به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دوراپزشکی، پزشکی از راه دور یا Telemedicine نوعی از پزشکی است که این روزها با توسعه روزافزون تکنولوژی‌ها به ویژه هوش مصنوعی نام آن را بیشتر می‌شنویم به طوری که سوژه بسیاری از خبرگزاری‌ها و روزنامه های داخلی و خارجی نیز هست و حتی بسیاری از ما ممکن است به طور محدود و بیشتر در قالب مشاوره‌های پزشکی این نوع از پزشکی را تجربه کرده باشیم.
از آنجایی که ارتباط پزشک و بیمار میتواند نقش بسیار مهمی در روند درمانی بیماران داشته باشد. در دنیای امروز مدل جدیدی از این ارتباط، توسط فناوری ارتباط الکترونیکی به وجود آمده است. این شکل جدید ارتباطی میتواند به وسیله تسهیل دسترسی به خدمات و ارائه ارزان و سریع آن، صرف نظر از زمان و مکان نقش مهمی در ارتقاء نظام سلامت ایفا کند.
ورود تکنولوژی در ادوار گذشته نیز باعث تحول ارتباط میان پزشک و بیمار شده است اما با افزایش سریع حجم اطلاعات در اینترنت، ارتباط پزشک و بیمار شکل تازه ای به خود گرفت و با پیشرفت و توسعه فناوری امروز درصد قابل توجهی از جست و جوهای اینترنتی در دنیای اطلاعات مرتبط با حوزه سلامت هستند و طبق گزارش انجمن پزشکی از راه دور ایران، بیش از ۶۰ میلیون بیمار در طول روز از طریق جست و جوهای اینترنتی و پزشکی از راه دور با پزشکان خود ارتباط برقرار می‌کنند.
انجمن تله مدیسین بریتانیا، تله مدیسین را چنین تعریف می کند : ارائه خدمات درمانی در جایی که فاصله، فاکتور مهمی محسوب می شود ، توسط متخصصان حرفه ای با استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات برای تبادل اطلاعات صحیح در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری‌ها و تحقیقات، با بهره گیری از جدیدترین دستاوردها در زمینه خدمات درمانی در راستای تامین هر چه بیشترسلامت افراد.
به طور کلی منظور از تله مدیسین استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات در پزشکی است با این هدف که بتوان خدمات پزشکی را از راه دور و بدون نیاز به ارتباط معمول و رو در روی بیمار و پزشک ارائه کرد که این امر مستلزم انتقال متن، تصویر، صوت، ویدئو و یا سیگنال های تبدیل شده الکتریکی است.تله مدیسین یک اصطلاح کلی است که شامل به‌کارگیری تکنولوژی‌های مختلف و استفاده از شبکه های ارتباطی جهت ارتباط بین مراکز درمانی و آموزشی مختلف است. مشاوره پزشکی، جراحی از راه دور و آموزش الکترونیک از جمله انواع خدمات پزشکی از راه دور هستند که به سرعت نیز در حال توسعه است.
دکتر علیرضا خوشدل؛ رئیس دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و استاد اپیدمیولوژی بالینی، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز با اشاره به تاریخچه دوراپزشکی یا پزشکی از راه دور در ایران و جهان اظهار کرد: از حدود ۲۰ سال پیش با توسعه فناوری های ارتباطی، پزشکی از راه دور یا تله مدیسین (Telemedicine) بنا به ضرورت برای مناطق دور دست در کشورهایی مثل آمریکا و استرالیا که به دلیل پراکندگی جمعیت دسترسی به مراکز درمانی ندارند و یا امکان حضور متخصص و یا مرکز درمانی مجهز نیست به عنوان یک راه حل جایگزین سفرهای طولانی برای مشاوره های پزشکی ظهور یافت.
وی ادامه داد: اگرچه مشاوره های پزشکی تلفنی هم قبلا انجام می‌شد اما محدودیتهای یک مشاوره تلفنی آنقدر بود که نمی توانست جایگزین مناسبی برای یک ویزیت حضوری باشد. با فراهم شدن امکان ارتباط صوتی- تصویری از راه دور، رفته رفته این فناوری در ارائه خدمات پزشکی به کار گرفته شد و به تدریج توسعه یافت.
خوشدل افزود: مثل بسیاری از فناوری های دیگر، تله مدیسین (دوراپزشکی) هم در سازمانهای نظامی به سرعت توسعه یافت و توانست نیاز به مشاوره های پزشکی و انتقال اطلاعات سلامت بیمار از طریق دستگاه‌های دیجیتال را به خصوص برای کسانی که در مناطق عملیاتی دوردست، ناوهای جنگی و زیردریایی ها خدمت می گردند برطرف کند.
