به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ اخیرا ویدئویی منتشر شده است که در آن در شهر توکیو یک ربات مبتنی بر هوش مصنوعی در کنار مردی است که به پشت دراز کشیده است. ربات خم میشود و به آرامی دستی را روی زانو و دست دیگرش را روی شانه او میگذارد و او را به پهلوی خود میغلتاند. این روشی است که برای تعویض پوشک یا جلوگیری از زخم بستر در افراد مسن استفاده میشود.
ربات انساننمای ۱۵۰ کیلوگرمی با هوش مصنوعی به نام AIREC یک نمونه اولیه مراقب آینده برای جمعیت به سرعت در حال پیر شدن ژاپن و کمبود شدید کارکنان مراقبت از سالمندان است.
«شیگکی سوگانو»، استاد دانشگاه واسهدا که تحقیقات AIREC را با بودجه دولتی رهبری میکند، میگوید: با توجه به جامعه بسیار پیشرفتهای که در حال پیری است و تولد رو به کاهش است، به حمایت رباتها برای مراقبت پزشکی و سالمندان و در زندگی روزمره خود نیاز خواهیم داشت.
«تاکاشی میاموتو»، مدیر «زنکوکای»، یک شرکت فعال در زمینه مراقبت از سالمندان، میگوید: ما به سختی سر خود را بالای آب نگه میداریم و در ۱۰ الی ۱۵ سال آینده، وضعیت کاملاً تیره و تار خواهد بود. از این رو، فناوری بهترین فرصت ما برای جلوگیری از این معضل بزرگ است.
زنکوکای فعالانه از فناوریهای جدید استقبال کرده است، اما استفاده از رباتها تاکنون محدود بوده است. به طور مثال، در یکی از مراکز در توکیو، یک ربات به اندازه عروسک با چشم حشره با خواندن آهنگهای پاپ و هدایت ساکنان در تمرینهای کششی ساده به پرستار کمک میکند، ولی مراقبان انسانی بیشتر به کارهای فوری دیگر تمایل داشتند.
یکی از کاربردیترین موارد استفاده فناوریهای مراقبت پرستاری در حال حاضر این است که حسگرهای خواب در زیر تشکهای کاربران قرار میگیرند تا شرایط خواب آنها را کنترل کنند و از افتادن آنها در شب جلوگیری کنند.
سوگانو میگوید: اگرچه رباتهای انساننما مانند «اوپتیموس» تسلا برای آینده نزدیکتر در حال توسعه هستند، رباتهایی که میتوانند به طور ایمن با انسان تعامل فیزیکی داشته باشند، به دقت و هوش سطح بالاتری نیاز دارند.
سوگانو، که همچنین رئیس انجمن رباتیک ژاپن است، میگوید: رباتهای انساننما در سراسر جهان در حال توسعه هستند. اما به ندرت با انسان تماس مستقیم دارند. آنها فقط کارهای خانه یا برخی از وظایف را در کف کارخانه انجام میدهند. هنگامی که بحث به ارتباط مستقیم با انسان کشیده میشود، مسائلی مانند ایمنی و نحوه هماهنگ کردن حرکات ربات با بهار هر فرد به وجود میآید.
ربات AIREC سوگانو قادر است به فرد کمک کند تا بنشیند یا جوراب بپوشد، تخممرغهای همزده بپزد، لباسهای شسته شده را تا کند و برخی کارهای مفید دیگر در خانه انجام دهد. اما سوگانو انتظار ندارد AIREC تا حدود سال ۲۰۳۰ و با قیمت گزافی که در ابتدا کمتر از ۱۰ میلیون ین نباشد، برای استفاده در مراکز مراقبت پرستاری و پزشکی آماده باشد.
«تاکاکی ایتو»، یک کارمند مراقبت در یک مرکز زنکوکای است که محتاطانه نسبت به آینده پرستاری رباتیک خوشبین است. او میگوید: اگر ما رباتهای مجهز به هوش مصنوعی داشته باشیم که بتوانند شرایط زندگی و ویژگیهای شخصی هر گیرنده مراقبت را درک کنند، ممکن است آیندهای برای آنها وجود داشته باشد که مستقیماً مراقبتهای پرستاری را ارائه کنند.
