شهرام علیزاده روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در رابطه با دلایل خودکشی و راه‌های پیشگیری گفت: خودکشی مسئله‌ای مهم است که توسط عوامل مختلف فردی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد می‌شود. سالانه بیش از ۷۰۰ هزار مرگ و میر خودکشی در سراسر جهان اتفاق می‌افتد و بیشتر این حوادث در کشورهای با درآمد کم و متوسط است. اگرچه میزان خودکشی در جوامع اسلامی پایین است، اما شواهد نشان می‌دهد که روند خودکشی در ایران رو به افزایش است. تعارضات خانوادگی و مسائل زناشویی مهمترین محرک‌های گزارش شده خودکشی هستند و به دنبال آن مشکلات مالی و عملکرد تحصیلی ضعیف پیش‌بینی کننده‌های مهم خودکشی به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید:
بحران افزایش خودکشی دانشجویان در جهان/ خودکشی چهارمین عامل مرگ جوانان است
وی اظهار کرد: جنبه‌های مهمی مانند ترس و شرم، باورهای منفی جامعه نسبت به بیماری روانی، ترس از قضاوت شدن و انزوای اجتماعی به عنوان موانع مهم کمک گرفتن افراد در معرض خطر خودکشی هستند و آن‌ها را از کمک گرفتن باز می دارد . لازم به ذکر است که تنها حدود ۶۰ درصد از افرادی که اقدام به خودکشی کرده‌اند به دنبال خدمات بهداشت روانی بوده‌اند.
شرم ناشی از انگ اجتماعی مانع مراجعه به روانشناس می‌شود
روانشناس عنوان کرد: یک مانع کلیدی برای استفاده از خدمات سلامت روان در ایران، انگ مرتبط با مشکلات روانی است. این در حالی است که بین سواد سلامت روان و انگ رابطه معکوس وجود دارد، به گونه‌ای که هر چه سواد سلامت روان در جامعه کمتر باشد، انگ در آن جامعه بیشتر است. همچنین عوامل متعددی مانند کمبود آگاهی در مورد سلامت روان در سطح جامعه و نگرش‌ها و باورهای مربوط به خودکشی ممکن است احتمال اقدام فرد برای کمک گرفتن را کاهش دهد. در ایران، استفاده از خدمات سلامت روان به دلیل انگ گسترده بیماری‌های روانی حتی در میان افراد تحصیل کرده با مشکل مواجه است. بنابراین، شرم ناشی از انگ و ترس از برچسب زدن به تشخیص بیماری روانی همچون افسردگی، موانع مهمی برای دریافت کمک هستند.
وی افزود: متاسفانه اقدام کافی برای افزایش دانش و آگاهی در مورد اختلالات روانی وجود ندارد و حتی گاهی اوقات رسانه‌ها باعث افزایش نگرش‌های بسیار منفی نسبت به بیماری‌های روانی و خودکشی می‌شوند.
روانشناس اظهار کرد: مطالعات نشان داده است که بیشتر مردم از طریق رسانه‌ها و به ویژه فیلم‌ها با بیماری‌های روانی آشنا شده‌اند. اولین قدم در کاهش مشکلات بهداشت عمومی مانند خودکشی، آگاهی بخشی در مورد خودکشی با هدف بهبود نگرش نسبت به دریافت خدمات مرتبط با سلامت روان است. ارائه آموزش‌های مناسب می‌توانند به فرد در تقویت روابط حمایتی و بهبود مهارت‌های زندگی کمک کنند و فرد را تشویق کنند تا به دنبال درمان‌های پیشگیرانه باشد.
وی در رابطه با علائم هشداردهنده‌ای که اطرافیان فرد باید نسبت به آن آگاه باشند، توضیح داد: برخی از رفتارها ممکن است نشان دهند که فرد در معرض خطر فوری خودکشی است؛ برای مثال هر گونه صحبت در مورد خودکشی، مرگ یا آسیب رساندن به خود، مانند کاش به دنیا نمی‌آمدم، بهتر است بمیرم نشانه‌هایی است که باید نسبت به آن هوشیار باشیم. یکی دیگر از نشانه‌ها جستجوی روشی یا جستجوی دسترسی به داروها یا اشیاء دیگری است که می‌تواند در اقدام به خودکشی استفاده شود.
علیزاده افزود: احساس درماندگی، ناامیدی و گیر افتادن و باور به اینکه هیچ چیز هرگز بهتر نخواهد شد یا تغییر نخواهد کرد، نشانه‌هایی هستند که اطرافیان می‌توانند در صورت مشاهده برای کمک به فرد وارد عمل شوند. افرادی که به سمت خودکشی می‌روند معمولا احساس بی ارزشی، گناه، شرم و نفرت از خود، احساس سربار بودن دارند. ملاقات یا تماس غیرمعمول یا غیرمنتظره با خانواده و دوستان، خداحافظی با مردم طوری که انگار دیداری در کار نخواهد بود، کناره‌گیری از دوستان و خانواده، افزایش انزوای اجتماعی، میل به تنها ماندن، افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر، رانندگی بی‌احتیاطی، ریسک‌های غیرضروری، احساس آرامش و شادی ناگهانی پس از افسردگی شدید می‌تواند به این معنی باشد که فرد تصمیم به خودکشی گرفته است.
انتهای پیام/
نظر شما