۸ مرداد در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۸ مرداد برابر با ۳۰ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۸ مرداد برابر با ۳۰ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید

۳۱ تیر در تاریخ چه گذشت؟

رویدادها:

۵۷۳ پیش از میلاد - بازسازی بندر صور با هزینه ایران ـ نگاهی به تاریخچه این شهر تاریخی لبنان

مولفان تاریخ عهد باستان تکمیل کار نوسازی بندر صور در فنیقیه (لبنان امروز) با هزینه ایران را اواخر ژوئیه (نیمه تابستان) سال ۵۳۵ پیش از میلاد ذکر کرده اند. این بندر سه هزار ساله و چهارمین شهر بزرگ لبنان امروز در سال ۵۷۳ پیش از میلاد توسط ارتش بخت النصر دوم امپراتور بابل تصرف و ویران شده بود. قدمت ایجاد صور به ۸۵۰ تا ۱۳۰۰ پیش از میلاد می رسد (تلفظ یونانی آن «تور» به معنای «صخره میان دریا» است که انگلیسی زبانها آن را «تایر» و فرانسوی زبانها «تیر» تلفظ می کنند). بندر صور (الصور) تا اواخر جنگ جهانی اول و تاسیس کشور لبنان توسط دولت فرانسه، از مناطق سوریه بزرگتر بود. بندر صور ۱۳ سال در برابر ارتش بخت النصر مقاومت کرده و در محاصره این ارتش بود که پس از سقوط، به دستور امپراتور بابل ویران شده بود. کوروش بزرگ در سال ۵۳۹ پیش از میلاد و پس از تصرف بابل و انهدام این امپراتوری، دستور داد که همه خرابی های وارده توسط حاکمان قبلی بابل به هر نقطه ای مرمت شوند و هزینه تمامی آنها از خزانه امپراتوری ایران پرداخت شود.

به نوشته مورخان کارشناس جهان باستان، کوروش روی نوسازی صور، صیدا و اورشلیم (قدس) که به ایران تعلق گرفته بودند تاکید بیشتری کرده بود زیرا که «صور» مرکز تجارت منطقه مدیترانه و مادر سرزمین کارتاژ (تونس و لیبی امروز) بود که مهاجران صور آنجا را ساخته و با کشتی های خود تا اسپانیا پیش رفته بودند. بندر صور از آن پس به مدت دو قرن از پایگاههای دریایی ایران در مدیترانه بود. به علاوه، ایرانیان در آنجا کارگاههای ریسندگی و بافندگی دایر کرده بودند.

«صور» در سال ۳۳۲ پیش از میلاد، با این که پادگان ایرانی آن بیش از چند هزار سرباز نداشت در برابر حمله اسکندر مقاومت جانانه کرده بود ولی سرانجام پس از هفت ماه محاصره تصرف و قربانی انتقام اسکندر قرارگرفته بود و بار دگر ویران شده بود. به دستور اسکندر، سی هزار تن از مردم صور کشته شدند. صور در سال ۶۴ پیش از میلاد به دست رومیان افتاد و تا سال ۶۳۴ میلادی دهها بار میان دو امپراتوری ایران و روم دست به دست شد و سرانجام در نیمه قرن هفتم میلادی بدون مقاومت، تسلیم سپاه اسلام شد که از حجاز به آنجا رفته بود.

مردم صور پس از تصرف منطقه (جنوب لبنان امروز) توسط فاطمیون مصر، شیعه شدند. این بندر مهم در اوایل هزاره دوم میلادی به تصرف صلیبیون درآمد و نزدیک به ۱۸۰ سال حکومت لاتین داشت. بعدا به دست حکومت مصر افتاد (که سوریه جزیی از آن بود) و سپس به عثمانی انتقال یافت. دولت صفویه ایران که شیعه اثنی عشری را مذهب رسمی کشور اعلام کرده بود شماری از روحانیون شیعه را از جنوب لبنان و از جمله صور به ایران دعوت کرد و از آن پس رابطه ای تنگا تنگ میان ایران و جنوب لبنان برقرار بوده است. شاه اسماعیل صفوی نقشه ائتلاف شیعیان جهان را کشیده بود که تا قرنها به قوت خود باقی بود. از زمان درگیری اعراب و اسراییل در نیمه قرن بیستم، منطقه صور تاکنون چندبار مورد حمله نظامی اسراییلی ها واقع شده و آسیب دیده است.

