به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان؛ محورهای مواصلاتی جنوب استان کرمان، به دلیل شرایط جغرافیایی خاص، استانداردهای زیرساختی نامناسب و همچنین حجم بالای تردد وسایل نقلیه سنگین، سال‌هاست که به عنوان یکی از نقاط حادثه‌خیز و بحرانی کشور شناخته می‌شوند. این مناطق نه تنها شاهد تلفات جانی و مالی بالایی هستند، بلکه این سوانح، هزینه‌های سنگین درمانی و اجتماعی را بر دوش استان تحمیل می‌کنند. این گزارش تحلیلی به بررسی سهم عوامل مختلف انسانی، جاده‌ای و خودرویی در افزایش تصادفات و تحلیل داده‌های آماری تلفات جاده‌ای در جنوب کرمان می‌پردازد. برای واکاوی این موضوع، با کاوه صمدی پژوهشگر ارشد تحلیل فضایی و مهندسی ترافیک در مرکز ملی مدیریت بحران به گفتگو نشستیم.

کاوه صمدی در ابتدای تحلیل خود تصریح کرد: تصادفات جاده‌ای در جنوب کرمان، معلول یک بحران سه‌گانه است: جاده‌های نامناسب، وسایل نقلیه فرسوده و خطای انسانی. داده‌های آماری پلیس راه نشان می‌دهد که با وجود سختگیری‌های قانونی، محورهای جنوب کرمان از نظر شاخص‌های ایمنی همچنان در وضعیت هشدار قرار دارند. این مناطق، به دلیل وسعت، پراکندگی و دسترسی ضعیف مراکز درمانی، فاقد زنجیره امدادرسانی سریع هستند و همین تأخیر در رسیدن اورژانس، باعث شده است که میزان تلفات در صحنه یا حین انتقال مصدومان، بالا باشد.

او افزود: عامل جاده‌ای در جنوب کرمان سهم بسیار بالایی در تصادفات دارد. بسیاری از محورهای اصلی، فاقد شانه خاکی مناسب، علائم ترافیکی کافی و استاندارد هستند. علاوه بر این، باریک بودن مسیرها و دوطرفه بودن بخش عمده‌ای از راه‌ها با حجم بالای تردد تانکرهای سوخت و کامیون‌های حامل محصولات معدنی و کشاورزی، ریسک سبقت‌های غیرمجاز و تصادفات شاخ به شاخ را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. آمار تصادفات منجر به فوت در محورهای دوطرفه، به مراتب بالاتر از جاده‌های استاندارد است.

صمدی به سهم بالای فرسودگی خودروها در وقوع و شدت تصادفات اشاره کرد و گفت: فرسودگی ناوگان حمل و نقل، به‌ویژه در مناطق روستایی و جابه‌جایی محصولات، یک عامل خطرآفرین جدی است. عدم برخورداری از سیستم‌های ترمز مناسب، لاستیک‌های نامرغوب و نقص فنی در خودروها، در کنار سرعت بالا، باعث می‌شود که راننده در شرایط بحرانی (مانند مواجهه با دست‌اندازهای جاده‌ای یا سبقت ناگهانی) کنترل وسیله نقلیه را از دست بدهد و تصادف با شدت بیشتری رخ دهد. این فرسودگی، یک بار مالی مضاعف برای بیمه‌ها و جامعه ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: اما عامل انسانی همچنان سهم اصلی را در تصادفات دارد. آمارها نشان می‌دهد که سرعت غیرمجاز، خستگی و خواب‌آلودگی و عدم توجه به جلو، بیشترین دلایل ثبت شده در گزارش‌های پلیس راه هستند. در جاده‌های طولانی و کویری جنوب، یکنواختی مسیر باعث کاهش تمرکز رانندگان شده و فقدان ایستگاه‌های مناسب استراحت و خدمات بین‌راهی، شرایط خستگی را تشدید می‌کند. این خستگی، به‌ویژه در رانندگان حمل و نقل عمومی و باری، یک ریسک امنیتی ملی ایجاد کرده است.

پژوهشگر ارشد مهندسی ترافیک، تأکید کرد که برای مدیریت این بحران، باید از تحلیل فضایی (GIS) برای شناسایی دقیق نقاط حادثه‌خیز استفاده شود. او اظهار داشت: ما نباید تمام جاده‌ها را به یک چشم ببینیم. باید با تحلیل داده‌های آماری تصادفات و مکان وقوع آن‌ها، ۳۰ نقطه بحرانی (Black Spot) را در جنوب استان شناسایی و تمام بودجه‌های اصلاحی را در وهله اول صرف اصلاح هندسی، ایمن‌سازی و نصب تجهیزات هوشمند در این نقاط کرد. این راهبرد نقطه‌زن، اثربخشی بیشتری دارد.

او تصریح کرد: راهکار دیگر، توسعه راه‌های دوطرفه به آزادراه‌ها یا حداقل توسعه باندهای سبقت ایمن در محورهای با تردد سنگین است تا ریسک تصادفات شاخ به شاخ کاهش یابد. علاوه بر این، تقویت ایستگاه‌های پلیس راه و اورژانس در فواصل کوتاه‌تر و نصب دوربین‌های ثبت تخلف هوشمند در طول مسیرهای پرخطر، می‌تواند عامل بازدارندگی را افزایش دهد.

صمدی در جمع‌بندی نهایی خود تأکید کرد: کاهش تلفات جاده‌ای در جنوب کرمان، نیازمند تعهد مالی بلندمدت و نظارت اجرایی قاطع است. تا زمانی که زیرساخت‌های جاده‌ای ایمن نشوند و فرسودگی ناوگان حمل و نقل کنترل نگردد، هر ساله شاهد از دست رفتن سرمایه‌های انسانی در این محورهای پرخطر خواهیم بود. حل این بحران، یک اولویت توسعه‌ای و امنیتی برای استان کرمان است.

خبرنگار: زهرا اسکندری

انتهای پیام/