به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ یکی از شخصیتهای رمان «خورشید نیز طلوع میکند» میگوید که ورشکستگی ۲ مرحله دارد: ابتدا تدریجی و سپس ناگهانی. از نظر مجله «نیچر»، بسیاری از دانشگاههای بریتانیا به مرحله دوم نزدیک میشوند. زیرا تورم بالا و افزایش هزینههای دانشجویی توفان مالی ایجاد کرده است. دولت برای برطرف کردن این مشکل در ماه ژانویه گذشته اکثر دانشجویان بینالمللی را از آوردن افراد تحت تکفل خود به این کشور منع کرد. اما همین اقدام بیشتر به این باور دامن زد که انگلستان ملت مهماننوازی نیستند و در نتیجه تعداد دانشجویان که یکی از منابع اصلی درآمد دانشگاهها به شمار میآیند، کاهش یافتند.
به غیر از این، دولت به طو مستقیم به دانشگاههای انگلستان، ایرلند شمالی و ولز در ازای آموزش دانشجویان هزینهای پرداخت نمیکند؛ در حالی که در جاهای دیگر این اتفاق میافتد. به همین دلیل این دانشگاهها به شدت به شهریه دانشجویان متکی میشوند و دانشجویان اساسا مشتریان پولی آنها هستند. در نتیجه دانشگاهها به کسبوکار انتفاعی تبدیل شدهاند. با این تفاوت که هر دولتی معمولا به کسبوکارها اجازه میدهد که اگر سودی کسب نکنند، شکست بخورند. اما ورشکستگی در دانشگاهها معنایی ندارد. و از آنجا که فقط چند هفته بیشتر از شروع نخست وزیری «کر استارمر» نمیگذرد، نمیتوان توقع داشت که دولت نگاهی متفاوت نسبت به کسبوکار داشته باشد.
البته واضح است که همه دانشگاههای بریتانیا به یک اندازه آسیب نمیبینند. دانشگاههای قدیمیتر و مشهور جهان -مانند ۲۴ عضور گروه راسل از دانشگاههای پژوهشمحور – نسبتا کمتر در معرض خطر هستند، زیرا آنها طول عمر و شهرت کافی برای تضمین اعتبار و جذب دانشجویان خارج از کشور دارند و شهریههایی که از دانشجویان خارجی دریافت میکنند چندین برابر دانشجویان داخلی است.
موسسات جدید بریتانیایی در این وادی کمی خوششانسترند. آنها بیشتر به دانشجویان داخلی متکی هستند که هزینه تحصیل آنها در حال حاضر حدود ۱۲ هزار و ۳۰۰ دلار آمریکا در سال در انگلستان و ولز و تقریبا نصف آن در ایرلند شمالی است. دانشجویان اسکاتلندی برای حضور در دانشگاههای این کشور هزینهای پرداخت نمیکنند. بسیاری از این موسسات همچنین وامهای زیادی برای تامین بودجه خوابگاه به دانشجویان ارائه میکنند تا آنها را برای دانشجویان جذابتر کنند و با آنها همگام شوند.
ورشکستگی دانشگاهها
به گفته دفاتر دانشجویی انگلستان، انتظار میرود حدود ۱۰۸ موسسه اعطای مدارک دانشگاهی در این کشور تا پایان سال جاری با کسری بودجه مواجه شوند. بسیاری از کسانی که در آموزش عالی کار میکنند میگویند که به زودی - خیلی زود - یکی از این دانشگاهها ورشکسته خواهد شد. در بسیاری از موارد، هزینه تحصیل دانشجو در مقطع کارشناسی در انگلستان بیش از مبلغی است که دانشجو به عنوان شهریه به دانشگاه میپردازد.
ورشکستگی یک فاجعه خواهد بود. دانشگاههایی که بیشتر در معرض خطر هستند، معمولا کارفرماهای بزرگی در شهر یا شهرستان خود به شمار میآیند و در مقایسه با دانشگاههای گروه راسل، احتمالاً دانشجویانی را آموزش میدهند که اولین نفر از خانوادههای خود باشند که تحصیلات عالی دریافت میکنند.
