به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، ضرورت انجام پژوهش‌های کاربردی در راستای حل مسائل کشور بر هیچ کس پوشیده نیست. وزارت علوم در سال‌های اخیر با توجه به این ضرورت، در تلاش است به پژوهش‌هایی که نیازهای کشور را اولویت خود قرار می‌دهند، تسهیلات ارائه کند. این تسهیلات شامل اعطای وام، ترفیع رتبه برای اعضای هیئت علمی و ارجاع به پارک‌های علم و فناوری بوده است.

اُفت ۴۹ درصدی سرانه درآمد ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اخیرا با انتشار گزارشی نقش پژوهش‌های دانشگاهی در حل مسائل کشور را آسیب‌شناسی کرده است. در این گزارش آمده است که هم‌اکنون پژوهش‌های دانشگاهی بر اساس شاخص‌های علم‌سنجی بررسی می‌شوند؛ اما تکیه بیش از اندازه بر شاخص‌های علم‌سنجی مانع استفاده از توان پژوهشی اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در پرداختن به مسائل جامعه و صنعت شده است.

جایگاه ایران در رتبه‌بندی‌های جهانی

بررسی جایگاه ایران در رتبه‌های علمی جهانی نشان می‌دهد که رتبه کشور در تولید علم طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۱ از ۵۴ جهان به ۱۵ جهان ارتقا یافته است. براساس اطلاعات درگاه سایمگو اسنادعلمی منتشر شده «نمایه شده در پایگاه استنادی Scopus» توسط ایران از چهار هزار و ۵۵۸ مقاله و سند علمی در سال ۱۹۹۶ به ۷۷ هزار و ۳۴۶ مقاله در سال ۲۰۲۱ رسیده است. در این رتبه‌بندی ایران بهترین عملکرد را در بین کشورهای منطقه داشته است.

همچنین رتبه کشورر زیر شاخص ارتباط دانشگاه با صنعت در شاخص جهانی نوآوری از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ از ۸۱ جهان به ۱۲۱ جهان کاهش یافته است.

یکی دیگر از شاخص‌ها، سهم پایان‌نامه‌های تقاضامحور از کل پایان‌نامه‌های دانشجویی است. بر اساس این شاخص، سهم پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویی «پارساهای تقاضامحور» از کل پارساهای سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ کمتر از ۲ درصد بوده است.

مهم‌ترین نشانه رشد نامتوازن تولید علم و پرداختن به نیازها و مسائل کشور، کاهش ۳۰ رتبه‌ای ایران در زیر شاخص ارتباط با صنعت دانشگاه‌ها در شاخص جهانی نوآوری (GII) در دهه گذشته است.

به همین دلیل، مسئله‌محوری و اثربخشی پژوهش نیازمند بازطراحی اجزای مختلف نظام پژوهشی کشور است.

بهترین شاخص ارزیابی پژوهش‌های کاربردی چیست؟ 

در پایان گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، پنج مولفه به عنوان شاخص مسئله‌محور پیشنهاد شده است. این شاخص‌ها شامل موارد زیر است؛ پژوهش منجر به عقد قرارداد مشروط به وصول حق‌السهم موسسه به ویژه با بخش خصوصی، پژوهش منجر به تولید کالا و خدمات دانش‌بنیان با سطح فناوری بالا یا تجاری‌سازی مبتنی بر مالیات بر ارزش افزوده به ویژه محصولات تولید بار اول، پژوهش منجر به ثبت حق اختراع تجاری‌سازی شده، پژوهش در راستای طرح‌های پژوهشی و فناوری اولویت‌دار بومی مبتنی بر اسناد آمایش سرزمین مناطق مختلف اعلامی شورای پژوهش و فناوری استان‌ها و پژوهش‌های با موضوعات فناوری‌های آینده‌دار مبتنی بر اولویت‌های شورای راهبردی فناوری‌ها و تولیدات علمی.

انتهای پیام/