به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، در مورد مشکلات افراد دارای معلولیت بارها صحبت شده اما شاید قشری که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، افراد ناشنوا هستند.
حبیب مهدوی دبیرکل شبکه ملی سازمان‌های مردم نهاد ناشنوایان ایران معتقد است که ریشه بیشتر مشکلات ناشنوایان در این است که جامعه آگاهی کافی از نیازهای آنها ندارد. وی در این باره به ایسکانیوز گفت: ریشه تمام مشکلات ناشنوایان در جامعه این است که اکثریت جامعه که افراد شنوا هستند، تمام فرصت‌ها و مبادی تصمیم‌گیری را در اختیار دارند و نداشتن درک درست از دنیای ناشنوایان و نیازها و توانمندی‌های این قشر باعث شده تا حق و امتیاز بایسته و شایسته‌ای برای ناشنوایان در جامعه قائل نباشند، برهمین اساس در جوامع مترقی و توسعه یافته که افراد شنوا شناخت بهتری نسبت به ناشنوایان دارند، مشکلات این قشر به مراتب کمتر است.
بیشتر بخوانید
برخی رانندگان فرهنگ مواجهه با معلولان را ندارند / بی‌توجهی به نیازهای بزرگترین اقلیت کشور
ضعف در مهارت‌آموزی زمینه‌ساز انزوای ناشنوایان
ضعف در مهارت‌آموزی در این قشر باعث شده تا این افراد کمتر در جامعه حاضر شوند و یکی از آفت‌های حضور کمرنگ افزایش پیدا نکردن آگاهی جمعی نسبت به ناشنوایان است. مهدوی درباره دلیل این موضوع شرح داد: در حوزه مهارت‌آموزی، ناشنوایان شم خاصی برای یادگیری مهارت دارند و ابتدا باید اصول آن را تئوری گذراند و این مرحله اغلب توضیحی و توصیفی است که با زبان و ادبیات افراد شنوا صورت می‌گیرد و برای ناشنوایان که دارای فرهنگ و زبان ویژه خود هستند، گذراندن آن مشکل و گاهی با تاخیر است ولی در مرحله عملی و کارآموزی به دلیل تمرکز ذهنی و دقت بینایی (ناشی از سکوت) ناشنوایان اغلب بهتر از افراد شنوا هستند که متاسفانه صاحبان مشاغل از این نکته آگاهی ندارند و به همان دلیل مشکل ارتباطی ناشنوایان را در عرصه مهارت‌آموزی ضعیف می‌پندارند.
دبیرکل شبکه ملی سازمان‌های مردم نهاد ناشنوایان توضیح داد: حتی درپایتخت امکانات آموزشی ناشنوایان بسیار دور از حد استاندارد است. نبودن دبیران مسلط و آشنا به زبان و فرهنگ ناشنوا و استفاده از محتوای آموزشی مناسب‌سازی نشده و شیوه‌های کهنه و غیرکارشناسی در این عرصه مشکلات زیادی برای ناشنوایان ایجاد کرده است.
وی بیان کرد: در کنار همه این‌ها تشویق الزام گونه خانواده‌ها برای فرستادن فرزندشان به مدارس افراد شنوا (با هدف کاهش تعداد دانش آموزان در مدارس استثنایی و تعطیلی و تغییر کاربری این مراکز) آسیب‌های سنگینی به سیستم آموزش ناشنوایان وارد شده است. در سایر شهرها که اوضاع بدتر است و گاهی حتی در شهرهای بزرگ امکانات آموزشی برای ورود ناشنوایان به آموزش عالی مهیا نیست.
عمده مشکلات افراد ناشنوا مربوط به بحث اشتغال است
خادم فعال حوزه ناشنوایان هم بر این باور است که اصلی‌ترین مشکل ناشنوایان بحث اشتغال است. وی در این خصوص به ایسکانیوز گفت: عمده مشکلات افراد ناشنوا مربوط به بحث اشتغال است. بسیاری از ناشنوایان توانایی و مهارت کافی برای اشتغال در یک حرفه را دارند اما نمی‌توانند کار مناسب پیدا کنند و کارفرماها حاضر به همکاری نیستند.
خادم با بیان اینکه بخشی از مشکل اشتغال ناشنوایان هم ناشی از سیستم ضعیف آموزشی در کشور است که نمی‌تواند آنطور که باید برای ناشنوایان مفید باشد، بیان کرد: درواقع بخشی از بیکاری ناشنوایان ناشی از ضعف در مهارت‌آموزی است. برای مثال خواهر من در سن اشتغال است اما در زمان کودکی وی زبان اشاره در مدارس نبود و نتوانسته آموزش ببیند.