تا اینجا به نظر میرسد پیام دولت بریتانیا این است که دانشگاهها باید روی پای خودشان بایستند. به این معنا که روسای آموزش عالی باید مانند صاحبان مشاغل رفتار کنند و در صورت شکست با عواقب بازار روبهرو شوند.
به طور کلی، تفکر کارگری در یک آزمون مهم شکست خورده است. دانشگاهها بسیاری از تحقیقات کشور را سازماندهی میکنند که همین امر ارزش افزوده مالی متفاوتی از تدریس برایشان دارد. به غیر از این، در سال ۲۰۲۱، مالیات دهندگان بریتانیایی حدود ۱۷ میلیارد دلار به محقان -عمدتا در دانشگاهها- کمک مالی کردند. این یارانه برای جبران این موضوع است که نوآوری و فناوریهای ناشی از دانشگاهها جامعه را به سمت پیشرفت سوق میدهد و رشد اقتصادی را تقویت میکند.
گزارشی که توسط دانشگاههای انگلستان تهیه شده است، نشان میدهد که هر یک پوند سرمایهگذاری عمومی ۱۴ پوند سود اقتصادی ایجاد میکند. پس منطقی نیست که تحقیقات دانشگاهی را به عنوان یک سرمایهگذاری عمومی تلقی کنیم، اما آموزش عالی را به عنوان یک صنعت بخش خصوصی بپذیریم.. اگر دانشگاهها نتوانند کسانی را که دانشمندان آینده خواهند بود آموزش دهند، بازده تحقیقاتی آنها به شدت کاهش خواهد یافت.
تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد که لازم نیست شرایط به این شکل پیش برود. بسیاری از دولتهای اروپایی میلیاردها دلار به بودجه آموزش عالی و تحقیقات اختصاص میدهند. دانشجویان برای تحصیل در دانشگاه هزینهای اندک یا شهریه یارانهای پرداخت میکنند. بورسیههای دولتی نیز در بسیاری از کشورها در دسترس هستند. چین که بزرگترین بخش آموزش عالی را در جهان دارد و با بیش از نیمی از فارغالتحصیلان دبیرستانی مواجه است که سالانه برای ورود به دانشگاهها ثبتنام میکنند، بر اساس مدل مشابهی عمل میکند. حتی در آمریکا، دانشگاههای دولتی مقداری بودجه مستقیم از دولتهای ایالتی خود و همچنین از سوی شهریه دریافت میکنند.
عوامل ورشکستگی
رئیس موقت نهاد نظارت بر دانشگاهها در انگلستان چند ماه پیش اعلام کرد که دوران طلایی آموزش عالی به سر رسیده باشد و قبل از اینکه بحران مالی گریبان این بخش را بگیرد، باید به دنبال راه چاره باشیم.
سر دیوید بهان، رئیس موقت دفتر دانشجویان، گفت افزایش شهریهها و رفع محدودیتهای ویزا برای دانشجویان بینالمللی میتواند به احیای موسسات کمک کند.
او افزود: این بخش تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله همهگیری جهانی کووید ۱۹ و خروج از اتحادیه اروپا قرار گرفته است. ما اعتصابهای صنعتی داشتهایم، بحران هزینههای زندگی، افزایش هزینههای بازنشستگی و کاهش تعداد دانشجویان بینالمللی و سپس در نهایت شهریههای ثابت دانشجویان داخلی از سال ۲۰۱۲. همه اینها بدان معنا است که کسری مالی برای برخی سازمانها قابل توجه است.
او از دانشگاهها خواست تا ادغام یا ترتیب همکاری با دیگر موسسات را بررسی کنند و گفت: مهم است که دانشگاهها استراتژیهای مالی میانمدت خود را بازبینی کنند، زیرا در این شرایط نمیتوانند ادامه دهند.
وقتی از او پرسیدند که آیا دولت باید به افزایش شهریهها یا رفع محدودیتهای ویزای تحصیلات تکمیلی فکر کند، گفت: اگر بخواهیم این خطرات را کاهش دهیم، باید به همه این امکانات نگاه کنیم. با نزدیک شدن به بودجه در اکتبر، با نزدیک شدن به بررسی هزینهها، باید به گزینههایی فکر شود که پایداری مالی بخش را تضمین کند.
