به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ براساس داده‌های اخیر، افزایش سریع خروجی تحقیقات هوش مصنوعی از سوی دانشگاه‌های چین در سه سال گذشته باعث شده است که آنها از همتایان آمریکایی خود پیشی بگیرند. این موضوع را می‌توان تا حدودی با موفقیت غافلگیر کننده دیپ‌سیک که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های محلی با هزینه بسیار کمتر و با انرژی کمتر از همتای آمریکایی خود یعنی ChatGPT آن را ساختند، توضیح داد.

بر اساس وب‌سایت AIRankings، دانشگاه پکینگ از سال ۲۰۲۲ در صدر فهرست جهانی موسسات رتبه‌بندی شده بر اساس نتایج تحقیقات هوش مصنوعی قرار دارد.

«ژو سانگچون» رئیس دانشکده علوم و فناوری هوشمند و همچنین رئیس موسسه هوش مصنوعی این دانشگاه است که برنده جایزه در بخش تخصص «بینایی کامپیوتری» شده است. او در سال ۲۰۲۰ از دانشگاه کالفرنیای آمریکا به چین برگشت تا به کشور خودش خدمت کند.

ژو، که مؤسسه هوش مصنوعی عمومی پکن را نیز تأسیس کرده است، در ژانویه گذشته در یک مجمع دانشگاه پکن گفت که روایت تسلط ایالات متحده در علم و فناوری، از جمله هوش مصنوعی، باعث افزایش سرمایه‌گذاری و نوآوری در آمریکا شده است و این موضوع اعتماد به نفس را از کشورهای دیگر گرفته است.

او افزود: ایجاد فناوری در سطح جهانی از طریق تفکر چینی هدف و مسئولیت ما است. چین کاملاً قادر است در عصر هوش مصنوعی عمومی ابتکار عمل را به دست بگیرد.

وی همچنین خاطرنشان کرد که این کشور نباید صرفاً در توسعه هوش مصنوعی خود از غرب تقلید کند.

این در حالی است که به نظر می‌رسد موسسات چینی در حال حاضر آمریکا را برای پیشتازی در این زمینه به چالش می‌کشند.

بر اساس وب‌سایت AIRankings، از نظر تعداد مقالات تحقیقاتی برای سال ۲۰۲۴، دانشگاه پکن در رده اول قرار گرفت و پس از آن دانشگاه‌های چینهوا و ژجیانگ در رده‌های سوم و هفتم قرار گرفتند. در واقع، مؤسسات چینی نیمی از جایگاه‌ها را در بین ۱۰ دانشگاه برتر در حوزه هوش مصنوعی به خود اختصاص دادند، در حالی که ۲ رتبه دیگر توسط دانشگاه‌های دیگر در آسیا به دست آمده است.

رتبه چهارم به دانشگاه کارنگی ملون در ایالات متحده قرار گرفته است و سپس آکادمی علوم چین (CAS)، دانشگاه فناوری نانیانگ (NTU) در سنگاپور، دانشگاه جیائو تونگ شانگهای، دانشگاه استنفورد، موسسه پیشرفته علم و فناوری کره (KAIST) و دانشگاه کالیفرنیا در برکلی قرار می‌گیرند.

رتبه‌بندی مؤسسه‌ای که کل دهه را از ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ پوشش می‌دهد، سه دانشگاه برتر پکن، کارنگی ملون و چینهوا و پس از آن مؤسسه فناوری ماساچوست، استنفورد و دانشگاه برکلی در ایالات متحده است. دانشگاه ژجیانگ، CAS، KAIST و NTU در رتبه‌های بعدی لیست قرار گرفتند.

پرواز دیپ‌سیک از قعر دانشگاه‌های چین

موفقیت یک شبه دیپ‌سیک نشان می‌دهد که شرایط کاری فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های چینی بسیار رقابتی است. «لیانگ ونفنگ»، بنیانگذار دیپ‌سیک، در سال ۲۰۱۰ از دانشگاه ژجیانگ با مدرک لیسانس و فوق لیسانس در مهندسی اطلاعات فارغ‌التحصیل شد.

تیم دانشمندان جوان او تقریباً منحصراً از اتباع چینی و فارغ‌التحصیلان تازه وارد از مدارس عالی از جمله چینهوا و دانشگاه پکن تشکیل شده است. این شرکت همچنین نامزدهای دکتری و متخصصان جوان هوش مصنوعی را با تنها چند سال تجربه جذب می‌کند.

وب‌سایت AIRankings توانایی‌های تحقیقاتی هوش مصنوعی در سراسر جهان را در چند بخش مانند بینایی کامپیوتر، زبان طبیعی و یادگیری ماشین و در سطوح مختلف از جمله نویسندگان، موسسات، شهرها و کشورها تجزیه و تحلیل می‌کند. داده‌های مربوط به انتشارات در مجلات علمی و کنفرانس‌های دانشگاهی را جمع‌آوری می‌کند.

در حالی که دانشگاه‌های برتر چین افزایش نشریات داشته‌اند، در مقایسه با سایر کشورها، چین همچنان از نظر تعداد انتشارات در حوزه‌های اصلی هوش مصنوعی در ۱۰ سال گذشته، پس از ایالات متحده در رتبه دوم قرار دارد. ایالات متحده و چین بسیار جلوتر از سایر کشورهای لیست ۱۰ برتر هستند.