زبان اشاره در مدارس استثنایی با حد مطلوب فاصله دارد
فعال حوزه ناشنوایان توضیح داد: امروز زبان اشاره در مدارس استثنایی استفاده می‌شود اما با حد مطلوب فاصله دارد. در برخی شهرها هم تعداد ناشنوایان کم و تعداد معلم‌های متخصص حوزه ناشنوایان هم اندک است و به اجبارها کودکان اوتیسم، ناشنوا، سندروم داون و غیره در کنار یک دیگر تحصیل می‌کنند درحالی که باید شیوه آموزش هر کدام متفاوت باشد. همین موضوع کیفیت آموزشی را پایین می‌آورد.
نبود مدرسه استثنایی در همه شهرها
وی ادامه داد: برای آموزش فرد ناشنوا باید معلم و دانش‌آموز ارتباط چشمی برقرار کرده و بتواند لب‌خوانی کند. در برخی شهرها هم اصلا مدرسه استثنایی وجود ندارد. از جهتی برخی معلم‌ها هم مهارت کافی ندارند و در مواردی که کودکان ناشنوا در مدارس عادی تحصیل می‌کنند، معلم آموزش ندیده که چطور با این کودک برخورد کند. اگر امکان تحصیل آنلاین برای این کودکان فراهم شود، اتفاق خوبی است.
فعال حوزه ناشنوایان ادامه داد: بیکاری این قشر زمینه‌ساز بروز دیگر مشکلات هم می‌شود و به دلیل مشکلات اقتصادی متعدد درخصوص ازدواج، تهیه مسکن و مایحتاج زندگی هم دچار مشکل می‌شوند.
وی افزود: موضوع مناسب‌سازی شهری برای این قشر بسیار اهمیت دارد چراکه به دلیل نبود مترجم یا آشنا نبودن مردم و ادارات با زبان اشاره انجام بسیاری از امور در شهر برای آنها دشوار است. مثلا اگر ناشنوایی بخواهد به بانک، بیمارستان یا اداره‌ای مراجعه کند، مجبور است که کسی را همراه خود ببرد، زیرا فضا مناسب‌سازی نشده است.
مشکل در تهیه سمعک
ضعف در مهارت‌آموزی، مشکلات حوزه اشتغال و نبود آموزش کافی بخشی از مشکلات این قشر است و علاوه بر این بسیاری از کم‌شنوایان در تهیه سمعک هم با چالش‌هایی مواجه می‌شوند. خادم با اشاره به این موضوع گفت: کمبود سمعک خوب و کارآمد در بازار باعث شده تا کم شنوایان با مشکلات بسیاری مواجه باشند. از جهتی در مواردی هم که سمعک مناسب پیدا می‌شود، هزینه بسیار زیادی دارد. بهزیستی سمعک‌هایی می‌دهد اما معمولا قدیمی هستند و کیفیت خوبی ندارند.
حبیب مهدوی با بیان اینکه سمعک یکی از نیازهای جدی توانبخشی ناشنوایان است و جزو خدماتی محسوب می‌شود که باید دولت‌ها به صورت رایگان در اختیار ناشنوایان بگذارند، گفت: در ایران بهزیستی وظیفه این مهم را به عهده دارد اما مانند سایر وظایف بهزیستی بسیار کج‌دار و مریز انجام می‌شود.
مهدوی عنوان کرد: هر پنج سال یک بار سمعک به افرادی که از نظر بهزیستی واجد شرایط باشند، واگذار می‌شود اما این سمعک‌ها معمولا از مدل‌های بسیار بی‌کیفیت و از رده خارج هستند که ضمانت سرویس و خدمات بعدی هم ندارند. به طور کلی می‌توان گفت که این سمعک‌ها برای اغلب ناشنوایان قابل استفاده نیستند.
وی افزود: سمعک‌های برند خارجی قیمت‌های هنگفتی از ۴٠ تا ١٢٠ میلیون تومان دارند که بخش زیادی از درآمد خانواده‌ها را می‌بلعد و دولت هم عزمی برای واردات و تحویل آنها به ناشنوایان ندارد و بخش خصوصی بر آن چیره شده است. سمعک تولید داخل اگر گاهی صدای آن به گوش می‌رسد در حد همان خودروی داخلی در مقایسه با خودروی خارجی است و قطعات خارجی بی‌برند و تقلبی با مونتاژ ایرانی عرضه می‌شود.
به گزارش ایسکانیوز، استاندارد نبودن آموزش‌ها و پایین بودن سطح آگاهی اجتماعی نسبت به این قشر باعث شده تا ناشنوایان با چالش‌های بسیاری در حوزه اشتغال مواجه باشند. از طرفی بهزیستی در تامین سمعک برای این افراد به درستی عمل نمی‌کند و همه این‌ها هم زمینه انزوا و دوری آنها از اجتماع را فراهم کرده است. نتیجه پایین بودن آگاهی اجتماعی هم چیزی جز نمایش تمسخر معلولان و ناشنوایان مشابه آنچه چند روز پیش در صدا و سیما دیدیم، نیست. لازم است که نهادهای مسئول وارد عمل شده و اقدامی جدی انجام دهند.
انتهای پیام /
نظر شما