روسای دانشگاهها خواستار افزایش شهریه سالانه برای دانشجویان داخلی بر اساس تورم شدهاند تا کمکی برای موسسات در حال تکاپو باشد. دولت قبلی سقف شهریه دانشگاهها در انگلستان را در سال ۲۰۱۲ به ۹ هزار پوند در سال افزایش داد، اما از سال ۲۰۱۷ در ۹ هزار و ۲۵۰ پوند ثابت مانده است.
دانشگاهها استدلال میکنند که هزینهها به دلیل قبوض انرژی، تورم و جبران خسارت برای دانشجویانی که تحت تأثیر اعتصابهای اساتید بر سر حقوق و بازنشستگی قرار گرفتهاند، افزایش یافته است. آنها برای افزایش درآمد خود، به طور گسترده از کشورهایی مانند چین، هند و نیجریه ثبتنام کردهاند. دانشجویان این دانشگاهها در سال ۳۸ هزار پوند شهریه میپردازند، اما محدودیتهای اخیر در صدور ویزا برای دانشجویان خارجی روی این موضوع نیز تاثیر گذاشته است.
پیشنهاداتی که توسط رسانهها مشاهده شده، نشان میدهد که بودجه برای هر دانشجو باید به ۱۲ هزار تا ۱۳ هزار پوند برسد؛ با این حال دانشگاهها گفتهاند که این درخواست فقط منجر به افزایش شهریه نمیشود، بلکه هزینهها نیز ۴۰ درصد رشد خواهد کرد.
پروفسور دیم سالی مپستون، مدیر نهاد دانشگاههای انگلستان که ۱۴۰ دانشگاه را زیر نظر دارد، درباره این درخواست میگوید: آنچه ما از دولت جدید خواستیم، فرصتی برای نگاه درست به ترتیبات بودجه برای شهریهها و دانشجویان است. او در مورد علت مشکلات مالی دانشگاهها نیز این نظر را دارد: در هشت تا ۹ سال گذشته، کمکهای مالی و هزینههای مستقیم دولتی با هزینههای تدریس و تورم سازگار نبوده است، بنابراین موسسات بیشتری با کسری بودجه مواجه شدهاند.
وضعیت خطرناک
به طور کلی، دولت بریتانیا با کوهی از مشکلات مواجه است: زندانها مملو از زندانی است، خدمات بهداشت ملی با مشکل جدی روبهرو است و اقتصاد به سختی در حال رشد است. برخی شهروندان بریتانیا راضی نیستند که دولت از بیتالمال برای نجات یک سوپرمارکت یا برند پوشاک در حال ورشکستگی خرج کند، پس چطور میتوان انتظار داشت که دولت باید دانشگاهی که با هزاران مشکل دست و پنجه نرم میکند، هزینه کند؟
یکی از گزینههای مورد بحث این است که به دانشگاهها اجازه داده شود شهریهها را افزایش دهند که البته این موضوع در صورتی عملی میشود که دانشگاهها با محدود کردن دانشجویان بینالمللی موافقت کنند. که البته این موضوع بدترین اتفاق ممکن خواهد شد، چون در این صورت بریتانیا باز هم بابت عدم مهماننوازی از افراد خارجی زیر سوال میرود و نسلهای بعدی دانشجویان داخلی با هزینههای روزافزون باید جبران مافات کنند.
دانشگاهها مکانهای مهمی برای سرمایهگذاری روی جوانان هستند. اغلب دانشجویان دور از خانه و حتی کشور خود در دانشگاه تحصیل میکنند و این دانشگاه است که استقلال و عاملیت را در دانشجویان پرورش میدهد. دانشگاهها از طریق تحقیق، بروز نوآوری و نقششان به عنوان کارفرما برای رشد اقتصادی ضروری هستند. به همین دلیل اگر بریتانیا بخواهد به بلندپروازیهای خود در توسعه و رشد خود ادامه دهد، نه تنها باید موفقیتش در بازار را حفظ کند، بلکه باید اقدامتی در جهت سرمایهگذاری عمومی پایدار و بلندمدت در دانشگاهها نیز انجام دهد.
انتهای پیام/
نظر شما