زهرا عابدینی فعال حوزه معلولان و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص مشکلات جامعه نابینایان و کم‌بینایان گفت: امروزه بیش از ۲۰۰ هزار فرد نابینای مطلق و بیش از ۶۰۰ هزار کم‌بینا در کشور زندگی می‌کنند. تعداد قابل توجهی از معلولان را نابینایان تشکیل می‌دهند و قانونی که در رابطه با آن‌ها نوشته شده، قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب سال ۱۳۹۶ است. امروز پنج سال از آغاز اجرای قانون می‌گذرد اما نابینایان و کم‌بینایان چالش‌های متعددی دارند.
بیشتر بخوانید
معلولان مالیات می‌دهند اما سهمی از خیابان‌های تهران ندارند / وعده‌های زاکانی تنها روی کاغذ + فیلم
دور زدن قانون در آزمون‌های استخدامی
وی افزود: از جمله این چالش‌ها می‌توان به وضعیت معیشتی و اقتصادی است. دولت مکلف است که طبق ماده ۱۵ قانون، سه درصد از سهمیه استخدامی مراکز دولتی را به افراد دارای معلولیت اختصاص دهد. این سهمیه در دفترچه آزمون استخدامی پیش‌بینی می‌شود اما وقتی افراد در آزمون پذیرفته می‌شوند، در زمان مصاحبه به بهانه نابینایی یا کم‌بینایی رد می‌شوند.
دکتری حقوق با اشاره به اینکه مهمترین دستگاهی که از اجرای این قانون سرباز می‌زند، آموزش و پرورش است، عنوان کرد: آموزش و پرورش معتقد است که وجود نابینایان در مدارس باعث تضعیف روحیه دانش‌آموزان می‌شود. در دوره قبل چنین استدلالی مطرح می‌شد اما جامعه باید طوری تربیت شود که توانمندی انسان‌ها مهمتر از تفاوت آن‌ها باشد.
وی ادامه داد: امسال هم آزمون استخدامی ویژه معلولان برگزار شد اما همچنان همان مشکلات پابرجا هستند. این آزمون تاثیری بر استخدام جامعه نابینایان نداشت.
فراهم نبودن بستر آموزشی مناسب
عابدینی معتقد است که یکی از مهمترین چالش‌های نابینایان فراهم نبودن بستر آموزشی مناسب است. وی در این خصوص توضیح داد: امروزه برای اینکه بخواهیم سطح مشارکت اجتماعی نابینایان را افزایش دهیم، باید آموزش درست داشته و آن‌ها را با فضای تکنولوژی و هوش مصنوعی آشنا کنیم. به این جهت که جهان به سمتی می‌رود که یاد گرفتن تکنولوژی بنیان اصلی ارتباط برقرار کردن با دنیای امروز است.
استاد دانشگاه با انتقاد از مناسب‌سازی نبودن فضای شهری، بیان کرد: گاهی حتی ایراداتی در فضای شهری وجود دارد که می‌تواند برای فرد سالم هم خطرآفرین باشد چه برسد به فردی که دارای معلولیت است. این موضوع در شهرستان‌ها بیشتر است.
وی افزود: مشکل اصلی این است که دولت‌ها بدون مشورت گرفتن از افراد دارای معلولیت برای آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند. اگر می‌خواهید تصمیم درستی بگیرید، باید از جامعه هدف مشورت بگیرید. مشارکت سیاسی و اجتماعی معلولان و به ویژه جامعه نابینایان به قدری کم است که معمولا در تصمیمات گرفته شده، حقوق آن‌ها در نظر گرفته نمی‌شود و حتی گاهی منجر به تضعیف حقوق آن‌ها هم می‌شود.
