به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، اسم خودرو شوتی را این روزها بسیار می‌شنویم و حتی هفته گذشته شاهد شهادت یک مامور پلیس در اثر تصادف با یک خودرو شوتی بودیم.
بیشتر بخوانید:
سوخت‌بر درد فقر و بیکاری دارد قاچاقچی نیست/ هفته‌ها در مرز بدون آب و غذا
ویژگی ماشین شوتی‌ها
ماشین شوتی‌ها، خودروهایی هستند که کمک فنرهای عقب آن‌ها چیزی در حدود هشت تا ۱۲ انگشت بالاتر از حد استاندارد تنظیم می‌شود. ماشین‌های شوتی، بار سنگینی را جابجا می‌کنند. به همین دلیل بالا بردن کمک فنرهای عقب باعث می‌شود تا در زمان بار زدن، قسمت عقب خودرو در حالت استاندارد مانند سایر ماشین‌ها قرار بگیرد. این موضوع باعث می‌شود که هنگام تردد خودرو کمتر شک‌برانگیز شود اما وقتی خودروی شوتی خالی باشد، بالا بودن کمک فنرهای عقب به‌وضوح قابل مشاهده ست.
ماشین شوتی‌ها چه چیزی حمل می‌کنند؟
در مرزهای شرقی از این خودروها که بیشتر پژو ۴۰۵، پژو پارس، زانتیا، سمند و تویوتا لندکروز هستند، برای قاچاق انسان و وارد کردن مهاجران غیرمجاز افغانستانی استفاده می‌شود. در مرزهای غربی معمولا کالاهای قاچاق که توسط کولبرها به ایران وارد می‌شوند، توسط این خودرها به شهرهای دیگر منتقل می‌شود. شوتی سوارهای جنوبی هم کالاهای ته لنجی را از شهرهایی مانند بوشهر به سایر شهرهای کشور می‌برند.
جریمه شوتی کردن ماشین
علاوه بر اینکه فعل قاچاق جرم است، تغییر ارتفاع ماشین هم جرم محسوب شده و جریمه دارد. تغییر ارتفاع خودرو جریمه‌ای معادل ۱۸ میلیون تومان دارد. رانندگی با سرعت‌های بالا و همچنین دستکاری ارتفاع خودرو به شکل محسوس از مشخصه‌های بارز این خودروها است. البته علاوه بر خودروهای حمل کالای قاچاق، سایر اتومبیل‌ها با ارتفاع تغییر یافته نیز شامل این جریمه می‌شوند.
جریمه تغییر ارتفاع خودرو بخشی از اصلاحیه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که دهم اردیبهشت ماه به نهادها ابلاغ شد. براساس این اصلاحیه، افرادی که ارتفاع خودروهای سواری خود را افزایش دهند و جاسازی تعبیه می‌کنند در مرتبه نخست حدود ۱۸ میلیون تومان جریمه می‌شوند. در صورت تکرار تخلف از سوی آن‌ها، خودرو این افراد به نفع دولت مصادره خواهد شد.
چرا جوانان ما به سمت حمل کالای قاچاق با خودرو شخصی می‌روند؟
اما چطور می‌شود که جوانان ما به جای رفتن سراغ شغل مناسب، سر از شوتی‌سواری و قاچاق درمی‌آورند؟ یاسین جوان بلوچی که نزدیکان و دوستانش سوخت‌بر هستند، درباره ابعاد مختلف این موضوع به ایسکانیوز گفت: منظور ما از سوخت‌بر جوانان بی‌سواد نیست و افراد حتی با فوق لیسانس و دکتری مجبور به انجام این کار می‌شوند و بعد از آن که شغلی پیدا نکردند با هزار دردسر ماشینی می‌خرند و سوخت‌بری می‌کنند.
وی افزود: اینجا افراد بیشتر با وام‌های بانکی ماشین می‌خرند مثلا وام ازدواجشان را برای این کار استفاده می‌کنند یا زمینشان را می‌فروشند و خودرو تهیه می‌کنند. من دو برادر دارم که یکی لیسانس ریاضیات کاربردی است و دیگری دانشجوی آموزش ابتدایی است و هر دو سوخت‌بری می‌کنند.
یاسین گفت: مبالغ متفاوت است. برخی سوخت‌برها که موفق می‌شوند وسیله نقلیه تهیه کنند سودشان کمی بیشتر است اما بیشترشان به عنوان راننده برای دیگران کار می‌کنند. کسانی که وضع مالی بهتری دارند چند ماشین می‌خرند و راننده استخدام می‌کنند و حتی ممکن است فرد شغل دیگری داشته باشد اما خودرویی تهیه می‌کند و راننده‌ای برای سوخت‌بری استخدام می‌کند.
وی ادامه داد: در منطقه بلوچستان سه یا چهار گذرگاه برای عبور وجود دارد و اگر راه توسط ماموران بسته نباشد، هر سوخت‌بر دو تا سه روز در راه خواهد بود. در بسیاری از مواقع آن‌ها در منطقه مرزی گرفتار می‌شوند و گاهی حتی یک یا دو هفته بدون آب و غذا در آن منطقه می‌مانند.
از وی درباره خطرات پیش روی سوخت‌بری با خودرو شخصی پرسیدیم و گفت: اولین خطر این است که سوخت‌بری به عنوان شغل کاذب و قاچاق شناخته می‌شود و قانون اجازه دارد که این‌ها را بگیرد و به هر شکلی هم رفتار کند و چه بسا پیش آمده که سوخت‌برها بر اثر شلیک گلوله و یا در تصادفات کشته شده‌اند. مسیر راه‌های کوهستانی و گذرگاه‌های خطرناکی دارد و مسیر هموار نیست و یکی دیگر از خطرات راهزن‌ها هستند. سال گذشته یکی از آشنایان ما گرفتار راهزن شد و دست و پای او را بسته و ماشینش را دزدیده بودند.
