بهناز کرمی روانشناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص نحوه کنترل استرس گفت: استرس واکنشی است در برابر اتفاق‌های تنش‌زا و واکنش ما به این احساس را اضطراب می‌گویند. سیستم عصبی ما در مواقع استرس، هورمون‌هایی ترشح می‌کند که در نتیجه آن ممکن است علائم جسمی مانند سردرد، درد معده و بی‌قراری و تنش عضلانی و غیره را هم تجربه کنیم. علائم روحی و روانی آن هم شامل افسردگی، ناامیدی، غم و تنش عصبی می‌شود.
بیشتر بخوانید
بهناز کرمی: نحوه پاسخ به کنجکاوی‌های جنسی و عاطفی نوجوانان / تعصب و نصیحت ممنوع
وی با اشاره به اینکه استرس به میزان کم برای انسان حیاتی است، عنوان کرد: استرس واکنش طبیعی به تغییرات است و باعث ایجاد انگیزه و تحرک می‌شود اما اگر شدت آن بالا باشد، نیاز به مدیریت دارد. هر رویدادی می‌تواند منجر به استرس شود اما مدیریت آن مهارتی است که باید آموخت. باید بیاموزیم که در مواقع استرس‌زا چطور فشار روانی را کنترل و به تعادل روانی و جسمی برسیم.
استاد دانشگاه درخصوص نحوه مدیریت استرس توضیح داد: در قدم اول باید منابع استرس‌زای زندگی خود را بشناسیم و گزارش روزانه‌‍ای از این دلایل آن تهیه کنیم. تهیه این لیست کمک می‌کند که بتوانیم پاسخ مناسب را پیدا کنیم. مثلا اگر در لیست خود ترافیک را به عنوان عامل استرس نوشته‌ایم، فکر کنیم که چطور می‌توانیم خودمان را از عامل استرس‌زا دور کنیم که یکی از راه‌ها می‌تواند، گوش دادن به موسیقی و تمرکز نکردن روی ترافیک باشد. تهیه لیست باعث می‌شود، اشتباهات خود را هم پیدا و اصلاح کنیم.
وی با بیان اینکه چهار راهکار اجتناب، تغییر، سازگاری و پذیرش می‌توانند به کنترل استرس کمک کنند، ادامه داد: در تکنیک اجتناب باید موقعیت‌های استرس‌زا را بشناسیم و تا حد امکان از آن‌ها دوری کنیم. در کنار این تکنیک باید مهارت نه گفتن را بیاموزیم و مثلا اگر پذیرفتن کاری برای ما استرس‌زا است، تا حد امکان مسئولیت آن را نپذیرم. البته گاهی نمی‌توان از قرار گرفتن در موقعیتی استرس‌زا یا تعامل با افراد دوری کرد، در این شرایط باید یاد بگیریم شرایط را کنترل کنیم. در این شرایط باید عوامل تنش‌زا را شناسایی و از آن دوری کنیم. علاوه بر این باید مهارت‌های ارتباطی را در خود تقویت کنیم تا هم خواسته‌های ما برآورده شود هم به دیگران احترام بگذاریم.
روانشناس با اشاره به اینکه بیان درست احساسات مانع بروز استرس است، عنوان کرد: برای کاهش استرس‌هایی که در تعامل با افراد مختلف در ما ایجاد می‌شود، ابتدا باید خودمان را بشناسیم و اشتباهات را اصلاح کنیم بعد با بیان درست احساسات، سعی در اصلاح شرایط داشته باشیم.
پژوهشگر خانواده معتقد است که داشتن برنامه‌ریزی و ایجاد تعادل بین کار، تفریح و زندگی باعث کاهش استرس می‌شود. وی در این باره توضیح داد: باید میان زندگی کاری، شخصی، تعاملات اجتماعی تعادل ایجاد کرد. یک بعدی جلو رفتن باعث ایجاد تنش می‌شود. تعهد بیش از حد به یک کار خود زمینه‌ساز ایجاد استرس است و می‌توان برای مدیرت شرایط، تقسیم کار کرد. در تعامل با افراد هم حد و مرزی برای خود درنظر بگیریم و توقعمان از دیگران هم به اندازه باشد چراکه مهربانی بیش از اندازه توقعی در ما ایجاد می‌کند و اگر رفتار مشابه را در طرف مقابل ندیدم، دچار تنش می‌شویم. در کنار این باید از رفتار خوب دیگران سپاسگذار باشیم.
وی درخصوص تکنیک پذیرش و سازگاری در کنترل استرس گفت: در برخی موارد که امکان اصلاح شرایط یا ویژگی‌های فردی وجود ندارد، باید سعی کنیم که موقعیت را بپذیریم و با آن سازگار شویم. یکی از راه‌های کنترل استرس در چنین موقعیتی، تمرکز کردن روی چیزهایی است که برای ما لذت‌بخش است.
استاد دانشگاه با بیان اینکه گاهی کمال‌گرایی بیش از اندازه باعث ایجاد استرس می‌شود، گفت: همیشه قرار نیست همه چیز در شرایط ایده‌آل باشد و باید قدرت پذیرش و بخشش را در خود تقویت کنیم.
وی افزود: یکی از تکنیک‌های کنترل استرس، دوری از انرژی‌های منفی است؛ برای این کار می‌توان با افرادی تعامل کرد که حس خوبی به ما منتقل می‌کنند. اگر احساس می‌کنیم نیاز به آرامش و حرف زدن داریم، سراغ آدم‌هایی برویم که احساس راحتی با آن‌ها داریم و اگر کسی نبود، حتما با یک روانشناس صحبت کنیم. در تعامل با آدم‌های انرژی مثبت تخلیه روانی می‌شویم و از افسردگی و اضطراب جلوگیری می‌کند. مثلا سعی کنیم در محیط کار، غذا را کنار همکاران بخوریم تا روابطمان بهتر شود یا حس شوخ‌طبعی را در خود تقویت کنیم.
روانشناس درخصوص نقش تحرک و ورزش در کنترل استرس توضیح داد: فعالیت بدنی باعث ترشح آندروفین شده و عامل استرس‌زا را از بین می‌برد. علاوه بر این می‌توان در موقعیت استرس‌زا با پیاده‌روی، حرکت و تغییر موقعیت تمرکز خود را از عامل استرس‌زا دور کنیم. مثلا ماشین را دورتر پارک کنیم و کمی راه برویم یا به جای آسانسور از پله استفاده کنیم. علاوه بر این سبک زندگی سالم، داشتن رژیم غذایی متعادل و داشتن خواب کافی هم نقش مهمی در کنترل استرس دارد.
وی اضافه کرد: در موقعیت‌های تنش‌زا نفس عمیق بکشیم و از حواسمان استفاده درست کنیم؛ مثلا گاهی لازم است که ساکت باشیم و اجازه بدهیم که طرف مقابل حرف بزند. یا در مواقعی لازم است که حس چشایی را به کار بگیریم و با نوشیدن آب یا خوردن چیزی کمی از تنش خود را کاهش دهیم.
انتهای پیام /
نظر شما