کوروش بزرگ ـ نقشه امپراتوری ایران ـ سیلندر متن حقوق بشر (اعلامیه کوروش)

۱۷۹۳ - تأسیس شهر «تورنتو» کانادا

سی ام جولای سالروز ایجاد «تورنتو» بزرگترین شهر کاناداست که در زمان تأسیس در سال ۱۷۹۳ «یورک» نامگذاری شده بود و از سال ۱۸۳۴ به «تورنتو» تغییر نام داد. این شهر که تا مرز ایالات متحده، فاصله زیاد ندارد از شهرهای ایالت «انتاریو» کنفدراسیون کاناداست که در خود دهها هزار ایرانی را جای داده است. تورنتو (تلفظ محلی تورانتو) توسط «جان سیم کو» بنا شد.

۱۸۹۱ - مدیریت خوب از دیدگاه خواجه نظام الملک طوسی و اندرزهای او به سران کشورها

ترجمه کتاب سیاستنامه (سیّر الملوک) تألیف خواجه نظام الملک (ابوعلی حسن طوسی) در ژوئیه ۱۸۹۱ میلادی به زبان فرانسه در پاریس انتشار یافت.

خواجه که سی سال وزیر بود و تمامی عمر خود پس از تحصیلات مرسوم آن زمان را در امور اداری دولت گذرانده بود این کتاب را ظاهرا سال آخر عمر خود تکمیل کرده بود. خواجه که بنیادگذار دانشکده های موسوم به «نظامیه» هم هست دوم نوامبر سال ۱۰۹۲ میلادی در سر راه خود به بغداد، در نزدیکی کرمانشاه به دست یکی از فدائیان (پیروان حسن صباح) به قتل رسید.

خواجه طوسی که در نیشابور مدفون است سیاستنامه را عمدتا خطاب به سران کشورها نوشته و در آن به آنان اندرز داده است. سبک نگارش وی تفاوتی با سبکهای پیشرفته امروز ندارد. به این ترتیب که اصل اندرز خود را در پاراگراف اول بیان داشته و در اثبات آن متوسل به روایات و حکایات و امثله شده است که با این که حکایات به نظر؛ تاریخی می رسند، ولی مفسران این کتاب ، آنها را در حد داستان می دانند.

خواجه هریک از فصول کتاب خود را به یک اندرز اداری (سیاسی) اختصاص داده از جمله لزوم دادن وقت ملاقات از جانب یک مدیر ارشد به متقاضیان - بدون تبعیض، و شنیدن درد دل آنان «بدون واسطه»، و در ملاقات عمومی (به اصطلاح آن زمان: بار عام) به یک چشم نگاه کردن حاضران.

در فصلی دیگر، خواجه به سران و مدیران تراز اول- و عمدتا رئیس کشور- اخطارگونه گوشزد کرده است که در انتخاب معاشران و نزدیکان خود (به اصطلاح آن زمان: ندیمان) نهایت دقت را به عمل آورند که از این موقع (منزلت) خود سوء استفاده نکنند و درهرحال، ندیمان رئیس کشور نباید از مقامات دولتی باشند که گستاخ خواهند شد و اجحاف خواهند کرد.

فصول دیگر درباره عجله نکردن در تصمیم گیری های مهم، رعایت نظم و نسق، نگماردن یک فرد ـ در یک زمان برای انجام دو کار، لزوم تشویق و تنبیه کارکنان، داشتن دستگاه جمع آوری خبر از مشکلات و نظرات مردم که خواجه از آنها به عنوان «جاسوسان» نام برده که می توانند به لباس درویش، سیاح و بازرگان درآیند و به جمع آوری اطلاعات دست بزنند به منظور حل مسائل، پیش از آن که مسائل بزرگ و لاینحل شوند.

خواجه شدیداً ضد بیگاری و کارمفت کشیدن از مردم است و تأکید بر منصف و عادل بودن مدیر ارشد و رئیس کشور دارد و توصیه به مشورت با اهل اطلاع و خبرگان در زمینه حل مسائل می‌کند.

خواجه در موارد متعدد توصیه به استفاده بهینه از مهارت «تجربه آموختگان» و از دست ندادن آنان دارد که ثروت ملی بزرگی هستند. خواجه توصیه های متعدد در انتخاب و چگونگی قضات و سپاهیان کرده است از جمله تهیه بهترین و تازه ترین اسلحه برای ارتش و توجه خاص به صنایع نظامی و ....

۱۹۳۰ - با شکست ۴-۲ تیم ملی فوتبال آرژانتین در مقابل اروگوئه پرونده اولین جام جهانی فوتبال با قهرمانی میزبان بسته شد.

