به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، سیدابراهیم رئیسی –رئیس جمهور ایران- روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت به دعوت بشار اسد –رئیس جمهور سوریه- عازم این کشور خواهد شد. این سفر در حالی انجام می‌شود که تحولات جدیدی در منطقه در حال شکل گرفتن است و علاوه بر عادی سازی روابط بین دو کشور ایران و عربستان، موج گسترده‌ای بین کشورهای عرب منطقه برای احیای روابط با سوریه ایجاد شده است. در هفته‌های اخیر رفت و آمدهای سیاسی مقامات سوری به پایتخت‌های عربی و مقامات برخی کشورهای جهان عرب به دمشق انجام شد. علاوه بر این، مدت‌هاست که مقامات کشور ترکیه آمادگی خود را برای احیای روابط با دمشق اعلام کرده‌اند. دکتر افشون –استاد دانشگاه و کارشناس مسائل منطقه- در گفتگو با ایسکانیوز به بررسی اهداف سفر رئیس جمهور به سوریه و برخی تحولات منطقه‌ای پرداخت.
خاورمیانه بر مدار صلح و آشتی / سوریه هم به اتحادیه عرب بازخواهد گشت
متن کامل این گفتگو بدین شرح است:
- قرار است رئیس جمهور سفری به سوریه داشته باشد. فکر می‌کنید این سفر با چه اهدافی انجام می‌شود؟
با توجه به ترکیب هیئت همراه و برنامه‌های سفر، همواره می‌توان گمانه‌زنی‌هایی در خصوص سفر مقامات یک کشور به کشور دیگر داشت. به نظر می‌رسد یکی از مهمترین اهداف سفر، مرتبط با تغییر و تحولات جدید و جدی در منطقه و در واقع پی ریزی نظم جهانی جدید است. در واقع می‌توان گفت که سفر آقای رئیسی به سوریه را می‌توان تدارک جشن پیروزی محور مقاومت بر محور سلطه قلمداد کرد.
البته خاطر نشان می‌شود که با توجه به وضعیت اقتصادی سوریه و همچنین اعمال تحریم‌های ظالمانه «محور سلطه» از جمله «قانون سزار»، موضوعات اقتصادی و بحث‌های مرتبط با «گسترش راه‌های مواصلاتی» و به ویژه اتصال سرزمینی معطوف به موضوع ترانزیت و تجارت در میان کشورهای منطقه را بخش‌های جدایی ناپذیر از اهداف چنین سفرهایی برشمرد.
بنابراین، پیوند سرزمینی-تجاری کشورهای منطقه به یکدیگر می‌تواند ضعف‌های اقتصادی یکدیگر را پوشش دهد و مکمل رفع نیازهای یکدیگر گردد. در مجموع این سفر را می‌توان در چارچوب معادله «برد-برد» تعریف و بررسی کرد.
- آیا ارتباطی بین این سفر با تحولات هفته‌های اخیر خاورمیانه به ویژه عادی سازی کشورهای عربی با سوریه و احتمال بازگشت سوریه به اتحادیه عرب وجود دارد؟
به ضرس قاطع، آقای رئیسی در دیدار با مقامات ارشد سیاسی سوریه موضوعاتی از قبیل «بازگشت سوریه به جهان عرب» یا اصطلاحا «اتحادیه عرب» و تقویت مناسبات سوریه با کشورهای عربی را هم مورد توجه و هم مورد استقبال قرار خواهد داد. در خصوص آن بحث و گفتگو خواهد کرد. ضمن اینکه در بحث مرتبط با بازگشت سوریه به جهان عرب باید از زاویه دیگر یعنی «تغییر رویکرد بازیگران عربی به معادلات منطقه» نگریست و مسابقه کشورهای عربی برای پایه ریزی مناسبات جدید با دمشق قابل توجه و تامل است و در واقع ناشی از برخی نیازهاست.
آنچه مسلم است اینکه چنین سفری در این شرایط بعلاوه سفر روزهای گذشته حسین امیرعبداللهیان –وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران- به منطقه و لبنان باعث نگرانی بیش از پیش مقامات صهیونیستی شده است. با توجه به همین نکته باید عنوان کرد که دستاوردهای سیاسی-امنیتی چنین سفرهایی ملموس و قابل توجه خواهد بود.
- به نظر جنابعالی بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و برقراری روابط سیاسی بین دمشق و پایتخت‌های عربی تاثیری بر روابط این کشور با ایران خواهد داشت؟
در خصوص بازگشت سوریه به دامان اتحادیه عرب یا در واقع «مسابقه کشورهای عربی در راستای گشایش درهای خود به سوی دمشق» باید اشاره کرد که این موضوع ضمن اینکه سبب تقویت موقعیت دمشق در ابعاد اقتصادی-سیاسی می‌شود، برخلاف برخی گمانه زنی‌ها، به مفهوم دور شدن سوریه از محور مقاومت نیست. بلکه به اذعان مقامات سوریه، این کشور همچنان به تلاش‌های مجاهدانه و خالصانه جمهوری اسلامی ایران در مقطع پس از ۲۰۱۱ میلادی و حتی قبل از آن ارج نهاده و به آن اذعان داشته است. ضمن اینکه همواره به نقش مخرب رژیم صهیونیستی در منطقه و همچنین تلاش‌های منفی آمریکایی‌ها در جهت ناامن سازی مناطق شرقی سوریه اعتراض کرده است.
- در خصوص عادی سازی روابط سوریه و ترکیه چه نظری دارید و فکر می‌کنید این موضوع در آینده نزدیک به نتیجه برسد؟
در خصوص عادی سازی مناسبات میان دو کشور سوریه و ترکیه باید اشاره کرد که مهمترین نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ترکیه از جمله رجب طیب اردوغان و کمال قلیچدار اوغلو در خصوص عادی سازی روابط با سوریه بحث‌هایی را مطرح و عنوان کرده‌اند که در صورت پیروزی در انتخابات ترکیه این موضوع را در دستور کار قرار خواهند داد. البته برخی کارشناسان نیز بر این باورند که افکار عمومی ترکیه غالبا موضوع روابط با سوریه را با اهمیت ارزیابی کرده است.
البته در سطح رسمی و ساختارهای حاکمیتی ترکیه باید اذعان کرد که مقامات این کشور هرگونه عادی سازی مناسبات با دمشق را به پس از دوره انتخابات و مشخص شدن نتایج نهایی منوط کرده‌اند. ضمن اینکه ترکیه پیشتر بر اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ سازمان ملل از سوی سوریه مبنی بر تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی و مباحثی از جمله همه‌پرسی تاکید کرده است و در واقع پیش شرط عادی سازی و مذاکرات میان آنکارا-دمشق را این موضوع قرار داده است.
البته از نگاه دمشق، روابط با آنکارا به دلایلی از جمله ابعاد اقتصادی اهمیت بیشتری دارد و در واقع احیای بخشی از تجارت و اقتصاد سوریه یکی از اهداف مهم بازسازی چنین مناسباتی است که از گذشته‌های دور وجود داشته است.
انتهای پیام/
نظر شما