به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، شورای عالی انقلاب فرهنگی با هدف به‌روزرسانی و ارتقاء آینده علمی کشور، روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور را به فرهنگستان علوم سپرده است. این اقدام در راستای بهبود سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های علمی و پژوهشی شورا صورت گرفته؛ در این چارچوب، هفته گذشته نشستی با حضور محمدرضا مخبردزفولی، رئیس فرهنگستان علوم، اعضای شورای راهبردی و مسئولین دبیرخانه روزآمدسازی نقشه جامع برگزار شد. در این نشست، چالش‌های کلیدی کشور در زمینه‌های مختلف بررسی و راهکارهای مبتنی بر اسناد بالادست ملی و مستندات علمی و فناوری بین المللی مشتمل بر بیش از ۳۰ سند سیاستی داخلی و بین المللی بررسی گردید.

هدف‌گذاری برای رفع مشکلات ملموس مردم در روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور

رئیس فرهنگستان علوم، روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور را موجب حل مشکلات مردم دانست و در این باره گفت: درست است که اسم روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور، علم و فناوری و نوآوری و... است؛ اما اگر قرار است این کار برای کشور انجام شود. یک کفه این ترازو چالش‌هاست، یک کفه دیگر ابزاری است که می‌خواهید از آن برای رفع این چالش‌ها استفاده کنید.

وی اضافه کرد: الان برای روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور باید یک سری نقطه اشتراک روی چالش ها پیدا کنیم؛ یعنی در کشور انرژی و هوای پاک مشکلمان است یا نیست؟ آلاینده‌هایی است که مردم نمی‌توانند نفس بکشند. اگر علم و فناوری و روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور به درد این‌ها نخورد، چه فایده‌ای دارد؟ حالا شما ۵۰۰ اولویت هم تعریف کنید؛ اما نمی‌توانید این گرفتاری‌ها را حل کنید. ابر چالش‌هایتان در کشور ۱۰ مورد هم نمی‌شود، اگر ۵ الی ۶ مشکل را حل کنید، بقیه‌اش دومینووار حل می‌شود. پس روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور نباید برود سراغ بحث‌هایی که اصلاً هیچ ربطی با مشکل کشور پیدا نمی‌کند؛ لذاست که می‌گوییم که اولویت‌ها باید محدود شود.

رئیس فرهنگستان علوم افزود: به عنوان مثال ما مشکل ناترازی انرژی داریم کل ظرفیت اسمی انرژی برق تولیدی کشور، حدودا ۹۰ هزار مگاوات است؛ اما ظرفیت بهره برداری از آن کمتر است. همین الان چین ۶۰۰ هزار مگاوات برق خورشیدی تولید می کند. در صورتیکه ظرفیت تولید پنل خورشیدی ما ۱۵۰۰ مگاوات است. علم و فناوری باید به صنعت بپیوندد و ظرفیت ۱۵۰۰ مگاوات در سال به ۱۰هزار مگاوات تبدیل کند تا آن‌وقت ظرف ۵ سال به ۵۰ الی ۶۰هزار مگاوات برسد. معادل برق الانتان می‌توانید برق خورشیدی بگیرید. با برق خورشیدی هم می‌توانید بیابان را سبز کنید و هم می‌توانید با پرورش دام در این مزارع پروتئین هم تولید کنید. چینی‌ها همین کار را کردند. همین الان دارند بهره‌برداری می‌کنند. این علم است. چه کسی می‌گوید این علم نیست؟