وی ادامه داد: این منطقه جاده دوبانده هم ندارد و جاده‌ها عرض کوتاهی دارند و نه تنها برای سوخت‌بران بلکه برای مردم عادی هم خطرناک هستند. به ماشین سوخت‌بر هم بمب متحرک می‌گویند زیرا دو هزار لیتر سوخت پشت یک وانت می‌گذارند و هر لحظه ممکن است در اثر برخورد با ماشین دیگری یا چپ کردن منفجر شوند. جوانان بسیاری را در اثر تصادف و انفجار از دست دادیم و قبرستان‌های ما از جوانان پر است.
وام‌های خوداشتغالی که صرف خرید ماشین شوتی می‌شود
یاسین گفت: چند وقت پیش پژوهشی انجام شد در این راستا که وام‌های خوداشتغالی صرف چه اموری شده‌اند و دیدم که مثلا فرد وام پرورش یک حیوان گرفته اما با آن پول خودرو تهیه کرده و سوخت‌بری می‌کند. فرمی که این فرد پر کرده و متعهد شده مثلا شغلی ایجاد کند و ده نفر را هم جذب کند، راهی وزارت خانه می‌شود و آماری با استناد به آن مبنی بر کاهش آمار بیکاری منتشر می‌شود درحالی که در واقعیت این اتفاق نیفتاده است. بعد از این پژوهش مشخص شد که ۹۵ درصد وام‌ها به همین شکل مصرف می‌شوند و این می‌طلبد که وزارت رفاه اشتغال‌ها در قالب اشتغالی کلان تجمیع کند.
از یاسین پرسیدیم که برای بهبود شرایط چه پیشنهادی دارد و چه مشاغلی می‌توانند جایگزین سوخت‌بری شوند و گفت: برای مثال ما ظرفیت استفاده از خرما را داریم و حتی شاید درجه یک‌ترین خرما ایران را تولید کنیم اما چون بسته‌بندی به اسم خودمان نداریم خرمای ما به اسم بم فروخته می‌شود. این از اعتبارات کشاورزی منطقه می‌کاهد. اگر کارخانه‌های بزرگ برای بسته‌بندی و ترابری این محصول در منطقه ایجاد می‌شد، محلی برای اشتغال جوانان هم فراهم می‌شد.
وی افزود: تا زمانی که کارهای جایگزینی که مردم به آن‌ها تمایل بیشتری در مقایسه با سوخت‌بری نشان دهند، وجود نداشته باشد، مشکل حل نمی‌شود. اینکه به یک باره و بدون وجود جایگزین مرز را ببندند و جوانان بیکار شوند فقط آمار جرم و جنایت بیشتر می‌شوند.
یاسین عنوان کرد: سوخت‌بری مشکلی چندبعدی است، فراگیر بودن این کار یعنی ۹۵ درصد از افراد این جامعه با واسطه یا بی‌واسطه به این کار مرتبط می‌شوند و حتی ممکن است افراد کارمند دولت باشند اما ماشینی بخرند و راننده‌ای استخدام کنند که سوخت‌بری کند. تاثیر دیگر سوخت‌بری را در افزایش چند برابری کالاها می‌بینیم یا حتی ممکن است برخی چیزها کمیاب شوند مثلا در شهر ما بنزین کمیاب است و افراد از شب قبل در صف بنزین می‌خوابند که یک باک بنزین بزنند. گاها پیش آمده که نان کمیاب شده است چراکه ممکن است آرد هم قاچاق شود. در واقع هر چیزی را که بتوان از مرز خارج کرد و به دلیل تفاوت ارزی سودآور باشد ممکن است قاچاق شود.
هیچ کارخانه و تولیدی در این منطقه نیست
وی ادامه داد: تمام این‌ها از بلوچستان منطقه‌ای توسعه نیافته ساخته و هیچ کارخانه و تولیدی در این منطقه نیست که حداقل صد نفر را جذب کار کند. به جز کارخانه بافت بلوچ که پیش از انقلاب در این منطقه بود و به تازگی احیا شده است. مردم منطقه پیش از اینکه با مشکل کمبود آب مواجه شوند، کشاورز و دامدار بودند اما خشکسالی باعث شده تا جوانان بیشتر به سمت کار سوخت‌بری بروند.
به گزارش ایسکانیوز، برای حل مشکلاتی که ماشین شوتی‌ها به وجود می‌آورند باید قاچاق را کنترل کرد چراکه بسیاری از این خودروها با هدف حمل بار قاچاق و جا به جایی مهاجران غیرقانونی تغییر داده می‌شوند و برای فرار از دست پلیس با سرعت‌های زیاد حرکت می‌کنند. بیکاری در مناطق مرزی پررنگ‌تر است و همین موضوع باعث شده تا افراد زیادی عواقب حمل کالای قاچاق را به جان بخرند و سراغ این کار بروند. شاید لازم باشد که کارشناسان خبره پا به میدان بگذارند و ظرفیت‌های منطقه برای اشتغال‌زایی را پیدا کنند و اگر فقر و بیکاری درمان شود خود به خود سوخت‌بری هم از میان می‌رود اما برخوردهای قهری و تقابل با مردم منطقه بدون اینکه جایگزین دیگری برای آن‌ها تعریف شود، تنش را بیشتر می‌کند و دردی از مردم دوا نمی‌شود.
انتهای پیام /
نظر شما