پوستر مسابقات اولین دوره جام جهانی

۱۹۳۷ - سقوط پکن

در این روز در سال ۱۹۳۷ ارتش امپراتوری ژاپن که به چین تجاوز کرده بود لشکر ۳۷ پیاده چین را که از پل «مارکوپولو» دفاع می کرد در هم شکست و در پی آن شهر پکن سقوط کرد.

۱۹۴۵ - ماجرای غرق شدن رزمناو ایندیاپولیس

سی ام جولای ۱۹۴۵ و یک هفته پیش از بمباران اتمی هیروشیما، یک زیردریایی ژاپنی که فرماندهی آن را موچیتسوکا هاشیموتو بر عهده داشت در آبهای دریای فیلیپین رزمناو سنگین آمریکایی ایندیاناپولیس را با پرتاب دو اژدر غرق کرد. در این رویداد ۸۸۳ تن از افسران و ملوانان ناو آمریکایی کشته شدند، ولی «چارلز باتلر مکوی» فرمانده کشتی زنده ماند. بسیاری از خدمه ایندیاناپولیس که روزگاری هم فلگ شیپ (کشتی فرماندهی) ناوگان پنجم آمریکا بود توسط کوسه های دریا خورده شده بودند زیرا تا رسیدن واحدهای نجات، پنج روز در آبهای پر از کوسه، گرسنه و تشنه و بعضا مجروح سرگردان بودند. ایندیاناپولیس ۱۶ جولای ۱۹۴۵ بمب های اتمی را که قرار بود بر هیروشیما و ناگاساکی فرو افکنده شوند به نام یک محموله فوق سری و فوری از پایگاه دریایی سانفرانسیسکو تحویل گرفته و به پایگاه بمب افکنهای مربوط در جزیره تینیان واقع در اقیانوس آرام جنوبی تحویل داده بود که در بازگشت از این ماموریت گرفتار زیر دریایی «آی ـ ۵۸» ژاپن شده بود.

رزمناو ایندیاناپولیس در جولای ۱۹۴۵

ژاپن ماه بعد، پس از اصابت دو بمب اتمی تسلیم شد و چند ماه بعد از آن زیردریایی «آی ـ ۵۸» را اوراق کردند. مکوی فرمانده ایندیاناپولیس پس از درمان زخمهایش در بیمارستان به دادگاه نظامی تسلیم شد که چرا با حرکت زیگزاگ، کشتی را نجات نداده بود که موچیتسوکا فرمانده زیردریایی ژاپنی با شهادت خود در دادگاه اورا نجات داد. موچیتسوکا در دادگاه گفت که حتی اگر ایندیاناپولیس زیگزاگ کرده بود غرق می شد و دادگاه با این شهادت، فرمانده کشتی را تنها به اخراج از نیروی دریایی محکوم کرد. ولی، با این مجازات سبک، مکوی آسوده گذارده نشد. خانواده های خدمه مقتول ناو آنقدر به او تلفن کردند و نامه نوشتند و وی را مسئول مرگ فرزندان خود خواندند که مکوی خسته شد و خودکشی کرد.

۱۹۴۹ - سالروز تاسیس آژانس جهانی انرژی اتمی

۲۹ ژوئیه سالروز ایجاد آژانس جهانی انرژی اتمی است. دولت آمریکا از سال ۱۹۴۹ و پس از اتمی شدن شوروی به فکر ایجاد چنین سازمانی افتاده بود تا همه کشورها به سلاح اتمی مجهز نشوند. این فکر در سال ۱۹۵۳ هنگامی جدی تر شد که شوروی دارای بمب هیدرژنی شد و ژنرال آیزنهاور رئیس جمهور وقت آمریکا موضوع کنترل انرژی اتمی و ایجاد آژانسی در چارچوب سازمان ملل را مطرح ساخت تا کار نظارت بر استفاده مسالمت آمیز از انرژی اتمی را به دست داشته باشد و این آژانس ۲۹ جولای ۱۹۵۷ تاسیس شد که مقر آن در شهر وین قرار دارد. برغم تاسیس این آژانس، تاکنون شمار دیگری از کشورها اتمی شده‌اند.

۱۹۸۶ - کودتای ژنرال حمادی تکریتی در بغداد

پس از استقرار حکومت بعثی عراق توسط حسن البکر، ژنرال حمادی تکریتی در چنین روزی از سال ۱۹۶۸ میلادی به‌منظور در هم شکستن این کودتا به بغداد حمله و این شهر را محاصره کرد.

ژنرال حمادی تکریتی بغداد را محاصره نمود اما حسن البکر با صدور اعلامیه‏ای از رادیو بغداد، مردم را از محاصره شهر آگاه کرد و کودتا خنثی شد. به‌دنبال این حادثه، کابینه مخل شد و دولت جدید حسن البکر شامل حردان تکریتی نخست‌وزیر و وزیر دفاع و صدام حسین تکریتی معاون دبیر کل حزب بعث عراق و دیگر وزرا تشکیل شد.

