سرود «ای ایران» شاهنشاهی است؟ / نگاهی به تاریخچه سرودهای ملی + فیلم

سرود ملی یکی از نمادهای ملی هر کشوری است و در مراسم رسمی، یاد بودهای ملی، مسابقات ورزشی و دیگر مناسبت‌های ملی اجرا یا پخش می شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، نخستین سرود ملی ایران مربوط به دوره قاجار است که موسیقی آن توسط موسیو لومر، موسیقی‌دان نظامی فرانسوی اعزامی به ایران در دوره قاجار، تصنیف شده است. این سرود در اصل برای پیانو نوشته شد و یک بار هنگام ورود مظفرالدین شاه قاجار و در حضور وی در پاریس اجرا شد (نام جاویدِ وطن صبح امیدِ وطن).

استقبال جالب جوانان ونزوئلا از رئیسی با سرود ای ایران + فیلم

در دوران محمدرضا شاه پهلوی هم سرود ملی ایران در تمجید و تعریف از شاه بود. در دوران پس انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، سرود ملی جمهوری اسلامی ایران دو بار تغییر داده شد.

سرود رسمی جمهوری اسلامی ایران

اولین سرود ملی جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی با مطلع «شد جمهوری اسلامی به پا / که هم دین دهد هم دنیا به ما…» شروع می‌شد.

تولید این سرود که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۱ به‌عنوان سرود رسمی جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شد، در شرایطی انجام گرفت که تصمیم بر این بود تا اثری خلق شود که ضمن هم‌خوانی با فضای آن سال‌های کشور دربرگیرنده عناصر ملی و میهنی مطابق با موازین جمهوری اسلامی ایران باشد.

بعد از حدود ۱۴ سال از تولید و پخش این سرود بود که شرایط متفاوت شد و تصمیم مسئولان بر این قرار گرفت که این سرود تغییر داده شده و تبدیل به قطعه جدیدی شود که در این سال‌ها می‌شنویم.  تغییری که مرحوم مشفق کاشانی در جلد دوم کتاب «خلوت انس» درباره آن نوشته است: «در سال ۱۳۷۰ که شورای عالی شعر صداوسیما در شبکه دوم تلویزیون زیر نظر فاضل ارجمند دکتر مهدی ارگانی اداره می‌شد، با توجه به اینکه اولین سرود جمهوری اسلامی ایران با آهنگ هنرمند صاحب‌نام محمد بیگلری‌پور و شاعر نام‌آشنا ابوالقاسم حالت، طولانی و برای اجرا در مجامع بین‌المللی مناسب به نظر نمی‌رسید، مقرر شد سرودی دیگر ساخته شود.

از بین تعداد زیادی آهنگ که توسط آهنگ‌سازان مشهور آماده شد، تنها آهنگ استاد فرزانه دکتر ریاحی که اجرای آن ۵۹ ثانیه وقت می‌گیرد مورد تصویب قرار گرفت. سپس از میان ۱۰تا۱۲ شعری که توسط شاعران عضو شورای عالی شعر صدا و سیما براساس ملودی مورد بحث سروده شده بود، سرود ساعد باقری به اتفاق آرا انتخاب و با تغییرات جزئی آماده اجرا شد.

و اما سرود "ای ایران"

برخی به اشتباه گمان می‌کنند که "ای ایران" سرود ملی ایران بوده است که در ادامه درباره تاریخچه این سرود اشاره خواهیم کرد.

سرود «ای ایران» سرودی است که در سال اول پس از انقلاب اسلامی (از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۵۸) بسیار مورد توجه بود و به عنوان سرود ملی ایران خوانده و اجرا می‌شد ولی هیچ گاه بعنوان سرود ملی ایران نامگذاری نشد.

سرود معروف “ای ایران” که به تعبیری شاید بتوان آن را “سرود ملی غیر رسمی ایران” نامید در ۲۷ مهر ماه سال ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی (دانشکدۀ افسری فعلی)و در حضور جمعی از چهره‌های فعال در موسیقی ایران متولد شد.

در واقع، زمانی که نیروهای انگلیسی و دیگر متفقین تهران را اشغال کرده بودند، «حسین گل گلاب» تصنیف سرای معروف، از یکی از خیابان‌های معروف شهر می‌گذرد. او مشاهده می‌کند که بین یک سرباز انگلیسی و یک افسر ایرانی بگو مگو می‌شود و سرباز انگلیسی، کشیده محکمی در گوش افسر ایرانی می‌نوازد. گل گلاب پس از دیدنِ این صحنه، با چشمان اشک آلود به استودیوی «روح الله خالقی» (موسیقی دان) می رود و شروع به گریه می کند.

«غلامحسین بنان» می پرسد ماجرا چیست؟ او ماجرا را تعریف می کند و می گوید: «کار ما به اینجا رسیده که سرباز اجنبی توی گوش نظامی ایرانی بزند!» سپس کاغذ و قلم را بر می دارد و با همان حال، می سراید:

ای ایران ای مرز پرگهر
ای خاکت سرچشمه ی هنر
دور از تو اندیشه بدان
پاینده مانی و جاودان
دشمن! ار تو سنگ خاره ای من آهنم
جان من فدای خاک پاک میهنم...
پیشینه ی سرود ای ایران ای مرز پر گهر

همانجا، خالقی موسیقی آن را می‌نویسد و بنان نیز آن را می خواند و ظرف یک هفته، تصنیف «ای ایران» در یک ارکستر بزرگ اجرا می شود.

از ویژگی‌های این سرود، این است که تک‌تک واژه‌های به کار رفته در سروده، فارسی است و در هیچ‌یک از ابیات آن کلمه‌ای معرب یاغیر فارسی وجود ندارد. سراسر هر سه بند سرود، سرشار از واژه‌های خوش‌تراش فارسی است. زبان پاکیزه‌ای که هیچ واژه بیگانه در آن راه پیدا نکرده است، و با این همه هیچ واژه‌ای نیز در آن مهجور و ناشناخته نیست و دریافت متن را دشوار نمی‌سازد.

گفتنی است؛ تمامی ایرانی‌ها با شنیدن سرود ای ایران حس وطن دوستانه‌ای خواهند داشت. اگر چه این سرود، سرود ملی کشور ایران نیست، اما محبوبیت و معروفیت بالایی دارد. این سرود با الهام از شرایط دوره‌های سخت در ایران ساخته شده است و در واقع سرودی ضداستکباری و ملی بوده و به همین علت در هر دوره‌ای مورد توجه عموم مردم قرار داشته است.

انتهای پیام/

کد خبر: 1185726

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =