به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، سومین مرحله از طرح ساماندهی آسیب‌های اجتماعی پایتخت با همکاری شهرداری تهران در روزهای اخیر آغاز شده است. در این طرح معتادین متجاهر، افراد کارتن خواب و بی‌سرپناه، کودکان کار و خیابان و همچنین متکدیان از سطح مناطق ۲۲گانه تهران جمع‌آوری می‌شوند.
بیشتر بخوانید
از عشق به جبهه تا کارتن‌خوابی و اعتیاد + فیلم
سید محمد نقیب سرپرست سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران گفته که از آغاز سال ۱۴۰۳ تا به امروز ۲ مرحله از طرح ساماندهی آسیب‌های اجتماعی اجرا و حدود ۱۰ هزار و ۹۱۲ نفر ساماندهی شده‌اند. سومین مرحله هم به مدت ۱۰ روز ادامه خواهد داشت.
سرپرست سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران معتقد است که آسیب‌های اجتماعی در پایتخت کاهش محسوسی پیدا کرده و در بازدیدهای شبانه‌ای که از برخی نقاط آسیب خیز شهر داشته‌اند این مسئله کاملاً مشهود بوده و شهروندان هم به این موضوع اذعان دارند.
مدیریت غیراصولی اردوگاه‌های ماده ۱۶
اما آیا صرفا جمع‌آوری در کاهش آسیب موثر است؟ حمیدرضا تجاری مددکار اجتماعی که خود سال‌ها درگیر اعتیاد بوده و امروز فعالیت‌هایی برای کاهش آسیب انجام می‌دهد در خصوص کیفیت اردوگاه‌ها به ایسکانیوز گفت: این اردوگاه‌ها به قدری چرخه نامناسبی دارند و مدیریت در آن‌ها غیراصولی است که فرد ترجیح می‌دهد گوشه خیابان بماند. کار را به کسی سپرده‌اند که علم ندارد و این لابی‌گری است. این افراد معمولا تخصص این کار را ندارند و با رابطه وارد شده‌اند.
وی افزود: وقتی فرد بی‌سرپناهی را از خیابان به این مرکز می‌آورید باید شبیه به عضو یک خانواده با او برخورد کنید و پناه او باشی. معتاد تبدیل به چاه نفتی شده که بودجه‌ای می‌گیرند اما یک هزارم منابع برای او هزینه نمی‌شود. وقتی برای مسئول مهم نیست که چه بلایی سر این جوان آمده، پایین دستی و کسی که در این مرکز کار می‌کند هم به این فرد بی‌سرپناه بی‌احترامی می‌کند.
تجاری عنوان کرد: افراد بی‌سرپناه می‌گویند که در این مراکز وقتی وسایل اندک خود را تحویل می‌دهند، کامل آن‌ها را تحویل نمی‌گیرند. این مراکز تنها به محلی نمایشی تبدیل شده که بودجه‌ای هم دریافت می‌کند. این تنها فضای گرمخانه‌ها بود، فضای اردوگاه‌ها بدتر است. ماده ۱۵ مراکزی هستند که افراد با تمایل خود برای ترک مراجعه می‌کنند و هزینه آن از طرف خانواده‌ها تامین می‌شود. این مراکز زیرنظر بهزیستی هستند و باید استانداردهای خود را بروز کنند.
وی ادامه داد: اما چیزی به اسم ماده ۱۶ وجود دارد که زیر نظر نیروی انتظامی و دادستانی است. در واقع پلیس معتادان را از خیابان به این مراکز منتقل می‌کند. معتادان سه تا ۶ ماه در این مراکز نگهداری می‌شوند و هزینه این نگهداری را دولت می‌پردازد. معتادان بعد از ۶ ماه از اردوگاه آزاد می‌شوند و کسی بررسی نمی‌کند که این فرد خانواده دارد یا خیر؟ می‌تواند شغل پیدا کند؟ سرپناهی برای زندگی دارد؟ گاهی برای پخش غذا می‌روم و می‌بینم که این افراد از اردوگاه خارج شده و بلافاصله مصرف را آغاز می‌کنند. این چرخه ناقص است و بودجه هنگفتی هدر می‌رود.
مددکار توضیح داد: در زمستان گذشته کارتن‌خوابی را پیدا کردیم که هزینه پرداخت مراکز کمپ را نداشت و با کمک خیرین ترک کرد و مشغول به کار شده است. همین آدم اگر به اردوگاه ماده ۱۶ منتقل می‌شد، بعد از مدتی رها شده و مصرف را آغاز می‌کرد. این فرد در ۲ ماه کارکردن چنان پیشرفت کرد که ارتقای شغلی گرفت. پس می‌توان بسیج شد و یک نفر را به جامعه بازگرداند.
وی افزود: ترمینال کرج بخشی به اسم انبار دارد و با وساطت ما بیش از ۲۵ کارتن خواب و معتادی که ترک کرده‌اند، در این مرکز مشغول به کار هستند. کم شدن ۲۵ معتاد از جامعه یعنی کاهش ۲۵ سرقت اما ارگانی که مسئول این کار است تنها آمار می‌دهد که ما این تعداد کارتن‌خواب و معتاد را جمع کردیم اما چند نفر را به زندگی بازگرداندید؟
باید به دنبال ریشه‌ها باشیم
امیرمحمود حریرچی جامعه‌شناس معتقد است که این سبک برخورد با آسیب اجتماعی نتیجه‌ای نخواهد داشت. وی در این خصوص به ایسکانیوز گفت: آسیب‌های اجتماعی ریشه دارد و اگر می‌خواهیم کار اصولی انجام دهیم باید به دنبال ریشه‌ها باشیم. جمع‌آوری کردن و ساماندهی تنها کارهایی نمایشی است که تاثیری در کاهش آسیب ندارد.
وی افزود: اردوگاه‌ها برای معتادان جهنمی است و شاید در مدت نگهداری جسمانی ترک کرده باشند اما از نظر روانی آمادگی ندارند و بعد مصرف را مجددا آغاز می‌کنند. این افراد از خانواده طرد شده‌اند و نیاز به حمایت روانی دارند.
حریرچی عنوان کرد: شاید بتوانند در اردوگاه کارهایی برای ترک دادن آن‌ها انجام دهند اما عوامل بیرونی و بعد از خروج از اردوگاه را چطور می‌خواهند کنترل کنند؟ در واقع ریشه‌هایی که باعث شده تا این فرد درگیر دام اعتیاد شود، همچنان باقی است.
وی ادامه داد: آیا افرادی که در این مراکز مشغول فعالیت هستند به اندازه کافی برای این کار تخصص دارند که خارج از مراکز هم پیگیر مسائل این افراد باشند؟ هیچ وقت گزارشی از نتیجه این ساماندهی‌ها منتشر نشده که بتوان راستی‌آزمایی کرد که این کار موثر است یا صرفا نمایشی است. چند درصد این افراد بعد از ترک به اعتیاد بازگشته‌اند؟ هیچ کدام از این سوالات پاسخ داده نشده است.
جامعه‌شناس بیان کرد: حتی از مراکزی که درست کار می‌کردند مانند کنگره ۶۰ هم حمایت کافی صورت نگرفت و این مراکز کنار گذاشته شدند.
به گزارش ایسکانیوز، اگرچه جمع‌آوری معتادان از سطح شهر برای مدتی می‌تواند آرامش روانی را به شهر بازگرداند و در ظاهر آسیب را حذف کند اما آیا این نقطه پایان آسیب اجتماعی است؟ آیا پیگیری می‌شود که فرد بعد از ترک مجددا به خیابان باز نگردد؟ چرا آماری از میزان ترک‌های بدون بازگشت ارائه نمی‌شود؟ این‌ها سوالاتی است که مجریان طرح باید پاسخ بدهند و صرفا به حذف فیزیکی معتاد از خیابان اکتفا نکنند.
انتهای پیام /
نظر شما