به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، روز جهانی معلولان هر سال فرصتی است تا صاحبان صندلی و سیاست‌گذاران مجموعه‌ای از شعارها را از تریبون رسانه‌ها مطرح کنند اما افراد دارای معلولیت خواسته‌های عجیب و دور از ذهنی ندارند و بارها نه تنها در روز معلولان بلکه در تمام طول سال با برگزاری تجمع، نامه‌نگاری و مصاحبه با رسانه‌ها گفته‌اند که خواستار اجرا شدن قانون هستند.

براساس آخرین آماری که رئیس سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده، ۱۱ میلیون معلول در کشور داریم که یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی قرار دارند. ۱۱ میلیونی که هر سال با وجود حوادث بسیار رانندگی بر تعدادشان افزوده می‌شوند و تنها خواسته‌ای که دارند، داشتن حقوق شهروندی است.

سیدمهدی صادقی مدرس دانشگاه و فعال حوزه معلولان معتقد است که اگر قانون حمایت از معلولان به درستی اجرا شود، بخش مهمی از مشکلات معلولان حذف می‌شود. وی درباره دلایل اجرا نشدن درست این قانون به ایسکانیوز گفت: تنها دلیل اجرا نشدن این قانون کمبود بودجه نیست بلکه بسیاری از نهادها ماده قانونی مربوط به اختصاص سه درصد از سهم استخدام به معلولان را هم اجرا نمی‌کنند. درواقع نظارت کافی بر اجرای این قانون وجود ندارد.

فعال حوزه معلولان توضیح داد: ممکن است که بودجه بهزیستی افزایش داشته باشد اما باید درنظر داشت که بهزیستی تنها مسئولیت رسیدگی به وضعیت معلولان را برعهده ندارد و مجموعه‌های دیگری هم از این سیستم خدمات می‌گیرند. بنابراین افزایش بودجه بهزیستی مستقیما در وضعیت معلولان اثرگذار نیست.

وی ادامه داد: برای حل مشکل افراد دارای معلولیت نیازمند تغییرات بنیادین در حوزه خیریه‌ها و انجمن‌ها و بخش دولتی هستیم. یعنی وقتی بودجه کمتری داریم باید موضوعات را اولویت‌بندی کنیم. امروز برخی از افراد دارای معلولیت پشت نوبتی هستند یعنی حتی سهم کوچکی از پرداخت‌ها هم ندارند.

مدرس دانشگاه عنوان کرد: اکثر انجمن‌ها و خیریه‌ها در شهرهای بزرگ قرار دارند و شهرهای کوچک و روستاها از این امکانات بی‌بهره هستند. گاهی برخی افراد از چندین خیریه خدمات می‌گیرند اما درمقابل برخی هم به هیچ امکاناتی دست‌رسی ندارند. درواقع باید فرصت‌های برابری وجود داشته و خیریه‌ها و انجمن‌ها به سیستم اطلاعاتی یکسانی دسترسی داشته باشند تا بتوانند شناسایی کنند که یک فرد از چه مراکزی خدمات می‌گیرد.

مدرس دانشگاه با بیان اینکه خیریه‌ها باید به سمت آموزش‌های مبتنی بر شغل بروند، عنوان کرد: هرچقدر هم افزایش بودجه داشته باشیم، اگر تولیدی وجود نداشته باشد، مشکلات حل نمی‌شود. اگر بتوانیم فرد دارای معلولیت را به حدی از بهره‌وری برسانیم که خود کسب درآمد کند، بیشتر به او کمک کرده‌ایم. اگر بخش خصوصی سازمان یافته‌تر شود و به سمت آموزش مهارت و ایجاد فضای اشتغال برود، مشکلات حوزه معلولان کاهش پیدا خواهد کرد. می‌توان وقف‌ها و نذورات را به سمت ایجاد کارگاه‌های مهارت‌آموزی سوق داد.

وی افزود: به طور کلی توجه ویژه مسئولان به اجرای قانون حمایت از معلولان، فرهنگسازی و یادآوری مسئولیت‌های اجتماعی افراد و سازمان‌های غیردولتی می‌تواند در توانمندسازی معلولان موثر باشد. علاوه بر این مناسب‌سازی و تسهیل در تردد معلولان در اجتماع نقش مهمی در حضور فعال آن‌ها خواهد داشت. مناسب‌سازی باید به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد و حمل و نقل عمومی و اماکن برای حضور افراد دارای معلولیت آماده شوند.

اهمیت تشکیل کارگروهی برای رسیدگی به مشکلات معلولان

رامک حیدری مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی هم بر این باور است که باید ابتدا کارگروهی تشکیل شده و اعضای آن مشکلات حوزه معلولان را ریشه‌یابی کنند. وی در این باره به ایسکانیوز گفت: دولت باید در قدم اول کارگروهی تشکیل دهد چراکه بدون تشکیل این کارگروه، رسیدگی به امور معلولان غیرممکن است. حوزه معلولان مسائل و مشکلات متعددی دارد که به اجرا نشدن قانون حمایت از معلولان این مشکلات روی هم انباشته شده‌اند.

