بهبود شرایط نکرده، حتی منجر به وخامت اوضاع نیز شده است. به نظر می‌رسد که باکو نیز با تحریک ترکیه و رژیم صهیونیستی قصد دارد با توجه به ضعف دولت ارمنستان هر چه سریعتر رویاهای خود را محقق کند. اگرچه جمهوری اسلامی ایران در موضوع قره باغ با باکو همراه بوده و همیشه از بازگشت آن به جمهوری آذربایجان حمایت کرده اما در عین حال مواضع خود در مورد کریدور ادعایی زنگزور ا هم به صراحت بیان کرده و نسبت به اشغال جنوب ارمنستان و تغییر مرزهای جغرافیایی، هشدارهای لازم را به باکو داده است. به منظور بررسی شرایط فعلی منطقه قفقاز جنوبی گفتگویی با «دکتر لاشا چانتوریدزه» -استاد روابط بین‌الملل دانشگاه نورویچ و کارشناس مسائل قفقاز- انجام شد.
بیشتر بخوانید:
جمهوری آذربایجان دنبال گسترش قلمرو در منطقه قفقاز جنوبی است / تبعات سنگین ماجراجویی برای علی‌اف
متن کامل این مصاحبه بدین شرح است:
- به نظر می‌رسد شرایط در قفقاز بسیار پیچیده شده و امکان وقوع جنگ هر روز بیشتر می‌شود. نظر شما در این مورد چیست؟
در حقیقت، مردم بومی قفقاز خودشان این پیچیدگی‌ها را ایجاد می‌کنند. مداخله قدرت‌های خارجی -خواه همسایگان سنتی باشند یا تازه واردان از مناطق دیگر- اوضاع را آشفته و غیرقابل پیش بینی می‌کند. وقایع اخیر پیرامون دفاع نظامی قره باغ کوهستانی، باکو را بر آن داشته تا با توسل به زور به اهداف خود برسد. امکان وقوع یک جنگ جدید بسیار کم است؛ مگر اینکه ترکیه تصمیم بگیرد که مستقیما در درگیری شرکت کند. با این حال، در حالی که ارامنه به طور دسته جمعی قره باغ را ترک می‌کنند، آذربایجان احتمالا به پاکسازی قومی و نقض قابل توجه حقوق بشر متهم خواهد شد. رسانه‌های جمعی غربی در طول جنگ سال گذشته تا حد زیادی بی‌طرف بودند، اما اکنون به طور گسترده وقایع قره باغ را پوشش می‌دهند. اکنون همه ظلم‌های تاریخی را که ترک‌ها و آذری‌ها در حق ارمنی‌ها کرده‌اند را یاداوری می‌کنند. حتی نسل کشی ارامنه نیز مورد استناد قرار گرفته است. اگر مهاجرت دسته جمعی ارامنه ادامه یابد و تسلط باکو بر قره باغ منجر به تلفات غیرنظامی شود، آذربایجان با عواقبی روبرو خواهد شد.
- برخی کارشناسان بر این باورند که باز کردن پای آمریکا به مناقشه قفقاز توسط ارمنستان در نهایت به ضرر ایروان تمام خواهد شد. نظر شما چیست؟
دولت ارمنستان در نه ماه گذشته ارمنستان تلاش کرده تا قدرت‌های بزرگ جهانی را در حل مسئله قره باغ مشارکت دهد. در خواست ایروان از ایالات متحده بخشی از این تلاش بود. با این حال، همه قدرت‌های بزرگ از جمله ایالات متحده، در درجه اول به دلیل تلاش طرف ارمنی برای تضمین برخی موقعیت‌های بین‌المللی برای منطقه قره باغ، تمایلی به دخالت عمیق در این روند نداشته‌اند. این مسیر یک اشتباه بزرگ بود؛ زیرا هیچ رهبر معتبر جهانی با در نظر گرفتن جنگ اوکراین از چنین ایده‌ای حمایت نمی‌کرد.
- علیرغم اینکه روسیه توافق امنیتی نظامی با ارمنستان دارد و انتظار می‌رود در چنین بحرانی متحد خود را حمایت کند اما به نظر می‌رسد در عمل شاهد این مسئله نیستیم. دوری روسیه از ارمنستان چقدر با گرایش نخست وزیر ارمنستان به غربی‌ها ارتباط دارد؟
فدراسیون روسیه در جنگ اوکراین از لحاظ نیروی انسانی و تجهیزات متحمل خسارات سنگینی شده است. در حال حاضر، روسیه به شدت درگیر حفظ دستاوردهایی است که در اوکراین کسب کرد. به این ترتیب، مسکو دیگر نمی‌تواند خود را متعهد به عملیات زمینی، حتی در حمایت از متحدانش کند. کافی است به یاد بیاوریم که در جریان شورش ماه گذشته، نیروهای پریگوژین که به سمت مسکو پیشروی می‌کردند با مقاومت بسیار کمی روبرو شدند و پلیس و دانشجویان هفده ساله مدارس نظامی از مسکو دفاع می‌کردند. تنها کاری که اکنون ارتش روسیه در صورت نیاز می‌تواند [برای ارمنستان] انجام دهد، شلیک موشک و حملات هوایی آن هم در مقیاس محدود است. با این حال، این نوع مداخله چیزی را در میدان تغییر نمی‌دهد و تنها مجموعه‌ای دیگر از دولت‌ها را درگیر و تحریم‌ها و اقدامات تلافی جویانه بیشتری را به همراه می‌آورد. اگرچه نیروهای مسلح روسیه می‌توانند موشک‌های خود را با بمب‌های هسته‌ای پر کنند و نیمی از جهان را نابود کنند، اما نمی‌توانند عملیات زمینی در مقیاس کوچک و موثر انجام دهند. این شرایط نتیجه اصلاحات نظامی نادرست در روسیه و طرز تفکر رهبری نظامی روسیه است.
- برخی کارشناسان قفقاز بر این باورند که ترکیه و جمهوری آذربایجان به زودی با تحت فشار قرار دادن ارمنستان، کریدور زنگزور را ایجاد خواهند کرد که در این صورت یک شکست بزرگ در منطقه قفقاز برای ایران خواهد بود. تحلیل شما در این خصوص چیست؟
شاید آذربایجان در این جنگ پیروز شود اما اگر آنها خواهان حل و فصل طولانی مدت هستند، باید فرمولی را بیابند که منافع ارامنه را هم در ارمنستان و هم در قره باغ در نظر بگیرد. ایجاد کریدور زنگزور بدون حسن نیت ایروان غیرممکن است؛ مگر اینکه باکو بخواهد کل جنوب ارمنستان را تسخیر کند. اگر ترکیه و آذربایجان خاک ارمنستان را به زور تصرف کنند، بذرهایی را برای یک جنگ در آینده کاشته‌اند که در واقع ممکن است دستاوردهایی را که آذربایجان در حال حاضر به دست آورده را معکوس کند. بنابراین، باکو باید این مسیر را با دقت طی کند: آنها ممکن است در جنگ پیروز شده باشند اما ممکن است صلح را از دست بدهند.
انتهای پیام/
نظر شما