او میافزاید: اما من فکر نمیکنم رباتها بتوانند همه چیز را در مورد مراقبتهای پرستاری درک کنند. رباتها و انسانها با هم کار میکنند تا مراقبتهای پرستاری را بهبود بخشند، آینده ای است که من به آن امیدوار هستم.
جزئیاتی از مشکل بزرگ ژاپن
ژاپن با کاهش نرخ زاد و ولد، کاهش جمعیت در سن کار و سیاستهای محدود کننده مهاجرت، پیشرفتهترین جامعه سالخورده جهان است. مسنترین جمعیت جهان بر اساس نسبت افراد بالای ۶۵ سال و وضعیت اقتصادهای بزرگ اندازهگیری میشود. ژاپن از نظر سالمندی در سایر نقاط جهان پیشتاز است و از هر ۱۰ نفر سه نفر ۶۵ سال یا بالاتر دارند.
نسل «بیبی بومر» ژاپن، قشری از جامعه است که در اثر افزایش تولد کودکان پس از جنگ از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۴۹ ایجاد شد. این نسل همگی تا پایان سال ۲۰۲۴ به حداقل ۷۵ سالگی رسیدند و و به گروه سنی به نام «سالمندان در مراحل پایانی» پیوستند. همین امر کمبود شدید کارکنان مراقبت از سالمندان را تشدید کرده است.
دادههای اخیر وزارت بهداشت ژاپن نشان داد که تعداد نوزادان متولد شده در سال ۲۰۲۴ برای نهمین سال متوالی با پنچ درصد کاهش به ۷۳۰ هزار و ۹۸۸ نفر رسیده است. در همین حال، بخش پرستاری برای پر کردن مشاغل با مشکل مواجه است.
طبق دادههای دولت این کشور در ماه دسامبر، تنها یک متقاضی برای هر ۴/۲۵ شغل موجود داشت که بسیار بدتر از نسبت کلی شغل به متقاضیان کشور ۱/۲۲ است.
از آنجایی که دولت به دنبال کمک به پر کردن این شکاف در خارج از کشور است، تعداد کارگران خارجی در این بخش در طول سالها افزایش یافته است، اما باز هم این تعداد بسیار کم است. به طور مثال تعداد کارگران خارجی در ژاپن در سال ۲۰۲۳ به ۵۷ هزار نفر رسید که این تعداد کمتر از سه درصد از کل نیروی کار در این زمینه است.
خیزش ژاپن در عرصه رباتهای پرستار
ژاپن بیش از ۲ دهه است که در حال توسعه رباتهایی برای مراقبت از افراد مسن بوده است و سرمایهگذاری دولتی و خصوصی از دهه ۲۰۱۰ به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
دولت ملی تا سال ۲۰۱۸ به تنهایی بیش از ۳۰۰ میلیون دلار برای تحقیق و توسعه چنین دستگاههایی هزینه کرده بود. در نگاه اول، دلیل این خیزش برای رباتیک کردن مراقبت ممکن است واضح به نظر برسد. تقریباً هر مقاله خبری، ارائه یا مقاله آکادمیک در این زمینه با مجموعه ای از حقایق و ارقام اضطرابآور در مورد جمعیت سالخورده ژاپن مقدمه میشود: نرخ زاد و ولد کمتر از سطح استاندارد است، جمعیت شروع به کاهش کرده است و اگرچه در سال ۲۰۰۰ به ازای هر فرد بالای ۶۵ سال حدود چهار بزرگسال در سن کار وجود داشت، تا سال ۲۰۵۰ این ۲ گروه تقریباً برابر خواهند بود.
این کشور تخصص گستردهای در رباتیک صنعتی دارد و برای دههها در تحقیقات رباتهای انساننما پیشتاز جهان بود. در عین حال، به نظر میرسد بسیاری از مردم ژاپن – حداقل در ظاهر – از ایده تعامل با رباتها در زندگی روزمره استقبال میکنند. مفسران اغلب به توضیحات مذهبی و فرهنگی فرضی برای این قرابت ظاهری اشاره میکنند – به ویژه، یک جهانبینی آنیمیستی وجود دارد که مردم را تشویق میکند تا رباتها را دارای نوعی روحیه خاص خود بدانند و از آنها در انیمیشنها بسیار استفاده میکنند و شخصیتهای آنها را بسیار خوب جلوه میدهند.
