به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، روز سیزدهم فروردین را با نام روز طبیعت می‌شناسیم اما طبیعت بیش از همه قربانی این روز می‌شود. این روز را به طبیعت نروید اگر هنوز نمی‌دانید که باید زباله‌های خود را در محیط زیست رها نکنید.

محمد جهانشاهی دبیر کمیته ملی طبیعت‌گردی و گردشگری سبز وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی گفته که در تعطیلات نوروزی شاهد افزایش ۲ تا پنج برابری تولید زباله در بسیاری از مقاصد گردشگری کشور هستیم.

وی افزود: بحث پسماند یکی از معضلات جدی در کشور ماست؛ چراکه جدا از به هدر رفتن بخش زیادی از منابع، عامل آلودگی‌های جدی بهداشتی و زیست‌محیطی محسوب می‌شود.

بنا به گفته این مقام مسئول روزانه به طور متوسط بیش از ۵۸ هزار تن تولید زباله عادی و خانگی داریم که متاسفانه بیش از ۹۰ درصد آن، دفع غیر بهداشتی می‌شود.

جهانشاهی با بیان اینکه زباله یکی از چالش‌های جدی در بسیاری از مقاصد گردشگری کشور است، گفت: سرانه تولید روزانه زباله در مازندران در شرایط عادی، روزانه بین ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تن است که با توجه به وجود عرصه‌های جنگلی و ساحلی استان، مدیریت همین حجم هم برای استان یک چالش جدی است و محدودیت‌های جدی دارد.

دبیر کمیته ملی طبیعت گردی و گردشگری سبز افزود: این آمار در تعطیلات نوروز به بیش از ۲۰ تن در روز یعنی ۷ برابر شرایط معمول می‌رسد. در جنوب کشور هم به همین ترتیب، سرانه تولید زباله در جزیره کوچک هرمز از ۶۰۰۰ کیلوگرم در روز به بالای ۱۰ هزار کیلو رسیده و گاه شاهدیم تا دو برابر شرایط معمول تولید زباله می‌شود که مشکلات جدی برای جوامع محلی و پایداری مقصد ایجاد می‌کند.

از هر تن زباله خانگی حدود ۱۰۰ لیتر شیرابه تولید می‌شود که می‌تواند باعث آلودگی شدید آب و خاک شود.

محمد درویش کارشناس محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره آسیب‎‌های وارد به طبیعت در اثر مصرف بی‌رویه پلاستیک گفت: پلاستیک‌ها طول عمری بیش از ۲۰۰ سال دارند و پس از اینکه تجزیه آن‌ها آغاز می‌شود، توسط دام و پرندگان به اشتباه خورده می‌شوند و حتی بعد از تجزیه منجر به افت کیفیت آب و خاک خواهند شد.

وی افزود: پلاستیک‌ها از این منظر خطرناک هستند که پس از تجزیه شدن، به ذرات بسیار ریزی تبدیل می‌شوند که حتی در قطرات باران هم وجود خواهند داشت. شواهدی که از کوهستان‌های مرتفع در جهان به دست آمده نشان دهنده حضور میکروپلاست‌ها حتی در ارتفاع است. در حقیقت میکروپلاست‌ها همه جهان را تحت تاثیر قرار داده‌اند.

درویش عنوان کرد: بخش قابل توجهی از پلاستیک‌های تولید شده در جهان در نیم قرن اخیر وارد رودخانه‌ها و اقیانوس‌ها شده‌اند. جریان‌های دریایی پلاستیک‌های تولید شده را به منطقه خاصی از اقیانوس اطلس انتقال داده‌اند که پهنه‌ای به بزرگی سه و نیم میلیون هکتار در اثر تجمیع این زباله‌ها به وجود آمده که ۲ برابر مساحت ایران است و از آن به عنوان قاره هفتم یا قاره کثیف نام برده می‌شود. این منطقه باعث مرگ صد هزار آبزی در سال می‌شود.

وی ادامه داد: آمارهای متفاوتی درباره مصرف و تولید زباله در ایران وجود دارد اما واقعیت این است که مصرف پلاستیک در ایران از متوسط جهانی بیشتر است. ایرانی‌ها علاوه بر مصرف روزانه پلاستیک در مراسم‌های متعدد استفاده زیادی از پلاستیک دارند.

فعال محیط زیست بیان کرد: دستورالعمل وزارت بهداشت برای رستوران‌ها مبنی بر استفاده از سفره‌های پلاستیکی و یک بار مصرف هم باعث افزایش مصرف پلاستیک شده است. این موارد دیگر در کشورهای پیشرفته جهان منسوخ شده است اما همچنان در ایران اجرا می‌شود.

درویش توضیح داد: دولت باید به تشکل‌های مردم نهاد اجازه دهد که با آزادی و استقلال بیشتر وارد این حوزه شوند.

وی افزود: دولت باید به سمت ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری در حوزه تولید محصولات زیست تخریب‌پذیر حرکت کند و قیمت این محصولات را کاهش دهد تا مصرف آن‌ها برای مردم به صرفه باشد. بزرگ‌ترین تولید کنندگان پلاستیک صنایع قدرتمند و ثروتمند پتروشیمی‌ها هستند که تحت نظر دولت فعالیت می‌کنند و اگر دولت بخواهد به راحتی می‌تواند شرایط را مدیریت کند. در واقع اراده ملی برای کنترل مصرف پلاستیک وجود ندارد و از این گذشته بیش از ۹۰ درصد زباله‌های ما همچنان دفن یا سوزانده می‌شوند در صورتی که بخشی از زباله‌های خشک قابل بازیافت هستند.

از این گذشته فیلترهای سیگاری که بر روی زمین پرتاب می‌شوند مواد سمی و فلزات سنگین را وارد خاک کرده و تاثیر منفی بر گیاهان می‌گذارند. هر فیلتر سیگار می‌تواند با انتشار فلزات سنگین حدود یک متر مربع از خاک را آلوده کند، بارش باران و نمناک شدن خاک، بر انتشار آلودگی تاثیر زیادی دارد و حاصل خیزی خاک را کم می‌کند.

طبق مطالعات جهانی انجام شده، فلزات و سموم انتشار یافته از ته سیگارها، منجر به کاهش جوانه زدن گیاهان شده و تا ۵۷ درصد از وزن ریشه گیاهان را کم کرده است. جانوران نیز با مصرف گیاهان، این سموم را به بدن خود منتقل کرده و آسیب می‌بینند.

در انسان‌ها نیز به واسطه مصرف گوشت برخی حیوانات، این سموم و مواد مضر وارد بدن می‌شوند، موادی که به شدت سرطان زاست. به جز انتشار آلودگی، پرتاب ته سیگار به روی زمین موجب بروز آتش‌سوزی‌های گسترده و متعددی می‌شود.

طبق اعلام کارشناسان حدود هفت درصد آتش سوزی جنگل‌ها به دلیل پرتاب ته سیگارها رخ می‌دهد که منجربه نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری متعددی می‌شود.برخی از موجودات و پرندگان نیز با خوردن فیلترهای ریخته شده روی زمین، دچار آسیب و مرگ می‌شوند.

به گزارش ایسکانیوز، افزایش بی‌رویه تولید زباله، به‌ویژه پلاستیک و ته سیگار، نه‌تنها اکوسیستم‌های طبیعی را دچار آلودگی و تخریب می‌کند، بلکه تهدیدی جدی برای جانوران، گیاهان و سلامت انسان‌ها به شمار می‌رود. نبود زیرساخت‌های کافی برای بازیافت و ضعف در مدیریت پسماند، این بحران را تشدید کرده است. برای عبور از این چالش، سیاست‌گذاری در راستای کاهش مصرف پلاستیک، حمایت از تولید محصولات زیست‌تخریب‌پذیر، آموزش عمومی درباره ضرورت حفاظت از محیط‌زیست و تقویت نقش تشکل‌های مردم‌نهاد ضروری است. مسئولیت فردی در احترام به طبیعت، با کاهش تولید زباله و استفاده بهینه از منابع، می‌تواند آغازگر تغییرات مثبت باشد.

انتهای پیام/