به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ هم‌اکنون اطلاعات جدیدی در مورد ساختار و تکامل مریخ داریم، بدون اینکه مجبور باشیم برای به دست آوردن آن تمام طول راه زمین تا سیاره سرخ را طی کنیم و شهاب‌سنگ‌های مریخی در حال تبدیل شدن به گنجینه‌ای برای درک تاریخ سیاره هستند.

جیمز دی، زمین‌شناس موسسه اقیانوس‌شناسی اسکریپس، می‌گوید: شهاب‌سنگ‌های مریخی تنها مواد فیزیکی هستند که ما از مریخ در دسترس داریم. آنها ما را قادر می‌سازند اندازه‌گیری‌های دقیقی انجام دهیم و سپس فرآیندهایی را که در مریخ و نزدیک به سطح مریخ رخ می‌دهند، شناسایی کنیم. آنها اطلاعات مستقیمی در مورد ترکیب مریخ ارائه می‌دهند و بدون آنها مجبوریم که سال‌ها وقت صرف کنیم تا فاصله بین زمین و مریخ را برویم و برگردیم.

شهاب‌سنگ‌هایی که دی و همکارانش بررسی کردند به 2 شکلند: یکی «چاسنی‌» (Chassigny) که در سال 1815 در محلی به همین نام در فرانسه یافت شد و دیگری «نخلیت» (nakhlite) که در سال 1905 در نخلای مصر یافت شد.

این 2 نوع سنگ ترکیبات متفاوتی دارند. نخلیت بازالتی است و حاوی مواد معدنی اوژیت و الیوین (نوعی سیلیکات آهن منیزیم) است. چاسنی تقریباً به طور کامل الیوین است. روی زمین، بازالت‌ها در پوسته و الیوین در گوشته فراوان‌تر هستند، ولی در مریخ تفاوتی ندارد.

تکه‌ای از شهاب‌سنگ نخلا

تکه‌ای از شهاب‌سنگ چاسنی

محققان با بررسی دقیق و مقایسه این 2 نوع سنگ و ویژگی‌های شیمیایی منحصربه‌فرد آنها توانستند تشخیص دهند که این 2 نوع سنگ در حدود 1/3 میلیارد سال پیش در همان آتشفشان شکل گرفته‌اند. تفاوت آنها به دلیل فرآیندی به نام «کریستالیزاسیون» است که در آن شرایط مختلف باعث می‌شود ماگمای مایع به شکل‌های مختلف سخت شود.

براساس این مطالعه، نخلیت‌ها بخشی از پوسته مریخ بودند و چاسنی‌ها بخشی از گوشته. علاوه بر این، برخی از نخلیت‌ها به اندازه کافی به پوسته نزدیک بودند تا با جو مریخ برهمکنش داشته باشند و توسط جو مریخ تغییر کنند.

دی می‌گوید: با تعیین اینکه نخلیت‌ها و چاسنی‌ها از یک سیستم آتشفشانی هستند و با پوسته مریخ که در اثر فعل و انفعالات جوی تغییر کرده بود، برهمکنش داشتند، می‌توانیم نوع سنگ جدیدی را در مریخ شناسایی کنیم. در واقع، با مجموعه موجود شهاب‌سنگ‌های مریخی که همگی منشاء آتشفشانی دارند، می‌توانیم ساختار درونی مریخ را بهتر درک کنیم.

بیشتر بخوانید:

آیا آبشار خون در قطب جنوب ربطی به مریخ دارد؟

جالب اینجاست که این 2 سنگ نشان می‌دهند که آتشفشانی در مریخ هم مشابه و هم با آتشفشان روی زمین متفاوت است. به نظر می‌رسد که تبلور به همین ترتیب انجام می‌شود و سنگ‌های غالب بازالت در پوسته و سنگ‌های غالب الیوین در گوشته را تشکیل می‌دهند، درست مانند فعالیت‌های آتشفشانی روی زمین.

دی می‌گوید: از سوی دیگر، مخازن مریخ بسیار باستانی هستند و اندکی پس از تشکیل سیاره سرخ از یکدیگر جدا شده‌اند. اما روی زمین، تکتونیک صفحه (حرکت تکه‌های پوسته زمین در ابعاد قاره‌ای) به ترکیب مجدد مخازن با هم در طول زمان کمک کرده است. از این نظر، مریخ سرنخ‌های مهمی به ما می‌دهد که متوجه شویم زمین اولیه چقدر با ظاهر امروزی خود تفاوت داشته است.

انتهای پیام/