پس از روی کار آمدن ژنرال عبدالرحمن محمد عارف در عراق در سال ۱۹۶۶م وی برای آرام کردن شورش کردهای شمال این کشور، مذاکراتی با آنان به انجام رساند و سرانجام در همان سال، تسهیلات ویژه‏ای را برای کردهای عراق در نظر گرفت. این عمل که عقب‏نشینی آشکار عارف در برابر کردهای شورشی بود، توانست موقتاً آرامش را در تمام نواحی کردنشین شمال عراق ایجاد کند.

با این حال، عارف به‏خاطر امتیازاتی که در طرح خود به شورشیان کرد داده بود، به‏شدت موجبات خشم حزب بعث عراق را که بزرگ‏ترین تشکیلات سیاسی این کشور محسوب می‏شد فراهم آورد. به‏همین سبب دو سال بعد در هفدهم ژوئیه‏ ۱۹۶۸م، ژنرال احمد حسن البکر معاون رئیس‏جمهور عراق، کودتایی بر ضد دولت عبدالرحمن عارف را فرماندهی کرد و با این کودتا، عبدالرحمن عارف، رئیس‏جمهور عراق از کار برکنار شد. عارف که در طول حکومت خود، همواره مورد خشم و غضب حزب بعث بود، پس از کودتا از کلیه‏ مناصب خود برکنار و به ترکیه تبعید شد.

این کودتای نظامی سرآغاز حکومت استبدادی حزب بعث بر عراق بود که ۳۵ سال بر تمامی جان و مال مردم این کشور، استیلا یافت. این کودتا در حالی انجام شد که عبدالرحمن خود عضو حزب بعث بود ولی رهبران حزب خواستار افراط بیش‏تری در کارها بودند. پس از کودتا، احمد حسن البکر، رهبر کودتاچیان، توسط شورایی به‏نام شورای انقلاب، قدرت را به دست گرفت و اختناق و سرکوب شدیدی در کشور ایجاد نمود.

زادروزها

۱۸۱۸ - زادروز امیلی برونته نویسنده و شاعر انگلیسی، خالق رمان بلندی‌های بادگیر

۱۸۶۳ - زادروز هنری فورد بنیان‌گذار شرکت خودروسازی فورد، مخترع خط تولید صنعتی

۱۹۴۷ - زادروز آرنولد شوارتزنگر بازیگر و بدن‌ساز اتریشی-آمریکایی، سیاست‌مدار، فرماندار سابق ایالت کالیفرنیا
۱۹۷۰ - زادروز کریستوفر نولان کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده فیلم انگلیسی-آمریکایی، برنده جایزه اسکار

۱۹۷۴ - زادروز هیلاری سوانک بازیگر و تهیه‌کننده آمریکایی، برنده دو جایزه اسکار
۱۳۵۰ - زادروز پوپک گلدره، هنرپیشه‌ ایرانی.

۱۳۵۱ - زادروز شهرام شکوهی، خواننده ، آهنگساز و ترانه سرای اهل ایران
۱۳۵۸ - زادروز محسن چاووشی، خواننده، آهنگساز، ترانه سرا، نوازنده و تنظیم کننده‌ی اهل ایران

۱۳۵۹ - زادروز رحمان احمدی، بازیکن فوتبال اهل ایران

درگذشت‌ها

۱۰۷۳ - شاه سلیمان صفوی، هشتمین پادشاه صفوی.
۱۸۱۱ - درگذشت میگل ایدالگو ی کوستییا کشیش، از رهبران جنگ استقلال مکزیک

۱۸۹۸ - درگذشت اتو فون بیسمارک دوک لاونبورگ و نخستین صدراعظم تاریخ آلمان
۱۹۱۲ - درگذشت امپراتور میجی صد و بیست و دومین امپراتور ژاپن

۱۹۹۶ - درگذشت کلودت کولبرت اولین بازیگر زن فرانسوی برنده جایزه اسکار
۲۰۰۷ - درگذشت اینگمار برگمان کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس و تهیه کننده سوئدی

۲۰۰۷ - درگذشت میکل‌آنجلو آنتونیونی فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان ایتالیایی
۱۳۷۶ - درگذشت بائو دای آخرین پادشاه ویتنام.

۱۳۸۶ - درگذشت آیت‌الله علی مشکینی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و امام جمعه دائم قم.

انتهای پیام /

کد خبر: 1148974

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =