به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، کرمان با توجه به مساحت بالایی که دارد جز بزرگترین استان های کویری ایران محسوب می شود و همچنین با برخورداری از جاذبه های تاریخی ارزشمند و طبیعی منحصربه فردی که دارد یکی از پرگردشگرترین شهرهای کشور به شمار می رود و بهترین زمان برای سفر به آن می توان از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد و از اوایل شهریور (۱۰ شهریور) تا اوایل مهر ۱۰ دانست. اما ما در این مطلب از مجله ی گردشگری الی گشت قصد داریم تا درباره یکی از جاذبه های جذاب این شهر که آرامگاه مشتاقیه در کرمان باشد خدمتتان اطلاعات لازم را بدهیم، در ابتدا لازم گنبد مشتاقیه که به سه گنبدان نیز شهرت دارد، از آثار دوران قاجار در شهر کرمان است. این آرامگاه در شهر کرمان ابتدای خیابان ۱۷ شهریور و در ضلع شرقی مسجد جامع کرمان قرار دارد؛ برای آشنایی بیشتر و کاملتر با آرامگاه مشتاقیه در کرمان در ادامه با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید
گردشگری ایران / دروازه قرآن شیراز
آرامگاه مشتاقیه که با نام سه گنبدان نیز شناخته میشود، از بناهای تاریخی مربوط به دوره قاجار است. این آرامگاه که از جاهای دیدنی کرمان به حساب میآید، در گذشته در خارج از شهر و در جوار قبرستان کهنه قرار داشت؛ هرچند امروزه در محدوده شهری جای گرفته است. گنبد مشتاقیه محل دفن مشتاق علیشاه، از صوفیان نامی قرن سیزدهم هجری قمری است؛ همان شخصی که مبتکر سیم چهارم سه تار بود که اکنون به سیم مشتاق مشهور است. علاوه بر این، شخصیتهای بزرگ دیگری همچون کوثر علیشاه همدانی و شیخ اسماعیل هراتی نیز در این محل به خاک سپرده شدهاند.
میرزا محمد تربتی که بعدها به مشتاق علی شاه معروف شده است یکی از مدفوین گنید مشتاقیه است که در قرن سیزدهم هجری زندگی می کرده است. مشتاق علی شاه از صوفیان آن زمان به شمار می رفته و پدر و مادرش اهل تربت حیدریه ولی ساکن اصفهان بودند.
میرزا محمد تربتی با توجه به صدای خوبی که داشت از نوجوانی در مراسم عزاداری سیدالشهدا (ع) نوحهخوانی میکرد و به شدت به موسیقی ایرانی و شناخت دستگاههای آن علاقهمند شده بود تا این که پس از پشت سر گذاشتن سختی های بسیار نزد استاد درویش تقی رفته و به یادگیری در زمینه موسیقی پرداخت.
میرزا محد تربتی به دلیل علاقه زیاد به موسیقی توانست به یکی از برجسته ترین نوازندگان سه تار در زمان خودش شود به نحوی که افزودن سیم چهارم به ساز سه تار که به سیم مشتاق معروف است یکی از ابتکارات مفید او در زمینه موسیقی بوده است.
آن چه که باعث شد تا میرزا محمد تربتی به مشتاق علی شاه تبدیل شود علاقه و ارادت او به تصوف بوده است. میرزا محمد در جوانی از مریدان بزرگ دراویش نعمتاللهی آن زمان یعنی سید معصوم علیشاه بود و مراحل رشد و کمال صوفیانهی خود را نزد ایشان طی کرد.
لقب مشتاق علیشاه نیز توسط سید معصوم علیشاه برای او برگزیده شد. همین علاقه شدید به شاه نعمت الله ولی و دراویش نعمت اللهی باعث شد که به شهر کرمان محل دفن شاه نعمت الله ولی مهاجرت کند و کرمان را برای زندگی تا آخر عمر برگزید.
مشتاق علی شاه در کرمان توانست بر زندگی افراد بسیاری تاثیر بگذارد و مریدان زیادی داشته باشد. مخالفان تصوف که رونق گرفتن کار مشتاق در کرمان را به ضرر خود میدیدند علیه مشتاق توطئه و شایعه کردند که مشتاق قرآن را با نوای سهتار تلاوت کرده و به مقدسات بیاحترامی میکند.
سرانجام در روز جمعه مورخ ۲۶ ماه رمضان سال ۱۲۰۶ هجری قمری و هنگام حضور مشتاق در مسجد ، ملاعبدالله مجتهد کرمانی تحت تاثیر همین شایعات دستور سنگسار کردن مشتاق را اعلام کرد و مردم مشتاق را به هنگام خروج از مسجد در چالهای افکنده و او را سنگسار کردند.
محمدعلی خان راینی (فرزند میرزا حسین خان راینی) که از مریدان مشتاق بود، پیکر مشتاق را در کنار مقبرهی پدرش (محل فعلی گنبد مشتاقیه) دفن کرد.