استاد دانشگاه با اشاره به اینکه باید حقوقی که کنوانسیون بین‌المللی حقوق اشخاص دارای معلولیت را به رسمیت بشناسیم، گفت: باید نگاه حق‌مدارانه به نابینایان داشته و آن‌ها توانمند کنیم. اگر مشکلی وجود دارد، ناشی از انطباق نداشتن اجتماع با وضعیت معلولان است.
کارفرماها در بخش خصوصی ذهنیت منفی به استخدام نابینایان دارند
وی اضافه کرد: باید فکری به حال وضعیت اقتصادی افراد دارای معلولیت شود؛ چراکه قانون استخدام در ارگان‌های دولتی اجرا نمی‌شود و در بخش خصوصی هم به دلیل ذهنیت‌های منفی، کارفرماها تمایلی به استخدام افراد دارای معلولیت ندارند و در نهایت معیشت این افراد به اندک مستمری دریافتی از بهزیستی گره میخورد.
عابدینی عنوان کرد: از طرفی بهزیستی هم در پرداخت حق معیشتی خلاف قانون عمل می‌کند چراکه براساس ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولیت بهزیستی باید به معلولان شدید، یک پایه حقوق را پرداخت کند اما معمولا کمبود بودجه را بهانه می‌کند.
وی افزود: البته آنچه بیشتر از پرداخت کمک دولتی اهمیت دارد، توانمندسازی معلولان است. باید از ظرفیت این افراد استفاده کرد و با فراهم کردن بستر آموزش، این افراد را وارد بازار کار کرد. بهتر است که خود نابینایان برای سرنوشتشان تعیین تکلیف کنند و کمیسیون حقوقی مربوط به معلولان و نابینایان در وزارت‌خانه‌های مختلف تشکیل شود تا بر عملکرد نهادهای متولی نظارت کنند.
فعال حوزه معلولان درباره لزوم فرهنگسازی درباره معلولان و نابینایان توضیح داد: در دهه‌های اخیر نگاه جامعه به افراد نابینا بهتر از گذشته شده است. امروزه کمتر با ترحم و دلسوزی مواجه هستیم اما اینطور نیست که کامل از بین رفته باشد. همچنان برخی با دیدن یک فرد معلول و نابینا، برای او آرزوی شفا می‌کنند، درحالی که بیان آن برای فرد معلول آزاردهنده است.
وی ادامه داد: برخی سعی می‌کنند که با دیدن فرد معلول، به او کمک کنند اما کاش این فرهنگ ایجاد شود که باید برای کمک به فرد نابینا از او سوال کنیم که آیا نیاز به کمک دارد؟ حفظ حریم خصوصی این افراد نکته مهمی است که باید درباره آن فرهنگسازی کرد.
عابدینی بیان کرد: در بانک و ادارات دولتی از نابینا می‌خواهند که فرد امینی را همراه خود بیاورد، درحالی که می‌توان با کمک تکنولوژی شرایطی فراهم آورد که خود نابینایان این کار را انجام دهند. فرهنگ از سطوح بالا دچار آسیب می‌شود و باید به این نکات توجه کرد.
وی تاکید کرد: فرهنگسازی باید از کتاب‌ها، صدا و سیما، آثار سینمایی آغاز شود و علاوه بر این خود افراد نابینا هم باید به میدان بیایند و برای فرهنگسازی و اطلاع‌رسانی اقدام کنند.
به گزارش ایسکانیوز، ۱۵ اکتبر هر سال به عنوان روز جهانی عصای سفید شناخته می‌شود. این روز مطابق با ۲۴ مهر در ایران بوده و هدف از آن حمایت و آگاهی بخشی درباره حقوق افراد نابینا و کم‌بینا و گسترش شناخت عمومی از مشکلات و توانایی‌های این افراد است. عصای سفید نمادی از استقلال و توانمندی افراد نابینا است و این روز به عنوان فرصتی برای تاکید بر اهمیت توجه به نیازهای آنان و افزایش آگاهی عمومی در نظر گرفته می‌شود.
انتهای پیام /
نظر شما