رضا خیرالدین در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، با بیان این که سیاست‌گذاری منابع آبی موضوعی جدی در جهان است و نزاعی بین کشورها بر سر این موضوع وجود دارد، اظهار کرد: مثلا بین عراق و ترکیه یا افغانستان و ایران این نزاع‌ها وجود دارد. چون سرچشمه در یک کشور است و حوضه آبریز در کشوری دیگر.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت با اشاره به این که بحث حقوقی و قانونی مفصلی در این زمینه وجود دارد که چگونه از این منابع استفاده شود، افزود: در ایران هم این موضوع در مورد زاینده‌رود مطرح است و چند استان در سه دهه گذشته درگیر آن هستند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: زاینده‌رود چند ماه از سال قطع می‌شود و این قطعی آب، شهر اصفهان را با مشکل مواجه می‌کند. به همین دلیل، ما معتقدیم که توسعه‌های منطقه‌ای الزاما توسعه شهر، بزرگراه و برند شدن مناطق نیست، بلکه لایه دیگر آن حفاظت منابع آب است. مانند کلان شهر اصفهان که بدون زاینده‌رود در وضعیتی مانند افسردگی قرار می‌گیرد.
خیرالدین با تصریح بر این که صنایعی در اصفهان فعال هستند که مختص مناطق ساحلی هستند، گفت: راهکار رفع این مشکل، انتقال صنایع آب‌بر به مناطق با منابع آبی بیشتر است.
خشکسالی یکی از دلایل مشکلات آب اصفهان است
دانشیار گروه مهندسی شهرسازی دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر این که یکی از متغیرهای تقویت منابع آب، نزولات جوی است که سفره‌های زیرزمینی و سرشاخه‌های منابع آب را تامین می‌کند، یادآور شد: به همین دلیل، بخشی از مشکل به خشکسالی‌های اخیر برمی‌گردد، به طوری که کاهش نزولات در چند دهه اخیر مشکل آفرین بوده است.
وی با بیان این که مورد دیگر که به برنامه‌ریزی برمی‌گردد، نحوه استفاده است، که در این زمینه علاوه برا کم استفاده کردن، چگونه استفاده هم مطرح نیست، گفت: در توسعه‌های منطقه‌ای مانند مکان‌یابی صنایع و ایجاد مراکز شهری جدید می‌توان برنامه‌ریزی کرد. این موضوع ریشه در آمایش سرزمین دارد. به این معنا که باید توجه شود که مراکز اشتغال و اسکان در شهرها، به چه میزان منابع آبی نیاز دارند و چگونه می‌خواهند آن را استفاده کنند.
خیرالدین با اشاره به این که توسعه صنایعی مانند پتروشیمی و ذوب آهن که آب‌بر هستند، هر چند به توسعه اشتغال کمک می‌کنند؛ اما باید با ظرفیت مناطق هم هماهنگ باشند، افزود: اگر اقداماتی دهه ۵۰ یا ۶۰ در زمینه توسعه شهرها و صنایع انجام شده، لازم نیست این اقدامات در دهه‌های بعدی هم ادامه پیدا کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت با ذکر مثالی یادآور شد: مثلا سواحل مکران امروز دسترسی خوبی به منابع آب دارند؛ اما خالی از جمعیت هستند. طبیعی است که در این موارد اگر به طور متوازن برنامه‌ریزی نشود، نمی‌توان انتظار توسعه مناسبی را داشت.
وی با تصریح بر این که الزامی وجود ندارد که اگر صنایع فعالیت خود را در یک منطقه آغاز کردند، همیشه در آن منطقه باقی بمانند و امکان جابه‌جایی آن‌ها وجود نداشته باشد، افزود: به تدریج می‌توان به انتقال صنایع فکر کرد، مثلا کارخانجات سیتروئن در منطقه کلان شهری پاریس وجود داشت در دهه های ۱۹۵۰؛ اما از دهه ۱۹۷۰برای انتقال آن برنامه‌ریزی شد.
خیرالدین با تاکید بر این که افق‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای آنی نیستند و شامل برنامه‌های ۵ تا ۲۰ ساله هستند، گفت: چون بخش‌های زیادی از این صنایع آب‌بر، با تغییرات تکنولوژیک به راحتی در بخش‌های دیگر کشور قابل انتقال و تجدید هستند.
گفتنی است؛ رضا خیرالدین استاد راهنمای پایان‌نامه‌ای با عنوان «برنامه‌ریزی زیست محیطی پایدار با استفاده از رویکرد توسعه کم‌اثر و تاب‌آوری منطقه‌ای» است که توسط فاطمه شکوهمند دانشجویان کارشناسی ارشد دوره شهرسازی گرایش برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای به نگارش درآمده است. این پایان‌نامه از سوی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو به عنوان پژوهش کاربردی شناخته شده و مورد حمایت قرار گرفته است.
انتهای پیام/
نظر شما