وی، ادامه داد: آیا واقعاً امنیت غذایی داریم؟ ۱۳۱میلیون تن تولید می‌کنیم؛ اما دسترسی به غذا برای همه فراهم است؟ شما چقدر گرسنه در کشور دارید؟ چقدر از آسیب‌های ناشی از سموم داخل مواد غذایی در کشور رنج می‌بریم؟ اصلاً چقدر آب داریم مصرف می‌کنیم؟ این گزارش دوستان متخصص ماست که برای هر کیلو تولید غذا در مزرعه ۳۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود. علم باید اینجا به درد ما بخورد. برای شرایط گلخانه‌ای معمول ۶۰ لیتر آب برای هر کیلو غذا مصرف می‌شود، در صورتیکه برای گلخانه‌های فوق‌مدرن پیشرفته فناورانه نوآورانه ۵/۲ لیتر. بعد در تناژ استحصال محصول برای ۵/۲ لیتر می‌شد ۱۵۰۰ تن در هکتار. برای گلخانه‌های معمولی که ۶۰ لیتر مصرف می‌کرد، می‌شد ۳۵۰ تن، در شرایط مزرعه هم ۳۵ تن. اصلاً قابل مقایسه نیست.

رئیس فرهنگستان علوم، ضمن تاکید بر اهمیت بهره‌مندی از فرصت‌ها، گفت: یکی از چالش‌های جهانی، آب‌شیرین‌کن بود. چقدر در تکنولوژی آب‌شیرین‌کن جلو رفتیم؟ لذا من خواهش می‌کنم، رؤسای دانشگاه‌ها هم اینجا هستند، ما می‌خواهیم در روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با افق ۱۰ سال، ۵ مسئله حل کنیم. ما نمی‌خواهیم ۵۰ مسئله حل کنیم. ان‌شاءالله برای ۱۰ سال دیگر دوباره دور هم جمع می‌شویم و مجدد نقشه را بروز می‌کنیم. سعی کنید در نقشه جامع علمی کشور گره مردم را باز کنیم. زمان نداریم، فرصت‌ها از دست می‌رود. اگر توانستید این کار را در نقشه کنید، ما می‌رویم به مسئولان عرضه می‌کنیم که الان می‌توانیم این کار را انجام دهیم.

در ادامه این جلسه، منصور کبگانیان، رئیس مرکز مطالعات راهبردی فرهنگستان علوم با تمجید از عملکرد شورای راهبردی روزآمدسازی نقشه جامع علمی، گفت: شورای راهبردی روزآمدسازی در این دوره هم گزارش منظم می‌دهند و هم بحث ترویج و گفتمان‌سازی که نقص نقشه جامع قبلی است را برطرف کرده‌اند؛ یک زمانی رهبری یک گلایه‌ای کردند که خیلی از دانشگاه‌ها و مسئولین اصلاً از عمق و محتوای نقشه خبر ندارند و درباره آن چیزی نمی‌دانند. لذا در این دوره هر دو کاری که در این راستا انجام می‌شود، اقدام درستی است.

گفتمان‌سازی نقشه روزآمد جامع علمی کشور با هدف افزایش مشارکت نخبگان

در ادامه، ناصر باقری‌مقدم رییس گروه مطالعات راهبردی علم و فناوری فرهنگستان علوم و دبیر شورای راهبردی روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با اشاره به روند عملیاتی و مشارکت نخبگان کشور در طرح روزآمدسازی نقشه جامع علمی، گفت: ما برای روزآمدسازی نقشه، از همه دانشگاه‌ها دعوت کردیم. همین الان نزدیک به هشت دانشگاه اصلی کشور، درخواست شده تا نظرات خود را درخصوص روزآمدسازی نقشه آماده و تهیه بکنند.

وی افزود: علاوه بر این، با استفاده از ظرفیت ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تمام دانشگاه‌های کشور و در تمامی استانها هسته اندیشه‌ورز راه‌انداخته‌ایم و از آنان درخواست کرده‌ایم که مشارکت بکنند و در قالب اندیشه‌ورزی مشغول فعالیت هستند و گزارشات‌شان برای ما ارسال می‌شود. یک سایت هم‌اندیشی هم برای متخصصین ایجاد کرده‌ایم. نخبگانی که اعم از اعضای هیئت‌علمی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و متخصصین شرکتهای دانش بنیان هستند می‌توانند مستقیم مراجعه بکنند و نظراتشان را در حوزه روزآمدسازی نقشه، اعلام بکنند. این سامانه عنوانش hamandishi.scci.ir است. ما نقشه جامع را به بخش‌های مختلف تقسیم کرده‌ایم و هر فرد می‌تواند در هر بخشی که تمایل دارد برود و نظراتش را اعلام کند. ضمنا سیستم کنترل پروژه دقیقی ایجاد کرده ایم و به صورت هفتگی میزان پیشرفت مطالعات گروههای مختلف را ثبت و گزارش گیری میکنیم.

باقری‌مقدم با بیان اینکه تیم گفتمان‌سازی ما در دبیرخانه برای آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی به موقع فرایند روزآمدسازی نقشه در حال تلاش هستند؛ گفت: ما در فرهنگستان علوم به عنوان یک هاب در جمع‌بندی از تمام مطالعات انجام شده کشور در سند روزآمد شده نقشه جامع علمی در کشور، استفاده می نماییم. از این رو، الان نزدیک به ۱۶ دستگاه اجرایی و به همین تعداد دانشگاه و مراکز تحقیقاتی دارند با ما همکاری می‌کنند و امیدواریم تا آخر دی‌ماه این کار را به نقطه‌ای برسانیم که جلسات کمیسیون‌های تلفیق آن در فرهنگستان برگزار شود. این جلسات با حضور اعضای پیوسته و وابسته فرهنگستان علوم و فرهنگستان علوم پزشکی و دستگاههای متولی و دانشگاه‌ها برگزار خواهد شد. و پیش‌بینی کرده‌ایم که با همکاری نمایندگان دستگاه‌های مختلف، این کار تا پایان اسفند نهایی شود.

در ادامه این نشست، مهدی الیاسی، معاون سیاستگذاری و توسعه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری ضمن اشاره به مطالعات این معاونت درخصوص شناسایی اولویت‌های علم و فناوری ایران در نسخه روزآمد نقشه جامع علمی کشور، گفت: این گزارش پژوهشی براساس مطالعات اسنادی و احصاء چالش‌های این حوزه از منظر تمامی اسناد بالادستی کشور و بیش از ۲۳ گزارش و تحقیق بین‌المللی تهیه و تدوین شده است. در ادامه این مطالعات را در قالب برنامه ملی آینده نگاری به شیوه دلفی هم به طور موازی پیگیری کرده‌ایم تا ان‌شاءالله خروجی این تحقیق به گزارش اسناد بین‌المللی اضافه ‌شود و سعی داریم تعداد زیادی از خبرگان علمی و فناوری درگیر این مطالعه شوند تا بتوانیم از نظرات کارشناسی در این بخش از پروژه روزآمدسازی نقشه بهره‌مند شویم. و سپس گزارشی مبسوط از این مطالعات ارائه نمود.

در ادامه اعضای حاضر در نشست سوالاتی در خصوص موارد مطروحه بیان کردند و مقرر گردید در جلسه بعدی موضوع اولویت‌های علم وفناوری با رویکرد تحلیل پاتنت‌های بین المللی در دستور کار شورا قرار گیرد.

در این جلسه علاوه بر نمایندگان گروه‌های علمی فرهنگستان علوم، روسا و مدیران و نمایندگانی از شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری، مرکز تحول و پیشرفت ریاست جمهوری، وزارت آموزش و پرورش، شورای عالی آموزش و پرورش، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت و آموزش پزشکی، سازمان تعاملات علمی بین المللی، بنیاد ملی علم، بنیاد ملی نخبگان، فرهنگستان علوم پژشکی و روسای دانشگاه‌های امیرکبیر، شهید بهشتی، الزهرا، علامه طباطبایی، فرهنگیان وغیره حضور داشتند.

انتهای پیام/