به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان؛ مناطق روستایی جنوب استان کرمان، با وجود پتانسیل‌های کشاورزی و صنایع دستی، از نظر شاخص‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی، همچنان با محرومیت دست و پنجه نرم می‌کنند. در این مناطق، نقش زنان سرپرست خانوار در تأمین معیشت خانواده حیاتی است. در سال‌های اخیر، صندوق‌های خرد اعتباری روستایی به عنوان ابزاری مؤثر برای تأمین مالی پروژه‌های کوچک و توانمندسازی اقتصادی این قشر مطرح شده‌اند. این گزارش تحلیلی به بررسی آماری عملکرد این صندوق‌ها و موانع توسعه پایدار آن‌ها در جنوب کرمان می‌پردازد. برای تحلیل ابعاد اجتماعی و اقتصادی این الگو، با ساسان کیانی متخصص اقتصاد توسعه منطقه‌ای در جنوب شرق کشور به گفتگو نشستیم.

ساسان کیانی در ابتدای تحلیل خود تصریح کرد: نقش صندوق‌های خرد اعتباری در جنوب کرمان، فراتر از یک ابزار مالی ساده است؛ این صندوق‌ها یک ابزار توسعه اجتماعی هستند که با هدف حذف واسطه‌ها و دسترسی آسان به سرمایه برای زنان کارآفرین تشکیل شده‌اند. داده‌های آماری نشان می‌دهد که زنان روستایی جنوب کرمان، در ایجاد و مدیریت کسب‌وکارهای کوچک مانند صنایع دستی، فرآوری محصولات کشاورزی و دامداری سنتی، دارای ریسک اعتباری پایین و نرخ بازپرداخت بسیار بالایی هستند که این امر نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری بالای آن‌ها است.

او افزود: میزان موفقیت صندوق‌های خرد اعتباری در مناطق محروم، به‌ویژه در جنوب کرمان، به دلیل ارتباط مستقیم با جوامع محلی و تکیه بر سرمایه اجتماعی است. این صندوق‌ها که با مشارکت خود اعضا اداره می‌شوند، با تضمین‌های گروهی و بدون نیاز به وثایق سنگین بانکی، به زنان امکان می‌دهند که طرح‌های کوچک خود را با وام‌هایی در مقیاس خرد (Microfinance) آغاز کنند. این امر، استقلال مالی و قدرت تصمیم‌گیری زنان سرپرست خانوار را در خانواده و جامعه افزایش می‌دهد.

کیانی در مورد چالش‌های توسعه این صندوق‌ها گفت: بزرگترین چالش این صندوق‌ها، محدودیت سرمایه اولیه و کمبود منابع مالی دولتی برای تقویت آن‌ها است. اگرچه این صندوق‌ها در مراحل اولیه به خوبی عمل می‌کنند، اما برای رشد پایدار و تأمین نیازهای سرمایه‌ای بالاتر (مثلاً برای خرید تجهیزات فرآوری پیشرفته یا گسترش بازار)، با مشکل روبرو می‌شوند. سقف وام‌های اعطایی، اغلب بسیار پایین‌تر از نیاز واقعی یک کسب‌وکار در حال رشد است.

وی ادامه داد: چالش دوم، عدم اتصال به بازارهای بزرگ و شبکه‌های توزیع است. تولیدات زنان روستایی جنوب کرمان، با کیفیت بالا و منحصربه‌فرد هستند، اما به دلیل فقدان دانش برندسازی و کانال‌های توزیع مطمئن، محصولات آن‌ها در بازار محلی متوقف می‌شود و نمی‌تواند به بازارهای شهری یا صادراتی دست یابد. در نتیجه، حجم تولید محدود می‌ماند و درآمدزایی پایدار حاصل نمی‌شود. باید نهادهای دولتی و خصوصی، با ایجاد بسترهای آنلاین و پلتفرم‌های فروش تخصصی، به این صندوق‌ها کمک کنند تا محصولات خود را با قیمت واقعی به فروش برسانند.

متخصص اقتصاد توسعه منطقه‌ای، تأثیر این صندوق‌ها را بر کاهش فقر و افزایش رفاه اجتماعی مهم ارزیابی کرد و اظهار داشت: پژوهش‌های میدانی در جنوب کرمان نشان می‌دهد که ورود زنان سرپرست خانوار به چرخه تولید و کسب درآمد، به طور مستقیم بر شاخص‌های رفاه خانوار، تغذیه و تحصیل فرزندان تأثیر مثبت گذاشته است. با توانمندسازی مالی زنان، منابع مالی به صورت بهینه‌تر در جهت نیازهای اساسی خانواده هزینه می‌شود. این صندوق‌ها، در کنار هدف مالی، اهداف آموزشی و مدیریتی را نیز پیگیری می‌کنند که به ارتقای مهارت‌های فردی زنان کمک شایانی می‌کند.

او تصریح کرد: نکته حائز اهمیت، نقش صندوق‌ها در حفظ هویت‌های بومی است. بسیاری از کسب‌وکارهای خرد ایجاد شده، متمرکز بر احیای صنایع دستی محلی، لباس‌های سنتی و فرآوری محصولات کشاورزی بومی هستند. این صندوق‌ها با حمایت از این فعالیت‌ها، به حفظ دانش بومی و جلوگیری از فراموشی میراث فرهنگی منطقه کمک می‌کنند که ارزش غیرقابل اندازه‌گیری دارد.

خبرنگار: زهرا اسکندری

انتهای پیام/