کوثر علی شاه همدانی در گنبد مشتاقیه
حاج ملا محمدرضا همدانی معروف به کوثر علی شاه از صوفیان قرن سیزدهم هجری و از دیگر افرادی ست که در گنبد مشتاقیه دفن شده است.
کوثر علی شاه فرزند حاج محمد امین از نوادگان شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی بوده است و تحت تاثیر عرفای بزرگی چون حسین علیشاه اصفهانی قرار گرفته و به تصوف روی آورده است او همچنین مجذوب علی شاه همدانی بوده است و بعد از این که خانه اش در همدان ویران شد به تبریز و نزد عباس میرزانائب السلطنه رفت و سپس با میرزا محمد به کرمان رفت. کوثر علیشاه در حمایت از نبی مکرم اسلام و در رد ادعای پادری مبلغ مسیحیان، رسالهای به نام ارشادالمضلین فی نبوه خاتمالنبیین نوشت.
از دیگر آثار کوثر علی شاه می توان به تفسیر قرآن کریم به نظم معروف به دارالتنظیم فارسی اشاره کرد. همچنین اشعار بسیاری از وی در قالبهای غزل و مثنوی موجود است.
کوثر علیشاه در سال ۱۲۴۷ هجری قمری در کرمان در گذشت و در کنار مشتاق علیشاه دفن شد.
شیخ اسماعیل هراتی سومین فرد در گنبد مشتاقیه
از میان سه گنبد موجود در گنبد مشتاقیه یکی از آنها هنوز با گذشت زمان های زیاد به صورت گنبد آجری باقی مانده است. این گنبد آجری مربوط به شیخ اسماعیل هراتی است.
شیخ اسماعیل به عبادت زیاد معروف بوده است. او فقیری درویش و پیرمردی روحانی بود که در کنار مقبرهی مشتاق علیشاه زندگی میکرد. شیخ اسماعیل اموال بسیار مختصری داشته است.
پیراهنی بلند و پشمی مخصوص زمستان، پیراهنی کرباسی مخصوص تابستان و یک پوست آهو که هم فرش و هم رختخواب او بوده است.
او از کسی هیچ کمکی قبول نمیکرد و همیشه از دسترنج خودش برای گذران زندگی استفاده می کرده است. او همیشه یا مشغول به خشتزنی بوده یا خمیر گل کوزهگران را لگد میکرده است.
آرامگاه شیخ اسماعیل هراتی در گنبد مشتاقیه به دستور مرحوم محمد اسماعیل خان وکیلالملک، حاکم منطقهی کرمان و بلوچستان در زمان قاجار ساخته شده است.
در کتاب های تاریخی نقل شده است که در زمان حکومت وکیل الملک در فصل زمستان به دستور وی در بین فقرا و بی خانمان های کرمان غذا و لباس پخش می کردند. هنگامی که فرستادهی وکیلالملک، غذا و لباس را برای شیخ اسماعیل آورد، شیخ آن را رد کرد و سپس دستش را به زیر زیراندازش که از پوست آهو بود برده و یک دسته گل زیبا به فرستاده داده و گفته است که از قول من از وکیل الملک تشکر کن و بگو خدا خیرش بدهد که به فکر فقراست.
وقتی فرستاده نزد وکیلالملک باز گشت و دستهگل را تقدیم کرد، وکیلالملک با تعجب دید که گل های آن دسته گل حتی در فصل بهار نیز در کرمان وجود نداشتند چه برسد به زمستان . همین باعث شد که وکیل الملک پی به مقام معنوی شیخ اسماعیل برد، ولی هنگامی که برای دیدار شیخ به مشتاقیه رفت، با پیکر بیجان او مواجه شد. همین قضیه باعث ارادت وکیلالملک به شیخ اسماعیل هراتی و ساخت بقعه برای او در گنبد مشتاقیه شد.
در هر صورت این کرامت های شیخ اسماعیل و بی پیرایه بودن گنبدش، معنویتی ویژه به آرامگاهش در گنبد مشتاقیه بخشیده و مردم برای طلب حاجت، بر مزارش شمع روشن میکنند.
مسیر دسترسی به آرامگاه مشتاقیه کرمان
از میدان مشتاقیه کرمان که وارد خیابان ۱۷ شهریور شوید، روبهروی بازار سبزی فروشیهای کرمان، مقبره مشتاقیه قرار دارد که بهنوعی شناسنامه میدان بزرگ شهر محسوب میشود.
این میدان نقطه اشتراک خیابانهای بسیاری در کرمان است و دسترسی خوبی به بیشتر نقاط شهر دارد. خیابانهای مشتاقیه، شهدا، میرزا رضا کرمانی، شهید اخلاقی و… خیابانهایی هستند که به میدان مشتاق میرسند. آرامگاه مشتاقیه در حاشیه جنوب شرقی میدان مشتاقیه واقع شده است.
انتهای پیام/
نظر شما