وی تصریح کرد: وجود سامانه های پایدار و امن اطلاعاتی در نیروهای نظامی باعث شد موانع توسعه این فناوری به تدریج برطرف شود و کاربردهای غیرنظامی آن هم ترویج پیدا کند. انتقال اطلاعات سلامت از علائم حیاتی و نوار قلب شروع شد اما امروز تقریبا اکثر دستگاه‌های تشخیصی دارای خروجی دیجیتال هستند که می تواند بالقوه به هر نقطه ای که پزشک متخصص حاضر است منتقل شود. حتی وسایل معاینه ساده مثل گوشی پزشکی، اتوسکوپ و افتالموسکوپ هم می توانند خروجی های دیجیتال داشته باشند که یک متخصص در جای دیگری بتواند آنها را همزمان ببیند و در تشخیص خود استفاده کند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران اضافه کرد: در سیستم‌های کمی پیچیده تر که بتواند تصویر دقیق، روشن و سریع از موضع جراحی بدهد و متقابلا حرکات دست جراح را به سمت مقابل هدایت کند، امکان جراحی روبوتیک از راه دور فراهم میشود. در جریان این فناوری در حال توسعه، کاربردهای وسیعی از آن در حوزه سلامت شناسایی شد و دیگر محدود به درمان نماند به طوری که امروز در پیشگیری، خود مراقبتی، تغذیه و رژیم درمانی، طب ورزشی، پایش درمان، سنجش متناوب سطح خونی فاکتورهای مختلف و داروها و کنترل خطر بیماریهای مزمن و بسیاری از حوزه های دیگر کاربرد دارد و به عنوان سلامت از راه دور (Tele-health) یا دورا سلامت شناخته می شود.
نسل جدید گجت‌های پوشیدنی هوشمند در حال تسخیر بازار سلامت
وی گفت: امروزه یکی از ترندهای اصلی سلامت در دنیا سلامت دیجیتال است و سرمایه گذاری روی اپلیکیشن‌های سلامت در دنیا به قریب ۳۰۰ بیلیون دلار در سال می رسد. به موازات گجت‌های متنوعی از جمله گجت‌های پوشیدنی هوشمند اعم از لباس، عینک، بازوبند، برچسب، کفش، ساعت و مچ بند، حلقه و هدست های هوشمند سلامت هستند که به سرعت در حال توسعه هستند و محل خوبی برای تحقیق و توسعه و البته سرمایه گذاری هستند.
ضرورت تدوین مقررات و شیوه‌نامه‌ها برای توسعه دوراپزشکی در ایران/ حریم خصوصی بیماران باید تضمین شود
خوشدل ادامه داد: در ایران هم سال‌ها قبل در نیروی دریایی ارتش و نیروی زمینی سپاه امکانات تله مدیسین راه اندازی شده و در بحرانهای و ماموریت‌ها استفاده میشود. در بیمارستان‌های دانشگاهی مثل بیمارستان فارابی هم به طور محدود استفاده می شود و برخی بیمارستان‌های خصوصی هم خدمات محدودی ارائه می کنند. متاسفانه در کشور ما نظام حمایتی مناسبی از آن فناوری وجود ندارد و حتی مقررات و شیوه نامه های لازم برای آن به خوبی مورد توجه قرار نگرفته و ابهامات زیادی برای توسعه آن وجود دارد از جمله مسائل حقوقی، مالی، مالیاتی، فناورانه و فرهنگی و مهمتر از همه نداشتن بستر پایدار و پرسرعت اینترنت و مشکلات ناشی از فیلترینگ غیرعلمی و استفاده از فلترشکن‌ها که رشد آن را کند و متوقف می کند و امکان حفظ حریم خصوصی بیماران را دچار خدشه می کند، موضوعی که خط قرمز ارائه خدمات سلامت است.
ویزیت مجازی جایگزین معاینه حضوری نیست
وی خاطرنشان کرد: بدیهی است که مشاوره یا ویزیت مجازی جایگزین معاینه و ملاقات حضوری پزشکی نیست. هم از نظر اطلاعاتی که به پزشکی می دهد و هم از نقطه نظر تاثیرات معنوی که بیمار از طبیب خود می گیرد. در بسیاری از ویزیتهای پزشکی حتی وقتی دارویی تجویز نمی شود بیمار حس بهبودی پیدا می کند. طبعا این نوع از ارتباط در دوراپزشکی محدودتر است و امکان معاینه کامل هم وجود ندارد اما می توان گفت برای ویزیتهایی که پزشک عملا معاینه ای هم نمی کند و یا فقط پایش درمان بیمار را انجام می دهد و یا مورد مشورت قرار می گیرد، دوراپزشکی جایگزین خوبی است که مشکلات دسترسی به پزشکی به ویژه پزشک متخصص در مناطق کم برخوردار را تعدیل و به عدالت در سلامت کمک می کند. به علاوه به علت دسترسی آسانتر تماس بیمار با تیم سلامت را بهبود می بخشد و به ارتقا سلامت می انجامد.
انتهای پیام/
نظر شما