حجت الاسلام مرتضی جلیلی مسئول نهاد رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره اهمیت شکل گیری واقعی وحدت حوزه و دانشگاه اظهار کرد: اگر بخواهیم به صورت صحیح در موضوع حاکمیت دینی حرکت کنیم و به هدف اصلی یعنی تمدن اسلامی برسیم، وحدت حوزه و دانشگاه یکی از الزامات اصلی است.
بیشتر بخوانید:
آموزش‌های تربیتی به برنامه علمی دانشگاه آزاد اضافه می‌شود/ راه‌اندازی مدرسه مهارتی توحیدی در دانشگاه
وی با بیان اینکه حاکمیت دینی به سه الزام یعنی نرم افزار، تکنولوژی یا ابزارهای مورد نیاز و نیروی انسانی(مدیریت) نیاز دارد، گفت: نرم افزار یعنی قوانین و روابط ساختاری که این حاکمیت لازم دارد. به عنوان مثال چه قوای باید حضور داشته باشند و چه مناسباتی با یکدیگر داشته باشند. همچنین کدام قوانین وضع و جاری شود. علاوه بر آن؛ حاکمیت دینی نیاز به مدیرانی دارد که بتوانند این نوع از حاکمیت را مدیریت کرده و قواین را اجرا کنند.
حجت الاسلام جلیلی با تصریح بر اینکه تشکیل گروه‌های معارف حداقل کاری است که در راستای حاکمیت دینی باید انجام شود، گفت: همچنین برای خلق نرم افزار حاکمیت اسلامی نیاز است که مبانی دینی از منابع دینی استخراج شود. به عنوان مثال مشخص شود که موضوعاتی مانند حقوق بین‌الملل، تعامل با سایر کشورها، آموزش، تجارت و اقتصاد از منظر اسلام چگونه است. از سوی دیگر نمی‌توانیم به اختراعات و دستاوردهای بشر بی‌توجه باشیم؛ چرا که آنها محصول عقل و تجربه بشر است.
این مسئول درباره تکنولوژی مورد نیاز برای حاکمیت دینی مطرح کرد: اگر دستاوردهای بشری با مبانی دینی در تضاد باشند، دین آنها را رد می‌کند. به عنوان مثال اگر سبک تجارتی که انجام می‌شود؛ لیبرال محور سرمایه گذاری باشد و عدالت اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گیرد با مبانی دینی و عدالت در تضاد است. البته اگر دستاوردها و اختراعات قابل تطبیق با مبانی اسلامی و دینی باشند، دین و علمای دینی آنها را تایید خواهد کرد.
وی با بیان اینکه برای تطابق دین و دستاوردهای بشری باید هم به حوزه برای مبانی دینی و هم دانشگاه برای دستاوردهای بشری توجه شود، گفت: این تطبیق، نرم افزار مورد نیاز برای حاکمیت دینی را فراهم می‌کند. بنابراین علمای حوزی و دانشمندان دانشگاه‌ها با همفکری باید مبانی و دستاوردها را با هم منطبق کنند؛ چرا که اگر یکی از این دو نباشد، حاکمیت دینی نیز محقق نخواهد شد.
حجت الاسلام جلیلی با تاکید بر اهمیت تربیت مدیران حاکمیت دینی تصریح کرد: ما نیاز داریم تا مدیرانی تربیت کنیم که با این نرم افزار(ریل گذاری قوانین و ضوابط) کاملا آشنا بوده و دین شناس باشند. همچنین این افراد باید به صورت کاملا دینی تربیت شده باشند. تدریس دروس معارف در دانشگاه‌ها برای تربیت این افراد اهمیت دارد. یعنی اگر قرار باشد دانشجویان در آینده دانشمند شوند و نرم افزارهای حاکمیت دینی را تولید کنند با مبانی دینی کاملا آشنا باشند. در چنین شرایطی آنان می‌توانند نرم افزارهایی مطابق مبانی اسلامی طراحی کنند.
مسئول نهاد رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران درباره تکتولوژی در تحقق حاکمیت دینی بیان کرد: دانشمندان باید ابزاری برای رفاه بشر تولید کنند که این ابزار در راستای تربیت دینی بوده و با مبانی دینی تضاد نداشته باشد. برخی از تکنولوژی‌های که از غرب وارد می‌شود، با توجه به فرهنگ و مبانی فرهنگ غرب طراحی شده است. در نتیجه آثار مخرب در پی دارد. اگر بخواهیم تکنولوژی مناسب با جامعه اسلامی طراحی کنیم، نیازمند افرادی آشنا با مبانی دینی هستیم تا در راستای تربیت دینی باشد.
وی اضافه کرد: با توجه به تفاسیر بیان شده؛ حوزه به عنوان مرکز تخصصی دینی _ علمی و دانشگاه به عنوان مرکز علمی باید برای هر سه قسمت از حاکمیت اسلامی، تولیدات علمی مناسبی داشته باشند.
حجت الاسلام جلیلی ضمن انتقاد از بی‌اثر بودن جلسات مختلف با هدف ایجاد وحدت و نزدیکی بین حوزه و دانشگاه مطرح کرد: نشست‌ها و جلساتی که در این باره برگزار می‌شود، کاملا تشریفاتی، تبلیغاتی و جنبه شعاری دارد و افراد این دو نهاد سالی یکبار دور هم جمع می‌شوند. در حالیکه این وحدت باید مقدمه‌ای برای هدف بزرگ یعنی تمدن نوین اسلامی باشد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا اهداف وحدت حوزه و دانشگاه محقق شده است یا خیر، گفت: نمی‌توانیم بگویم که این هدف محقق شده است. البته بعد از تاسیس موسساتی وابسته به دانشگاه، حوزه و شورای عالی انقلاب فرهنگی کم و بیش در راستای این هدف حرکت کرده‌ایم.