حیدری عنوان کرد: اگر قانون اجرا می‌شد، امروزمی‌توانستیم حول محور آن صحبت کنیم اما امروز با قانون ناقصی که متناسب با شرایط جامعه بروزرسانی نشده و همان تکالیف سابق هم به اجرا نرسیده است، طرف هستیم.

مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی توضیح داد: امروز معلولان مشکلات متعددی مانند مناسب‌سازی نشدن معابر، بیکاری، مشکلات تحصیلی و غیره رو به رو هستند که ناشی از اجرا نشدن قانون است. در کارگروهی که دولت آینده تشکیل می‌دهد باید هر کدام از این مسائل به صورت تخصصی بررسی شوند.

وی ادامه داد: در قدم اول باید پیشهاد پیش‌نویس اصلاح قانون از سوی دولت، به مجلس ارائه شود. قانون فعلی به دلیل نواقصی که دارد، ضمانت اجرایی ندارد. پس از تصویب قانون باید آئین‌نامه‌های اجرایی توسط کمیسیون‌های تخصصی نوشته و به سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها ابلاغ شود. نظارت خوبی هم باید بر اجرای این قانون وجود داشته باشد تا مشکلات پیشین تکرار نشود.

حیدری با تاکید بر اهمیت نظارت بر عملکرد ارگان‌های مسئول بیان کرد: نظارت‌ها باید طوری باشد که اگر هر ارگانی تخطی کرد، جریمه شود و قوه قضائیه آئین دادرسی کاملی برای رسیدگی به تخلفات سازمان‌ها در حوزه معلولان داشته باشد.

ناآگاهی نسبت به قوانین

در این میان بی‌اطلاعی برخی معلولان نسبت به قوانین هم مزید بر علت شده است. بهادر احمدی فعال حوزه معلولان در گفت‌و گو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص اهمیت باور داشتن به توانایی‌های افراد دارای معلولیت گفت: دوری قشر دارای معلولیت از جامعه باعث شده تا شاهد افزایش انزوا در میان این قشر باشیم. این درحالی است که افراد دارای معلولیت توانمندی‌های بسیاری دارند و در برخی موارد تنها نیازمند انگیزه و نیرو محرکه‌ای برای حرکت هستند. خانواده نقش بسیار مهمی در این میان دارد و گاهی ناآگاهی اعضای خانواده به مانعی برای پیشرفت فرد معلول تبدیل می‌شود.

وی افزود: تجربه شخصی من نشان داده که اگر افراد دارای معلولیت در قدم اول به توانمندی‌های خود باور داشته و نسبت به حقوقشان آگاه باشند، می‌توانند رشد کنند و فرد فعالی در جامعه باشند. متاسفانه برخی از افراد دارای معلولیت که تعدادشان هم کم نیست، هنوز از قوانین حمایتی اطلاع ندارند و نمی‌دانند که چه حقوقی دارند. روزگاری من اعتماد به نفس حضور در کلاس‌های دانشگاه را نداشتم اما همراهی دوستانم و باور داشتن به توانمندی خودم، کمک کرد تا ادامه بدهم.

احمدی توضیح داد: ناآگاهی نسبت به قوانین در قشر دارای معلولیت باعث شده تا عملا این افراد مطالبه‌گر هم نباشند. برای مثال برخی از معلولان نمی‌دانند که براساس ماده۹ قانون حمایت از معلولان، افراد دارای معلولیت نیازمند واجد شرایط در سنین مختلف می‏توانند با معرفی سازمان، از آموزش عالی رایگان در واحدهای آموزشی تابعه وزارتخانه‏های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه‌های دولتی و نیز دانشگاه آزاد اسلامی و سایر مراکز آموزش عالی غیردولتی از محل ردیف مربوطه در بودجه سنواتی بهره مند شوند. درست است که بهزیستی در عمل به وظایف کوتاهی می‌کند اما اگر معلولان آگاه به قوانین و مطالبه‌گر باشند، می‌توانند حق خود را طلب کنند.

فعال حوزه معلولان با بیان اینکه در قدم اول باید نگاه معلولان به خودشان تغییر کند تا نگاه جامعه هم متحول شود، ادامه داد: یکی از مواردی که معلولان از آن آگاهی ندارند، وام‌های خوداشتغالی است. افراد تحت پوشش بهزیستی تصور می‌کنند که با دریافت وام، مستمری آن‌ها قطع می‌شود. البته برخی مددکاران هم اطلاعات اشتباه به معلولان می‌دهند و همین باعث می‌شود که معلولان از انجام فعالیت اجتماعی منصرف شوند. این را هم درنظر داشته باشید که پیدا کردن ضامن دشوار است اما با سماجت و پیگیری می‌توان به نتیجه رسید.

به گزارش ایسکانیوز، گره مشکل انزوای افراد دارای معلولیت وقتی باز می‌شود که هم خودشان باور کنند که معلولیت اگرچه یک چالش اما مانع رسیدن به موفقیت نیست و هم از مسئولان مطالبه کنند تا قوانینی که سال‌ها برای تصویب آن‌ها زمان صرف شده است، به درستی اجرا شوند.

انتهای پیام /