همانطور که گفته شد، تعداد سالمندانی که به مراقبت نیاز دارند به سرعت در حال افزایش است. همچنین هزینه مراقبت از آنها نیز افزایش مییابد. در عین حال، انتظار میرود که کمبود شدید کارگران مراقبتی در دهه آینده بسیار بدتر شود. تردیدی وجود ندارد که بسیاری از مردم ژاپن رباتها را راهی برای جایگزین کردن کارگران آن هم بدون پرداخت دستمزدهای بالا و همچنین روشی برای مواجهه با مشکلات مربوط به واردات نیروی کار ارزان مهاجر میدانند و این در حالی است که دولت محافظهکار ژاپن همواره سعی کرده واردات نیروی کار به این کشور را محدود کند.
رباتهای مراقبت در اشکال و اندازههای مختلفی تولید میشوند. برخی از آنها برای مراقبت فیزیکی هستند، از جمله ماشینهایی که میتوانند به بلند کردن افراد مسن کمک کنند و بر تحرک و ورزش و به طور کلی فعالیت بدنی آنها نظارت داشته باشد، به آنها غذا دهد، به آنها کمک کند تا حمام کنند یا توالت بروند.
هدف برخی دیگر جلب مشارکت اجتماعی و عاطفی افراد مسن به منظور مدیریت، کاهش و حتی پیشگیری از زوال شناختی است. آنها همچنین ممکن است همراهی و درمان را برای افراد مسن تنها ارائه دهند، افرادی را که شرایط مرتبط با زوال عقل دارند مدیریت آنها را برای کارکنان مراقبت آسانتر کنند و تعداد مراقبان مورد نیاز برای مراقبت روزانه را کاهش دهند. البته که خرید یا اجاره این رباتها گران است و تا کنون بیشتر آنها به سمت مراکز مراقبت مسکونی عرضه شدهاند.
و اما تحقیقات چیز دیگری نشان میدهد
به گزارش وبسایت خبری «امآیتی تکنولوژی ریویو»، شواهد روزافزونی وجود دارد که نشان میدهد که رباتها به جای اینکه دستگیر پرستاران باشند، کار بیشتری روی دستشان میگذارد.
شرکتهای رباتیک و سیاستگذاران حامی این ایده را ترویج کردهاند که رباتهای مراقبت بار را از دوش کارکنان مراقبتهای انسانی برمیدارند و به صنعت جدید صادراتی بزرگ برای تولیدکنندگان ژاپنی تبدیل میشوند. حتی چندین کتاب نیز توسط دانشمندان ژاپنی منتشر شده است که در آن یک باور اصلی وجود دارد: رباتها ژاپن را نجات خواهند داد.
البته واقعیت پیچیدهتر است و محبوبیت رباتها در میان مردم ژاپن تا حد زیادی به دههها تبلیغ بیامان توسط دولت، رسانهها و صنعت وابسته است. پذیرش ایده رباتها یک چیز است. تمایل به تعامل با آنها در زندگی واقعی چیز دیگری است. علاوه براین، تواناییهای زندگی واقعی آنها بسیار عقبتر از انتظارات شکلگرفته از تصویر هیجانانگیزشان است. این حقیقتی ناخوشایند برای علاقهمندان به ربات است که علیرغم تبلیغات، حمایتهای دولتی و کامپیوترها - و دستاوردهای تکنولوژیکی واقعی مهندسان و برنامهنویسان - رباتها واقعاً در هیچ جنبه عمدهای از زندگی روزمره اکثر مردم در ژاپن از جمله مراقبت از سالمندان حضور ندارند.
یک نظرسنجی ملی بزرگ از بیش از ۹ هزار مؤسسه مراقبت از سالمندان در ژاپن نشان داد که در سال ۲۰۱۹، تنها حدود ۱۰ درصد گزارش دادند که هر ربات مراقبتی را معرفی کردهاند، در حالی که یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که از یک نمونه ۴۴۴ نفری که مراقبت در خانه را ارائه کردند، تنها ۲ درصد تجربه کار با یک ربات مراقبت را داشتند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد وقتی رباتها خریداری میشوند، اغلب فقط برای مدت کوتاهی قبل از قفل شدن در کمد استفاده میشوند.
انتهای پیام/
نظر شما