به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، در چند هفته اخیر تهدید فعال کردن مکانیسم ماشه توسط برخی کشورهای غربی مجددا مطرح شده است. اما در داخل نظرات مختلف و بعضا متضادی در خصوص این موضوع و آثار بین المللی آن برای ایران وجود دارد. گروهی معتقدند با توجه به بهبود روابط با کشورهای عرب منطقه آثار منفی برجام به حداقل رسیده و کشورهای غربی این تهدید را صرفا با هدف تاثیرگذاری روانی بر جامعه ایران مطرح کرده‌اند. در مقابل، گروه دیگری معتقدند حتی با وجود تداوم سیاست همسایگی دولت سیزدهم و عادی سازی با کشورهای عرب منطقه لازم است که مذاکرات هسته‌ای با کشورهای غربی از سرگرفته شده و تکلیف برجام روشن شود. ایسکانیوز در نظر دارد با هدف بررسی بیشتر این موضوع، در روزهای آتی با طیف‌های مختلف در خصوص احیای برجام مصاحبه کند. در همین رابطه گفتکویی با دکتر «طهمورث غلامی» –کارشناس مسائل بین الملل- از حامیان احیای برجام انجام شد.

این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به سوالی در مورد دلایل مطرح شدن مجدد احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: هدف از طرح فعال کردن مجدد مکانیسم ماشه به عنوان اصلی‌ترین ابزاری که کشورهای غربی در اختیار دارند این است که جمهوری اسلامی ایران را ترغیب، تشویق و یا وادار کنند در مورد موضوعات هسته‌ای تغییراتی ایجاد کند، به میز مذاکره برگردد و شرایط جدیدی را بپذیرد. به اعتقاد وی، هدف اعمال فشار بر ایران برای تغییر مسیر هسته‌ای و تغییر سیاست‌های ایران در مورد احیای برجام است.

کشورهای غرب آسیا در حال تطبیق خود با نظم جهانی چندقطبی جدید هستند

غلامی پیش‌بینی می‌کند که احتمالا در ماه‌های پیش رو کشورهای غربی و اروپایی حرف‌های بیشتری در خصوص فعال سازی مکانیسم ماشه خواهند زد. به باور وی، غرب به دنبال یک برجام اصلاح شده است؛ یعنی حداقل بندهای مربوط به «غروب» طولانی‌تر بشوند و این اصلاحات بتواند کشورهای غربی را به میز مذاکره بازگرداند. از نظر این کارشناس مسائل بین الملل، هرچه به ماه اکتبر نزدیک می‌شویم که موعد پایان محدودیت‌های ایران در حوزه خرید و فروش تسلیحات است، وضعیت برجام متشنج‌تر خواهد شد و باید دید که از دل تنش احتمالی پیش رو توافقی برای سازش به دست خواهد آمد یا خیر.

وی در پاسخ به سوالی در مورد کاهش تاثیرپذیری فضای سیاسی ایران از اخبار بد مرتبط با برجام به دلیل احیای روابط ایران با کشورهای منطقه، ضمن رد این مسئله اظهار کرد: جهش ناگهانی قیمت ارز از اسفند ماه گذشته حاکی از آن است که بازار و سیاست داخلی ایران به این نتیجه رسیده که چشم اندازی برای احیای برجام وجود ندارد و به همین دلیل به استقبال افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش ریال رفتیم. از نظر وی، هر چه بیشتر به سوی این چشم انداز حرکت کنیم که امیدی برای احیای برجام وجود ندارد، باید انتظار افزایش قیمت ارز را داشته باشیم؛ لذا نبود برجام همچنان بر اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود. غلامی پیش بینی کرد که احتمالا با افزایش تنش بین ایران و غرب در ماه‌های خرداد و تیر شاهد تاثیر واقعی نبود برجام خواهیم بود.

وی افزود: برجام در خصوص روابط ایران با همسایگان می‌تواند یک متغیر تاثیرگذار باشد. از نظر این کارشناس مسائل بین الملل، اگر نگرانی کشورهای غربی در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران افزایش یابد، احتمالا همسایه‌های ایران نیز نگران خواهند شد و در صورت بازگشت تحریم‌های بین المللی علیه ایران، کشورهای همسایه نیز به ناچار از تحریم‌ها تبعیت خواهند کرد. وی با بیان اینکه کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عربستان و امارات و حتی مصر از توسعه برنامه هسته‌ای ایران رضایت ندارند، خاطر نشان کرد در صورت تشدید تنش ایران با غرب، روابط با همسایه‌ها نیز رو به سردی خواهد رفت.

از نظر غلامی، روابط ایران با همسایه‌های عرب عضو شورای همکاری خلیج فارس همواره تابعی از روابط ایران با کشورهای غربی و مشخصا با آمریکا بوده است و هر زمانی که سطح روابط ایران و آمریکا کم تنش بوده، روابط با کشورهای عرب هم خوب بوده است اما هرگاه سطح تنش بالا رفته، همسایه‌های ایران نیز به کمپین فشار پیوسته‌اند.

این کارشناس مسائل بین الملل معتقد است در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، همه کشورها طبق ماده 25 منشور سازمان ملل موظف هستند که از تحریم‌های بین المللی تبعیت کنند. به همین دلیل بعید است که در این صورت روابط خوب ایران و کشورهای همسایه تداوم یابد. غلامی در نهایت در خصوص روند حرکت دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی اظهار کرد: بزرگترین و مهمترین مسئله ایران در سیاست خارجی مسئله هسته‌ای بوده که تاثیر مستقیمی بر امنیت کشور داشته است.

وی با اشاره به اینکه اهمیت این مسئله تا جایی است که در مقاطعی موجب طرح گزینه نظامی علیه ایران شده، تصریح کرد: عیار سیاست خارجی هر دولت را باید با این سنجید که چقدر توانسته مسائل سیاست خارجی را مدیریت کرده و آثار منفی آن را کاهش دهد. از نظر این کارشناس مسائل بین الملل با در نظر گرفتن اهمیت موضوع هسته‌ای باید گفت که سیاست خارجی ایران در دو سال اخیر تعطیل بوده و روابط دو جانبه و دیدار با کشورهای همسایه را نمی‌توان ملاک خوبی برای ارزیابی سیاست خارجی قرار داد.

انتهای پیام/