به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، اسفندیار قرهباغی از خوانندگان موسیقی کلاسیک و از بنیانگذاران سرودهای انقلابی در ایران بود به همین دلیل او را بهعنوان پیشگام هنر انقلابی در عرصه موسیقی و سرود میشناسند. صدای قرهباغی برای کُر و اپرا تربیت شده و در این زمینهها هم فعالیتهای چشمگیری داشته است. قرهباغی پیش از انقلاب سولیست باس در اپرای تهران بود. اما با وقوع انقلاب تمام تخصص و قابلیتهای خود را در اختیار ارزشهای انقلابی قرار داد و در این زمینه نیز آثار گرانبهایی از خود به جای گذاشت. بیشتر متولدان دهههای ۴۰، ۵۰ و ۶۰ با سرود «آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» آشنا هستند و این سرود را در یاد دارند.
شادروان اسفندیار قرهباغی اول بهمن ماه سال ۱۳۲۲ در شهر تبریز محلّه مقصودیه، کوچه قرهباغی متولد شد. پدرش قلیخان سالار از مالکین آذربایجان با آشنایی به هفت زبان و از طنز پردازان مشهور بود.
وی پس از گذراندن دوره اول متوسطه در دبیرستان بدر تهران، به تبریز مراجعت کرد و از سال ۱۳۳۸ وارد هنرستان موسیقی شد و در خرداد ماه سال ۱۳۴۳ فارغ التحصیل و بعنوان معلم موسیقی در مدارس کرمانشاه به استخدام وزارت فرهنگ درآمد.
اواخر سال ۱۳۴۷ به تهران منتقل و در گروه اُپرای تهران مشغول شد، ضمن خوانندگی در گروه کُر اُپرای تهران پس از گذراندن تحصیلات لازم و بازگشت از ایتالیا، با عنوان سولیست باس اُپرای تهران، نقشهای بسیاری را در اجراهای مختلف عهده دار شد.
راهاندازی گروههای کُر مدارس و چند گروه در دانشگاه
قرهباغی ضمن اینکه گروههای کُر مدارس و چند گروه در دانشگاه را راهاندازی کرد، در گروه کُر فولکلوریک رادیو تلویزیون و گروه کُر ملّی به سرپرستی خانه «اولین باغچهبان» فعالیت چشمگیری داشت.
آشنایی او با سازهای ترومپت به عنوان ساز تخصّصی و ویلن و پیانو و تدریس این سازها و کوک پیانو نیز باعث تمایز این هنرمند از سایرین است. در دوران پس از انقلاب، در سازمان صدا و سیما به همکاری واحد موسیقی سازمان درآمد و در زمینه سرود سازی خصوصاً سرودهای دفاع مقدّس فعال شد.
در مدت هشتساله جنگ تحمیلی بیش از ۸۰۰ سرود ساخته شد که در ایفای سُلو و گروه کُر آنها شرکت داشت.
او در مناسبتهای مختلف همکاریهای بسیاری با ارکستر سمفونیک داشته و مدّتی به عنوان رهبر گروه کُر تالار وحدت و زمانی به عنوان مؤسس و رهبری گروه کُر صدا و سیما فعالیت داشته و میتوان گفت که حدود ۴۵ سال معلّمی را بر هر گونه فعالیت دیگر ترجیح داد.
اوّلین اُپرای رادیویی اسفندیار قرهباغی
اوّلین اُپرای رادیویی آن مرحوم در سال ۱۳۵۰ (سرود ای ایران) است که با همکاری ارکستر بزرگ (رادیو تلویزیون ملی ایران) با رهبری فرهاد فخرالدینی انجام گرفت؛ آهنگساز این سرود مرحوم روحاله خالقی و شعر آن از زنده یاد حسین گل گلاب میباشد.
تعداد هنرجویانی که با این هنرمند کلاسهای آواز داشتهاند شاید بیش از پنج هزار نفر باشد که از جمله آنها میتوان به امیر تاجیک (خواننده پاپ)، حمید غلامعلی (خواننده پاپ)، نیما مسیحا (خواننده)، حامی (خواننده)، فریدون بیگدلی (خواننده)، مسعود خادم (خواننده)، مسعود امیر سپهر (خواننده) اشاره کرد.
وی سالهای پایانی عمر خود به شهر خود تبریز بازگشت و با تأسیس آموزشگاه آزاد تخصّصی به نام آموزشگاه اسفندیار مشغول تعلیم تکنیکهای آوازی به داوطلبان این حرفه شد.
اسفندیار قره باغی تنها خواننده ایرانی با مدرک دکتری آواز است که در تبریز متولد شده و از نوادگان ستارخان است. وی برای تحصیلات متوسطه وارد هنرستان موسیقی در تهران شد و برای دورههای بالاتر به خارج ازکشور اعزام شد.
از معروفترین قطعههای اجرا شده توسط استاد قره باغی سرود آمریکا آمریکاست که در همچنان اذهان باقی مانده است. خود استاد درباره اجرای این قطعه میگوید: بود: «این سرود، سرودی است که خشم یک ملت را از دستدرازیها، غارتگریها و دخالتهای آمریکا در خود نهفته دارند. آمریکا لایق این بد و بیراه ها -حتی بدتر از آنها- است. «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» دو سه سال پس از ۱۳ آبان ۵۸ ساخته شد. موسیقی کار از آقای «احمدعلی راغب» بود و شعر خوبش را هم آقای«حمید سبزواری» سرود.» وی همچنین درباره ترتیب ساخت این سرود بیان کرده بود: «زمان ساخته شدن این سرود من مسئول هماهنگی واحد موسیقی و رهبر کر در رادیو بودم. در آن زمان سیدمحمد میرزمانی مسئولیت واحد موسیقی رادیو را در میدان اَرگ برعهده داشت. برای خواندن این سرود از افراد دیگری هم خواسته بودند که این سرود را بخوانند، که به هر دلیلی قبول نکرده بودند. یکی از آنها گفته بود «من زن و بچه دارم!» وقتی خواندنش را به من پیشنهاد دادند با کمال میل پذیرفتم.»
اسفندیار قرهباغی سرانجام صبح پنجشنبه روز ۱۷ آذر ۱۴۰۱ در بیمارستان ولیعصر(عج) تبریز درگذشت. او از میان ما رفت، اما یاد و خاطرِ او و آثارش همیشه در میان ما خواهد بود.
انتهای پیام/
نظر شما