به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، گرد و خاک این روزها پدیده غالب ایران است و موضوع به حدی جدی شده که کار به تعطیلی مدارس و ادارات کشیده است. کارشناسان معتقدند که ریزگردها منشا داخلی و خارجی دارند و یکی از مهم‌ترین منابع خارجی هم عراق است. در عین حال این موضوع مطرح می‌شود که ترکیه پس از ساخت سد بزرگ ایلیسو به ایجاد چشمه‌های ریزگرد در عراق دامن زده و در نهایت خشکی تالاب‌های ایران و وضعیت بحرانی عراق همه دست به دست هم داده تا امروز نفس کشیدن در بسیاری از شهرهای ایران دشوار شود.
بیشتر بخوانید
تالاب‌های خشک شده کانون گرد و غبار می‌شوند / نقش سدسازی ترکیه و اشتباهات وزارت نیرو در وضعیت فعلی
ترکیه: گرد و خاک ایران از آفریقا می‌آید
تانژو بیلگیچ، سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه با انتشار بیانیه‌ای کتبی در واکنش به دیدگاه ایران مبنی براین‌که «ترکیه باعث آلودگی هوا با طوفان شن و گرد و غبار در ایران شده است»، اظهار داشت: این ادعا که سدها در ترکیه باعث ایجاد طوفان‌های شن و گرد و غبار در جغرافیای ما می‌شوند، علمی نیست. طوفان‌های شن و گرد و غبار تا حد زیادی یک پدیده طبیعی است و این مورد مورد قبول عموم است.
او معتقد است: علت اصلی طوفان‌های شن و گرد و غبار در ترکیه و ایران، گرد و غبار بیابانی است که از آفریقا و خاورمیانه که دو منبع مهم گرد و غبار در جهان هستند، است. در واقع، تخریب زمین، جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی و خشکسالی ناشی از تغییرات آب و هوایی نیز باعث افزایش این طوفان‌ها می‌شود.
رود فرات از کوهستان‌های شرق آناتولی در کشور ترکیه سرچشمه گرفته و به سوی کشورهای سوریه، عراق و خلیج فارس روان است. سد ایلیسو را بر روی رود دجله ساخته شده و ترکیه با این کار از ورود ۵۶ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری می‌کند.
چرا ایلیسو برای ایران مهم است؟
این سد گنجایشی سه برابر سد کرخه دارد و از این باب برای ایران اهمیت دارد که دجله مستقیماً از ترکیه وارد عراق می‌شود و عراق را آبیاری می‌کند و سرانجام به تالاب هورالعظیم می‌رسد و باید منتظر مرگ قریب‌الوقوع تالاب هورالعظیم و یک فاجعه بزرگ زیست‌محیطی در ایران بود.
کشورهای منطقه هم کار چندانی برای حل این بحران نکردند
بهمن ایزدی؛ کویرشناس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره منشا ریزگردها در ایران گفت: موضوع آفریقا در حال حاضر برای ریزگردهای ایران مطرح نیست. منشا برخی ریزگردهای ایران داخلی و برخی هم خارجی هستند که بیشترین گرد و خاک هم از عراق به ایران می‌آید.
او افزود: ریزگردهای داخلی هم ناشی از خشکی‌های پی در پی، خشک شدن رودخانه‌ها، تالاب‌ها و کمبود باران است. ادامه این شرایط موجب شد که پوشش گیاهی در بیابان‌ها و نواحی مختلف کم شوند. پوشش گیاهی سپر حفاظتی برای تثبیت خاک است و اگر از بین رود با کوچک‌ترین خاکی گرد و غبار جا به جا می‌شود.
ایزدی عنوان کرد: گرد و غباری که امروز با آن مواجه هستیم بیشتر در مناطق مرزی به ویژه در مرز با عراق و هورالعظیم است. یکی از دلایل خشک شدن هورالعظیم کمبود باران و سدسازی‌های متعدد در ایران، عراق و ترکیه است.
او ادامه داد: مناطق خشک شده به چشمه‌های ریزگرد تبدیل می‌شوند البته این چیز جدیدی نیست و ما چندین سال است که با این مشکل مواجه هستیم و کشورهای منطقه هم کار چندانی برای حل این بحران نکردند.
این کویرشناس با بیان اینکه ترکیه بزرگ‌ترین تهدید برای ما بوده است، توضیح داد: در زمان احداث سد ایلیسو شرکت‌های اروپایی و آمریکایی که پیمانکاران اجرایی بودند وقتی در جریان قرار گرفتند که با احداث این سد شرایط آب و هوایی عراق و ایران تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و تعادل اکولوژیکی منطقه بهم می‌خورد، قراردادشان را باطل کردند زیرا پیشبینی می‌کردند که با خشک شدن دجله و فرات نه تنها در منطقه بلکه در سطح زیست کره تاثیرات سویی به وجود خواهد آمد. تمام گرد و غبارهای امروز متاثر از دست‌اندازی‌های بی‌رویه در طبیعت است.
ایزدی ضمن اشاره به اینکه مدریت غلط در ایران هم به بدتر شدن اوضاع دامن زده است، عنوان کرد: ما هم روی رودخانه سیروان سد زده‌ایم. براساس قوانین بین المللی تمام کشورها باید حفظ شرایط زیستی متعادل همسایه‌ها را درنظر بگیرند اما متاسفانه هر کشوری فقط به منافع خود فکر می‌کند و منابع آب را برای توسعه خود سوق دهد. ما باید به قوانین طبیعت احترام بگذاریم. کاری که افغانستان با زدن سد کرد هم باعث شد هامون خشک شود. بحران ریزگردها ناشی از این دست درازی‌ها در طبیعت است و هیچ کدام از کشورهای منطقه هم کاری از پیش نبرده است.
به گزارش ایسکانیوز، هیچ کدام از کشورها حق ندارند که حق کشور دیگری را ضایع کرده و بیش از نیاز از منابع آبی استفاده کنند و علاوه بر اهمیت توجه بر موضوعات داخلی و مشکلات زیست محیطی موجود در کشور مسئولان بین المللی هم باید سریع‌تر نسبت به این موضوع واکنش داده و اقدام کنند.
انتهای پیام /
نظر شما