وی یادآور شد: برای ایجاد و برقراری وحدت حوزه و دانشگاه باید جلسات متعدد و منظمی در سال برگزار شود. همچنین این نشست‌ها کاملا علمی و تخصصی به صورت جدی و به دور از تشریفات باشند.
متون کتب و اساتید؛ دو مشکل اصلی گروه معارف در دانشگاه‌ها
وی درباره اینکه تدریس دروس عمومی و معارف در دانشگاه ها تا چه میزان موثر بوده است؛ گفت: واقعیت این است که هدف این دروس محقق نشده و نمی‌توانیم این موضوع را کتمان کنیم. ایراد نیز به متون کتب این دروس و اساتید گروه معارف بر می‌گردد. در حال حاضر فاصله زیادی بین این متون و هدف در نظر گرفته شده، وجود دارد. گاهی متون کتب معارف، ادبیات بسیاری سنگینی دارند و برای دانشجویان قابل فهم نیستند.
حجت الاسلام جلیلی با بیان اینکه ما قصد نداریم در دانشگاه‌ها نیروی متخصص امور دینی تربیت کنیم، گفت: متون دروس معارف در دانشگاه‌ها نباید به گونه‌ای باشد که انگار برای افرادی مناسب است که قصد دارند متخصص امور دینی شوند. بنابراین به طور قطع متون دروس معارف باید تغییر یابد و به روز رسانی شوند. البته نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها نیز به این موضوع پی برده و جلسات مستمری را برگزار کرده است. همچنین تغییر دروس معارف را جزو اولویت های اصلی نهاد قرار داده است.
مسئول نهاد رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران با بیان اینکه اساتید گروه معارف نیز در کم اثر بودن دروس معارف در دانشگاه‌ها نقش دارند، گفت: متاسفانه ما در این حوزه ضعف داریم. جایگاه اساتید نسبت به تغییر متون در تاثیر گذاری دروس معارف، خیلی مهم تر است. به این معنا که اگر قرار است کاری انجام شود، برخی استادان گروه معارف کارکرد لازم را ندارند. اگر متن ضعیف باشد و استاد قوی باشد، استاد می‌تواند ضعف متن را جبران کند. ولی اگر استاد ضعفیف باشد حتی اگر متن قوی باشد، این استاد، سطح مطالب علمی را نیز ضعیف می‌کند.
وی گفت: برخی استادان فعلی گروه معارف؛ عالمان موفقی هستند؛ اما برخی هم نقطه ایده‌آل فاصله دارند. این استادن با حضور در دوره‌های ارتقا یابند و ضعف جبران شود. بخشی از این افراد نیز باید چاره اندیشی شود. البته از تمام این تفاسیر مهمتر این است که ما بتوانیم اساتید جدیدی را در این ساختار تربیت کنیم. رشته‌های مدرسی معارف با این هدف راه اندازی شد. این رشته‌ها کمک بسیاری موثری کرده است؛ اما نیاز به اصلاح دارد تا منجر به جذب اساتید موفق و توانمند شوند.
حضور اندک اساتید در رسانه‌های اجتماعی
حجت الاسلام جلیلی درباره اینکه چرا برخی از دانشجویان نسل جدید با مبانی دینی فاصله دارند یا اصلا ادبیات متفاوتی با روحانیون حاضر در دانشگاه‌ها دارند، گفت: من پیشنهاد می‌کنم که شکل برگزاری دروس معارف کاملا متفاوت از سایر دروس علمی و تخصصی در دانشگاه‌ها باشد. یعنی تغییر ساختاری در نحوه برگزاری این دروس رخ دهد. علاوه برآن؛ نسل جدید تفاوت با نسل گذشته دارند که در زمانه زندگی می‌کند که دنیای رسانه مانند فضای مجازی و تغییرات است.
این مسئول عنوان کرد: از سوی دیگر دشمنان به موضوع حضور دانشجویان در فضای مجازی واقف هستند، بنابراین بسیاری از مطالب مد نظر خود را از طریق این رسانه‌ها به جوانان و دانشجویان منطق می‌کنند. پدیده جنگ شناختی نیز در همین راستا است.
وی تصریح کرد: دانشجویان در چنین فضاهایی با نگاه‌های متفاوتی مواجه هستند؛ اما اساتید ما در این فضاها نیستند. به این معنا که اساتید کمترین ارتباط و حضور را در رسانه‌های اجتماعی و فضای مجازی دارند. استادانی که در این شبکه‌ها فعالیت دارند، بیشتر دانشجویان را درک می‌کنند و با فضای ذهنی آنان بیشتر آشنایی دارند. در چنین شرایطی، دانشجویان احساس می‌کنند بیشتر آنها را درک کرده و ارتباط بیشتر با آنان ارتباط برقرار می‌کنند. البته تعداد این اساتید کم بوده و عمده اساتید ناآشنا با رسانه هستند.
حجت الاسلام جلیلی در پایان خاطرنشان کرد: در حال حاضر دانشجویان در فضای فکری و ذهنی متفاوتی با استادان زندگی می‌کنند. در نتیجه تاثیر گذاری موثر استادان بر دانشجویان شکل نمی‌گیرد. اگر استادان می‌خواهند در دانشگاه‌ها تاثیر گذار باشند باید متناسب با فضای فکری دانشجویان باشند.
انتهای پیام/
نظر شما