گروه اجتماعی ایسکانیوز - مفهوم شکاف میان نسلها به تفاوتهایی گفته میشود که نسبتا پایدار هستند، اصلیترین صورت شکاف در جامعه ایران شکاف میان نسلهاست که از گذار بین جامعه سنتی به مدرن اتفاق افتاده است.
جوانان نسلی موسوم به نسل z نگرش متفاوتی نسبت به پدر و مادر و هم نسلیهای آنها دارند که اختلافات ارزش و هنجار به دنبال آن پیش آمده است.
زنگ خطر فرهنگی مدتهاست به صدا درآمده
یکی از موضوعاتی که باعث میشود شکاف میان نسلها تبدیل به بحران شود، موضوع تربیت تحت رسانههای جمعی است که خانوادهها در کنترل و تبیین این موضوع موفق نبوده و گاها باعث دور شدن بسیار جوانان از فضای خانواده شدهاند.
این نسل، اولین نسلی بودند که در عصر دیجیتال متولد شدهاند و دسترسی به حجم بسیار زیاد و کنترل نشده اطلاعات مختلف گاها باعث اضطرابها و مشکلات روانشناختی عدیده شده است.
یکی از مشکلاتی که وجود دارد، هم سطح نبودن دانش خانوادهها با نیازهای نوجوانها و جوانان است.
نوجوانان که با سوالها و شبههها و بارش شدید اطلاعات در رسانههای مختلف رو به رو هستند، باید مرجعی برای پاسخگویی داشته باشند اما متاسفانه هیچ برنامهای برای آنها آماده نشده است.
نوجوانان و جوانان بسیار از این موضوع شاکی هستند که خانوادهها بسیار تحت فشار و کنترل قرارشان میدهند و فضای خانه و خانواده را سخت و تاریک میکنند.
اما مشکل چیست؟
متاسفانه بسیاری از خانوادهها درک درستی از تفکر و نیاز فرزندشان ندارند و میخواهند با زور و کنترل شدید آنها را از خطرات دور کنند ولی باعث دور شدن فرزندشان از خانواده میشوند.
مفهوم شکاف میان نسلها زمانی اتفاق میافتد که اصطلاحا میگویند افراد حرف یک دیگر را نمیفهمند.
این موضوع به نیازهای تربیتی هر نسل باز میگردد و ارزشهایی که در آن زمان مورد توجه بوده است ولی الان یا کم رنگ شده یا از میان رفتهاند ولی هنوز خانوادهها پایبند هستند اما فرزندشان درک درستی از آن ندارد. حال با این مشکلات چه باید کرد؟ راهکار چیست؟
با فرزندتان صحبت کنید
بعضی خانوادهها در طول روز کمترین کلمات را رد و بدل میکنند، گاها پدر و مادری که اصلا نمیدانند فرزند یا فرزندانشان کلاس چندم هستند یا چه رشتهای تحصیل میکنند.
زمانی از روز را به گفت و گوبپردازید. از او سوال کنید چه علایقی دارد و به موضوعاتی اهمیت میدهد و اصلا هدفی برای آینده دارد؟
هرچقدر فضای صمیمیتر ایجاد کنید روند بهبود روابط بین خانواده و فرزند سریعتر پیش می رود.
به او نشان دهید مهم است
نوجوانان و جوانان شدیدا نیاز به دیده شدن، حس شکوفایی و احساس بزرگ منشی دارند و برای آنها مهم است که فعالیتهایشان ارزشمند واقع شود.
چه بهتر که این نیازها در کانون خانوادهها پاسخ داده شوند.
به او نشان دهید مهم است. علایقش برای شما قابل احترام است و نیاز نیست خود را سانسور یا خود را از دید خانواده پنهان کند.
چتر حمایت عاطفی و روانی ایجاد کنید
نوجوانان و جوانانی که از خانه فرار میکنند یا به رفتارهای پرخطر مثل اعتیاد روی میآورند اذعان دارند که از طرف خانواده هیچ مقبولیتی ندارند و بود و نبودشان یکی است.
همیشه اتفاقات اشتباهی رخ میدهد و هیچ انسانی مصون از خطا نیست اما اگر خطا یا اشتباهی از فرزند خود دیدید به او این اطمینان را بدهید ک میتواند آن را بدون نگرانی از طرد شدن با شما در میان بگذارد.
ترس خودافشایی و پیامدهای آن باعث میشود پنهان کاریها شدیدترشده و دیگر راهی برای بازگشت نباشد.
فرزندتان را اگر لازم بود به نحو معقول تنبیه کنید ولی طرد نکنید.
فرزندتان باید بداند که خانواده او پذیرای او هستند و هیچ گاه رضایت به دوری او نمیدهند.
به فرزندتان استقلال بدهید
در دوره نوجوانی یعنی آغازی برای ورود به جامعه نیاز هست که شخص فعالیتهایی را انجام دهد و مسئولیت رفتار و اعمال و بعضا کنشهای اجتماعی را به عهده بگیرد.
این کار را در خانواده انجام دهید. به او مسئولیتی داده و اجازه بدهید با پیامدهای آن مواجه شود.
استقلال رفتاری و عقلانی در خانواده پایهریزی میشود. گاها باید با شکست مواجه شوند تا بیاموزند همیشه اتفاقات و زندگی با میل و انتخاب آنها پیش نمیرود و آماده پذیرش شکستهای جامعه باشند.
شکاف میان نسل دستاورد دوری خانواده و فرزندان است
هرچقدر از فرزندتان دور باشید و به نیازهای او توجه نکنید، هیچ گاه محیط صمیمی نخواهید داشت.
شما باید بدایند فیلم، موسیقی، غذای مورد علاقه، سبک لباس پوشیدن، دوستان صمیمی و نزدیک و از همه مهمتر شکل تفکر فرزندتان چگونه است.
فرزندتان را بشناسید، به او توجه داشته باشید و او را متوجه ارزشمند بودنش کنید.
رسانههای جمعی فضای ذهنی زیادی را اشغال میکنند اما محتوا ندارند و فرزند شما غرق در انبوه دادههای پوچ میشود.
ذهن او را مرتب کرده و با دادههای مفید جایگزین کنید.
به او نشان دهید واقعیت زندگی چیزی فراتر از فضای غی واقعی رسانههاست.
نگذاریم شکاف نسل تبدیل به بحران نسل شود.
*روانشناس و پژوهشگر حوزه خانواده
نظر شما