بیشتر بخوانید:

چهار شگفت انگیز چین؛ نسلی از کارآفرینان که چشم‌انداز فناوری جهانی را تغییر می‌دهند

از سال ۲۰۱۵، ۱۸۸ موسسه در ایالات متحده بیش از ۳۵ هزار مقاله منتشر کرده‌اند. پس از آن چین قرار دارد که در آن ۳۳ موسسه نزدیک به ۱۷ هزار و ۹۰۰ مقاله منتشر کرده‌اند. پس از آن بریتانیا با هفت هزار و ۵۰، آلمان با ۶ هزار و ۴۸۰ و کانادا با چهار هزار و ۷۰ و پس از آن استرالیا، سنگاپور، کره جنوبی، سوئیس و ژاپن قرار دارند.

از زمان راه‌اندازی ChatGPT در اواخر سال ۲۰۲۲، چین شکاف خود را در بازده تحقیقاتی با ایالات متحده کاهش داده است. در سال ۲۰۲۳ حدود هزار و ۹۰۰ مقاله کمتر از ایالات متحده داشت، ولی این تعداد در سال ۲۰۲۳ به هزار و ۴۰۰ مقاله رسید.

در سال جاری، ۲۷ موسسه چینی در مجموع ۲۸۰ مقاله از ۲۷۹ نویسنده منتشر کرده‌اند، در حالی که ۱۰۲ موسسه آمریکایی که ۱۷۹ مقاله توسط ۲۴۸ نویسنده منتشر کرده‌اند.

جایگاه ایران

در رده‌بندی AIRankings تعداد ۵۸۰ دانشگاه لیست شده‌اند که از کشور ما ایران فقط نام دانشگاه شریف وجود دارد. دانشگاه شریف در رده ۳۳۲ وجود دارد و تعداد محققان این حوزه ۹ نفر، تعداد مقالات ۳۴/۳ و شاخص هوش مصنوعی ۲/۰۹ اعلام شده است.

درباره رده‌بندی هوش مصنوعی

AIRankings یک رتبه‌بندی مبتنی بر متریک است که بینش‌هایی را درباره قابلیت‌های تحقیقاتی هوش مصنوعی در سراسر جهان در سطوح مختلف (به عنوان مثال، نویسندگان، مؤسسات، شهرها، کشورها) ارائه می‌کند. ۲ شاخص در AIRankings برای عملیاتی کردن قابلیت تحقیق هوش مصنوعی وجود دارد: انتشارات تراز شده و شاخص هوش مصنوعی. در حالی که انتشارات تراز شده براساس تعداد انتشارات در مجلات برتر هوش مصنوعی است، شاخص هوش مصنوعی با محاسبه میانگین هندسی انتشارات تراز شده برای مناطق منتخب، دیدگاهی جامع‌تر و چند رشته‌ای از تحقیقات هوش مصنوعی اتخاذ می‌کند.

میانگین هندسی یا Geometric Mean، یکی از انواع میانگین‌ است که برای محاسبه متوسط نرخ رشد (رشد جمعیت یا درصد سود) استفاده می‌شود. همچنین به منظور محاسبه میانگین برای مقادیری که با مرتبه‌های متفاوت درجه‌بندی شده‌اند از میانگین هندسی استفاده می‌شود.

• حوزه‌های اصلی

AIRankings شامل ۶ حوزه اصلی هوش مصنوعی زیر است:

بینایی کامپیوتر، زبان طبیعی، یادگیری ماشین، استدلال شناختی، رباتیک و سیستم‌های چند عاملی.

علاوه بر این، ۲ حوزه دیگر را نیز در نظر می‌گیرند: شبیه‌سازی برای آموزش عوامل هوش مصنوعی در محیط‌های گرافیکی مانند VR (واقعیت مجازی) و AR (واقعیت افزوده). و هوش مصنوعی به طور کلی که طیف وسیعی از زمینه‌ها را در هوش مصنوعی در بر می‌گیرد که معادل مفهوم هوش عمومی مصنوعی نیست. این هشت حوزه با هم همکاری دارند و برای ساختن سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی ادغام شده‌اند.

• امتیازات نویسنده

هر نویسنده ۲ امتیاز دارد. انتشارات تعدیل شده مجموع انتشارات نویسنده در حوزه‌های انتخابی است که با ۲ عامل تنظیم می‌شود: یک مقاله بر اساس اهمیت محل برگزاری آن وزن می‌شود و مقاله‌ای با K نویسندگان ارشد (بدون احتساب دانش‌آموزان) به هر نویسنده ارشد مشترک نمره ۱/K می‌دهد. شاخص هوش مصنوعی میانگین هندسی انتشارات تنظیم شده برای هر ناحیه انتخاب شده است. وسعت یک نویسنده را می‌سنجد، و به یکی با انتشارات در چندین حوزه هوش مصنوعی نسبت به دیگری با تعداد انتشارات مشابه که روی یک منطقه متمرکز شده است، امتیاز بالاتری می‌دهد.

• امتیازات مؤسسه

انتشارات تراز شده و شاخص هوش مصنوعی یک مؤسسه شبیه به یک نویسنده است، اما شامل انتشارات همه نویسندگان ارشد آن است. هنگامی که یک نویسنده وابستگی خود را تغییر می‌دهد، نمرات تاریخی او با خودش به موسسه جدید منتقل می‌شود. این طرح بر این فرض استوار است که سطح پژوهش یک مؤسسه به جای دستاوردهای تاریخی، با استعدادهای فعلی آن تعیین می‌شود.

انتهای پیام/