به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان؛ بهرام اسدی کارشناس توسعه کشاورزی در تشریح وضعیت کشاورزی شهرستان رزن اظهار داشت، رزن یکی از قطب‌های مهم کشاورزی استان همدان است اما متأسفانه به دلیل بهره‌برداری بیش از حد از منابع زیرزمینی، با کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی و خطر جدی فرونشست زمین مواجه است. او معتقد است، اگر الگوی کشت این شهرستان به سرعت اصلاح نشود، کشاورزی پایدار در آینده نزدیک با تهدید جدی روبرو خواهد شد.

وی در گفت‌وگو با ایسکانیوز تأکید کرد، راهکار اصلی برای برون‌رفت از این چالش، ترویج و توسعه کشت‌های جایگزین با نیاز آبی بسیار پایین‌تر است. او گفت، محصولاتی نظیر زعفران، گیاهان دارویی مقاوم به کم‌آبی یا برخی ارقام جدید دانه‌های روغنی که به آبیاری کمتری نیاز دارند، می‌توانند جایگزین محصولات پرمصرف سنتی مانند سیب‌زمینی و ذرت علوفه‌ای شوند که راندمان اقتصادی پایینی نسبت به میزان مصرف آب دارند.

اسدی افزود، توسعه کشت‌های جایگزین باید همراه با ارائه بسته‌های تشویقی و تضمین خرید محصول به کشاورزان باشد. او تصریح کرد، بسیاری از کشاورزان به دلیل عدم اطمینان از بازار فروش محصولات جدید، همچنان به کشت سنتی ادامه می‌دهند. بنابراین، باید صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کم‌آب‌بر در رزن تقویت شوند تا یک زنجیره ارزش کامل برای تولیدات جدید ایجاد گردد.

او تصریح کرد، مهم‌ترین اقدام برای افزایش بهره‌وری، توسعه سیستم‌های گلخانه‌ای مدرن به ویژه گلخانه‌های هیدروپونیک است. وی بیان داشت، کشت هیدروپونیک که در آن آب به صورت چرخشی و با حداقل اتلاف مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند مصرف آب را تا ۹۰ درصد کاهش دهد. این روش به کشاورزان اجازه می‌دهد تا در تمام فصول سال محصولات با ارزش اقتصادی بالا مانند انواع صیفی‌جات یا گل‌های زینتی را تولید کنند.

این کارشناس توسعه کشاورزی، نقش ترویج آبیاری تحت فشار و هوشمند را نیز حیاتی دانست. وی افزود، با وجود سرمایه‌گذاری‌های انجام شده، هنوز بخش قابل توجهی از اراضی رزن به روش‌های غرقابی سنتی آبیاری می‌شوند که منجر به هدررفت عظیم آب می‌شود. دولت و سازمان جهاد کشاورزی باید با ارائه تسهیلات بلاعوض و فنی، اجرای کامل آبیاری تحت فشار و استفاده از سامانه‌های آبیاری هوشمند مبتنی بر نیاز واقعی گیاه را تسریع بخشند.

اسدی خاطرنشان کرد، در کنار اقدامات فنی، بعد آموزشی و فرهنگی نیز اهمیت زیادی دارد. او تأکید کرد، کشاورزان باید به صورت عملی و در مزارع نمونه، با سوددهی و کارایی کشت‌های جایگزین و روش‌های نوین گلخانه‌ای آشنا شوند. مشاهده موفقیت‌های عینی، بهترین انگیزه برای تغییر رفتار و الگوهای کشت سنتی در این شهرستان خواهد بود.

وی افزود، تغییر الگوی کشت و توسعه گلخانه‌ها، علاوه بر حفظ منابع آبی، به افزایش اشتغال پایدار در منطقه کمک می‌کند. فعالیت‌های گلخانه‌ای و صنایع فرآوری محصولات جدید، به دلیل نیاز به نیروی کار تخصصی و دائمی، فرصت‌های شغلی بیشتری را نسبت به کشاورزی سنتی و فصلی ایجاد می‌کنند و از مهاجرت روستاییان به شهرها می‌کاهند.

در بخش پایانی این گفتگو بهرام اسدی بر لزوم نقش‌آفرینی بانک‌ها و مؤسسات مالی در حمایت از کشاورزان پیشرو تأکید کرد. او گفت، تبدیل زمین‌های سنتی به گلخانه‌های مدرن نیازمند سرمایه‌گذاری اولیه قابل توجهی است. بانک‌های کشاورزی باید با تعریف بسته‌های اعتباری ویژه با نرخ سود پایین و دوره بازپرداخت طولانی، به این نوع پروژه‌ها اولویت دهند.

وی تصریح کرد، نهادهای تحقیقاتی استان باید فعالانه در زمینه شناسایی و معرفی ارقام جدید محصولات مقاوم به خشکی که با شرایط اقلیمی و خاک رزن سازگار باشند، فعالیت کنند. انتقال دانش فنی و ارقام بذر اصلاح‌شده به کشاورزان، یک رکن اساسی در موفقیت طرح‌های کشت جایگزین است.

اسدی همچنین به اهمیت مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح دشت رزن اشاره کرد. او افزود، باید یک سازوکار نظارتی قوی برای پایش برداشت آب از چاه‌های کشاورزی ایجاد شود و با متخلفانی که فراتر از مجوزهای قانونی برداشت می‌کنند، برخورد قاطع صورت گیرد. حفظ سهمیه آبی شهرستان برای نسل‌های آینده، یک مسئولیت مشترک است.

این کارشناس توسعه کشاورزی در خاتمه سخنان خود اعلام کرد، شهرستان رزن بر سر یک دوراهی قرار دارد؛ یا باید با ادامه روش‌های سنتی شاهد کاهش منابع آبی و ورشکستگی کشاورزی باشیم و یا با شجاعت به سمت الگوهای نوین کشت، توسعه گلخانه‌ها و مدیریت هوشمند آب حرکت کنیم تا هم منابع را حفظ کرده و هم بهره‌وری اقتصادی کشاورزان را به حداکثر برسانیم.

خبرنگار: نازنین مولایی منظر

انتهای پیام./